Aθήνα και Κίεβο υπέγραψαν την Κυριακή συμφωνία για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από την Ουκρανία για την κάλυψη των χειμερινών ενεργειακών αναγκών της χώρας, με την Ελλάδα να γίνεται η πρώτη χώρα της ΕΕ που συμμετέχει ενεργά στο σχέδιο των ΗΠΑ να αντικαταστήσουν «κάθε μόριο ρωσικού αερίου» με αμερικανικό LNG, τονίζει το Politico.
Το σχέδιο προβλέπει ότι οι παραδόσεις LNG των ΗΠΑ θα διέρχονται από την Ελλάδα από τον επόμενο μήνα έως τον Μάρτιο του 2026 μέσω του κάθετου διαδρόμου φυσικού αερίου, ενός πρόσφατα ενεργοποιημένου συστήματος αγωγών φυσικού αερίου που περιλαμβάνει αγωγούς, τερματικούς σταθμούς LNG και εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
Το έργο — το οποίο υποστηρίζεται ενεργά από τις ΗΠΑ — έχει ως στόχο την παροχή ενέργειας στην Ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, με την Ελλάδα να αποτελεί το σημείο εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου που θα μεταφέρεται στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και πιο βόρεια στην Ουκρανία και τη Μολδαβία.
«Η Ουκρανία αποκτά άμεση πρόσβαση σε διαφοροποιημένες και αξιόπιστες πηγές ενέργειας, ενώ η Ελλάδα γίνεται κόμβος για την προμήθεια αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας τον αυξανόμενο ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου.
Η συμφωνία θα «καλύψει ποσό σχεδόν 2 δισ. ευρώ που απαιτούνται για εισαγωγές φυσικού αερίου για την αντιστάθμιση των απωλειών στην ουκρανική παραγωγή που προκλήθηκαν από τις ρωσικές επιθέσεις», δήλωσε ο Ζελένσκι σε ανακοίνωσή του την Κυριακή.
Η συμφωνία υπογράφηκε κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Ζελένσκι στην Αθήνα, στην οποία παρευρέθηκαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου και η πρέσβειρα των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ. Η συμφωνία που υπογράφηκε την Κυριακή επισημοποίησε μια δήλωση προθέσεων μεταξύ της ελληνικής εταιρείας φυσικού αερίου ΔΕΠΑ Εμπορίας και της ουκρανικής Naftogaz.
Η Ελλάδα επιδιώκει να αναδείξει τη σημασία της ως σημείο εισόδου για το αμερικανικό LNG, ενισχύοντας την ανεξαρτησία της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η Αθήνα υπέγραψε την περασμένη εβδομάδα μια 20ετή συμφωνία για την εισαγωγή 700 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων αμερικανικού LNG ετησίως από το 2030, με στόχο την ενίσχυση των αποστολών αμερικανικού LNG από την Ελλάδα στους βόρειους ευρωπαίους γείτονές της.
«Αυτό που βλέπουμε για το μέλλον της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών είναι η Ελλάδα να αποτελεί ενεργειακό κόμβο και να επιδεικνύει αυτή την ενεργειακή κυριαρχία που και οι δύο χώρες μας μπορούν να βιώσουν και να συνεργαστούν συνεργατικά για να επιτύχουν τεράστια αποτελέσματα», δήλωσε ο Πρέσβειρα Γκιλφόιλ σε συνέντευξή του στο ANT1 την Πέμπτη.
«Η συνεργασία στο πλαίσιο του "κάθετου διαδρόμου" μπορεί να αποδειχθεί πιο αποφασιστική για την ειρήνη και την ευημερία στην περιοχή από το ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Υπουργός Ενέργειας Παπασταύρου σε συνέδριο στην Αθήνα την Τρίτη.
Εκτός από τη συμφωνία LNG των ΗΠΑ, η Ελλάδα «άνοιξε» τα ύδατά της για εξερεύνηση φυσικού αερίου για πρώτη φορά μετά από περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, με αμερικανική βοήθεια, βάσει συμφωνίας που υπεγράφη με την ExxonMobil, τη μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία των ΗΠΑ, μαζί με την ελληνική Energean και την HelleniQ Energy.
«Αυτό γίνεται κατανοητό και απεικονίζεται ότι προσθέτει σημαντικά στην προστιθέμενη αξία της Ελλάδας ως εμπορικού εταίρου και γεωπολιτικού συμμάχου», δήλωσε ο Χάρης Τζήμητρας, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών για την Ειρήνη του Ινστιτούτου Ερευνών του Όσλο στην Κύπρο.
Ωστόσο, σημείωσε επίσης τις επικρίσεις που έχουν διατυπωθεί για την ενεργειακή πρωτοβουλία της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών συνεπειών, των οικονομικών προκλήσεων και των γεωπολιτικών κινδύνων.
«Αυτές καλύπτουν όλο το φάσμα των πτυχών του έργου: η Ελλάδα θα πρέπει να διπλασιάσει την αποθηκευτική της ικανότητα... κάτι που απαιτεί την εκτεταμένη κατασκευή αποθηκών και εγκαταστάσεων LNG με σοβαρές πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις», παρατήρησε ο κ. Τζήμητρας.
«Το αμερικανικό LNG είναι προς το παρόν πολύ ακριβό, επιβαρύνοντας τους ενεργειακούς προϋπολογισμούς. Η πιθανότητα γεωπολιτικών ανταγωνισμών είναι αυξημένη και το σύνολο του έργου θεωρείται ότι αντιβαίνει στις προσπάθειες επίτευξης των περιβαλλοντικών στόχων, συμβάλλοντας στην καθυστέρηση της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», πρόσθεσε.