Τα αδύνατα σημεία των οπλικών συστημάτων που έχει στη διάθεσή του το Ισραήλ, αλλά και τις δυνατότητες των δικών του όπλων εκμεταλλεύθηκε το Ιράν για να μπορέσει να αντεπιτεθεί στα ισραηλινά πλήγματα και να προκαλέσει θανάτους, τραυματισμούς και υλικές ζημιές.
Ένα από τα «όπλα» που έχει στη διάθεσή του το Ισραήλ είναι το Iron Dome. Πρόκειται για ένα σύστημα πυραύλων εδάφους-αέρος που παρακολουθεί και αναχαιτίζει βλήματα.
Ωστόσο, «στο τέλος της ημέρας, είναι ένα σύστημα αεράμυνας. Είναι ένα πολύ αποτελεσματικό σύστημα αεράμυνας.
Αλλά καμία αεράμυνα δεν είναι εντελώς άτρωτη» δηλώνει η Δρ. Μαριόν Μέσμερ ανώτερη ερευνήτρια μελετών ασφαλείας στο Chatham House στην εφημερίδα The Independent.
Δεδομένης της κλίμακας και του εύρους των επιθέσεων του Ιράν στο Ισραήλ η Δρ. Μέσμερ σημειώνει ότι δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ορισμένοι από τους πύραυλους και τα drones κατάφεραν να περάσουν την ισραηλινή άμυνα.
«Μέρος της ιρανικής στρατηγικής είναι ουσιαστικά να εκτοξεύει πυραύλους με μεγάλη συχνότητα, ελπίζοντας ότι οι πύραυλοι αναχαίτισης δεν θα μπορέσουν να καταρρίψουν τα πάντα, κάτι που είναι ένα από τα πράγματα που έχουμε δει», προσθέτει.
Η ίδια υποστηρίζει ότι παρόλα αυτά οι ρυθμοί άμυνας του Iron Dome εξακολουθούν να είναι «απίστευτα εντυπωσιακοί».
Χρήση υπερητικών πυραύλων και πυραύλων Κρουζ από το Ιράν
Μία άλλη πιθανή εξήγηση για το γεγονός ότι είναι ότι το Ιράν κατάφερε να «ξεγελάσει» τα αμυντικά συστήματα του Ισραήλ είναι να έκανε χρήση υπερηχητικών πυραύλων.
Ορισμένοι υπερηχητικοί πύραυλοι είναι επίσης εξοπλισμένοι με ένα υπερηχητικό όχημα ολίσθησης (HGV), μια κεφαλή προσαρτημένη σε έναν πύραυλο που μπορεί να ελίσσεται και να ολισθαίνει με ταχύτητες πέντε φορές μεγαλύτερες από την ταχύτητα του ήχου. Στο Ιράν, το σύστημα Fattah-2 χρησιμοποιεί το HGV. «Μοιάζει με έναν κανονικό πύραυλο με ένα σκάφος προσαρτημένο στο άκρο του», λέει ο Άλεξ Γατόπουλος, δημοσιογράφος του Al Jazeera.
Όπως εξηγεί πέρα από το ότι ταξιδεύουν πιο γρήγορα, τα HGV κάνουν επίσης ζιγκ-ζαγκ και δεν κινούνται σε μια προβλεπτική τροχιά όπως οι κανονικοί βαλλιστικοί πύραυλοι. Τέτοιες γρήγορες, ακανόνιστες κινήσεις διαφεύγουν των συστημάτων αεράμυνας, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για να προβλέπουν την τροχιά που θα ακολουθήσει ένας πύραυλος.
Από την πλευρά της η Δρ. Μαρίνα Μίρον, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα Πολεμικών Σπουδών του King’s College Μίρον είπε ότι οι υπερηχητικοί πύραυλοι είναι δύσκολο να αναχαιτιστούν από τα συστήματα αεράμυνας, ακόμη και αν εντοπιστούν από ραντάρ.
Το ίδιο ισχύει και τους πυραύλου Κρουζ, οι οποίοι μπορούν επίσης να αλλάξουν την τροχιά τους και να γίνουν δύσκολοι στην αναχαίτιση, όπως δηλώνει η Μίρον.
Το Ιράν διαθέτει πυραύλους Κρουζ στο οπλοστάσιό του, όπως τον πύραυλο Χοβεϊζέχ, και έχει χρησιμοποιήσει τέτοιους πυραύλους εναντίον του Ισραήλ. Αν και αυτοί οι πύραυλοι είναι πιο αργοί από τους βαλλιστικούς πυραύλους, πετούν σαν αεροπλάνα χωρίς πιλότο, χαμηλά και σταθερά, περνώντας κρυφά από τις αεράμυνες.
Τα δολώματα drone
Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορούν να δοκιμαστούν τα συστήματα αεράμυνας είναι η υπερφόρτωση των συστημάτων τους εξαπατώντας τα με δολώματα drones και πυραύλων, καταλήγει η Μίρον.
«Εμφανίζεται ως απειλή στο ραντάρ, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Και συνήθως τέτοια δολώματα χρησιμοποιούνται... για να αδειάσουν το απόθεμα πυραύλων αναχαίτισης, ώστε να μπορούν να περάσουν οι πραγματικοί πύραυλοι και τα drones», τονίζει.
Ισραηλινά F-35 που καταρρίπτονται και ο υπερηχητικός Fattah-1 που διαπερνάει τον Σιδερένιο Θόλο
Μπαράζ σύγχρονων υπερηχητικών πυραύλων περιλάμβανε το 11ο κύμα επιθέσεων του Ιράν στο Ισραήλ κατά την έκτη ημέρα του πολέμου, που εξαπέλυσε το Τελ Αβίβ, με τον ισραηλινό στρατό να γνωρίζει όλο και περισσότερο τις δυνατότητες των ιρανικών όπλων, όπως τους πυραύλους Fattah-1, ακόμα και με απώλειες μαχητικών 5ης γενιάς, σύμφωνα με ιρανικές πηγές.
Ειδικότερα, η ιρανική αεράμυνα κατέρριψε ένα ακόμα μαχητικό F-35 πάνω από την πόλη Βαραμίν στην επαρχία Τεχεράνης, όπως δήλωσε την Τετάρτη ο επικεφαλής της επαρχίας Βαραμίν.
«Οι δυνάμεις αεράμυνας του στρατού χτύπησαν και κατέστρεψαν ένα εχθρικό ισραηλινό μαχητικό F-35 στο Βαραμίν», ανέφερε ο επικεφαλής, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο IRNA.
Όπως αναφέρει το ρωσικό Sputnik, είναι το πέμπτο κατά σειρά ισραηλινό μαχητικό 5ης γενιάς που καταρρίπτουν οι Ιρανοί.
Την ίδια μέρα, όμως το Ιράν εκτόξευσε από την πλευρά του, τους υπερηχητικούς πυραύλους Fattah-1 εναντίον του Ισραήλ, λίγες ώρες αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ απαίτησε την «άνευ όρων παράδοση» της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης ανακοίνωσε ότι το 11ο κύμα της Επιχείρησης «Ειλικρινής Υπόσχεση 3» πραγματοποιήθηκε με τη χρήση πυραύλων Fattah-1. Ισχυρίζεται ότι οι ιρανικές δυνάμεις έχουν πλήρη έλεγχο του εναέριου χώρου των κατεχόμενων εδαφών.»
Υπενθυμίζεται ότι την πρώτη φορά που εκτόξευσε πυραύλους Fattah-1 το Ιράν ήταν κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης «Αληθινή Υπόσχεση II» στις 1 Οκτωβρίου 2024. Ωστόσο, αυτή φαίνεται να είναι η πρώτη φορά που ο συγκεκριμένος πύραυλος χρησιμοποιείται στη συνεχιζόμενη σύγκρουση.
Παρακάμπτει τις αεράμυνες
Οι υπερηχητικοί πυραύλοι κρουζ είναι εξαιρετικά προηγμένα όπλα που μπορούν να ελιχθούν εν πτήσει, σε υπερηχητικές ταχύτητες μέσα στην ατμόσφαιρα της Γης, γεγονός που καθιστά την παρακολούθηση και την αναχαίτισή τους εξαιρετικά δύσκολη.
Οι υπερηχητικοί πύραυλοι ταξιδεύουν με ταχύτητα Mach 5, δηλαδή πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου. Ωστόσο, σύμφωνα με το CNN, σχεδόν όλοι οι βαλλιστικοί πύραυλοι φτάνουν σε υπερηχητικές ταχύτητες κατά τη διάρκεια της πτήσης τους, ιδιαίτερα κατά την κάθοδο προς τον στόχο.
Ο Fattah-1 -ο πρώτος υπερηχητικός πύραυλος του Ιράν- αποκαλύφθηκε το 2023 και φέρει το όνομα που του έδωσε ο Ανώτατος Ηγέτης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Το μέγιστο βεληνεκές των βαλλιστικών πυραύλων που διαθέτει το Ιράν (Πηγή: The Telegraph)
Σύμφωνα με αναφορές, ο Fattah-1 σχεδιάστηκε για να ξεπερνά ακόμα και τα πιο εξελιγμένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, όπως ο Σιδερένιος Θόλος και το βλήμα Arrow του Ισραήλ. Το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης τον αποκαλεί «χτυπητή Ισραήλ».
Ο πύραυλος έχει μήκος 12 μέτρα και βεληνεκές έως 1.400 χιλιόμετρα. Λειτουργεί με στερεά καύσιμα χρησιμοποιώντας σύστημα προώθησης μονού σταδίου και μπορεί να μεταφέρει εκρηκτικό φορτίο 200 κιλών, σύμφωνα με έκθεση του Iran Watch.
Ο Fattah-1 είναι εξοπλισμένος με υπερηχητικό όχημα ολίσθησης (HGV) σχεδιασμένο να παρακάμπτει τις εχθρικές άμυνες, με ταχύτητες έως και 17.900 χιλιόμετρα την ώρα. Είναι πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς.
Ο Σιδερένιος Θόλος δεν θα αντέξει τόσους πολλούς πυραύλους
Όπως αναφέρει η The Telegraph, η περίπτωση του Ισραήλ έχει αποδείξει πόσο δύσκολο είναι να αναχαιτιστούν οι βαλλιστικοί πύραυλοι, οι οποίοι εκτοξεύονται ψηλά στην ατμόσφαιρα της Γης πριν κατευθυνθούν προς το έδαφος με υπερηχητικές ταχύτητες, ακόμα και με ένα από τα πιο εξελιγμένα συστήματα αεράμυνας παγκοσμίως.
Ο αμερικανικός στρατός διαθέτει τουλάχιστον δύο δοκιμασμένα και αποτελεσματικά συστήματα επίγειας άμυνας έναντι αεροπορικών απειλών, ικανά να αναχαιτίσουν βαλλιστικούς πυραύλους — το Patriot και το Terminal High Altitude Area Defense (THAAD).
Παράλληλα με τον Fattah-1, οι Ιρανοί έχουν χρησιμοποιήσει εναντίον του Ισραήλ και τον βαλλιστικό πύραυλο Haj Qassem, που έχει βεληνεκές 1.400 χλμ.
«Τη στιγμή εκείνη, η Χάιφα δέχτηκε 40 ρουκέτες. Όμως ο Σιδερένιος Θόλος δεν κατάφερε να τις αντιμετωπίσει, και πολλοί πύραυλοι διέσπασαν την άμυνα», λέει ο Ρώσος ειδικός, Αλεξέι Μπορεζένκο.
«Πρέπει να καταλάβετε ότι οι αριθμοί παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στην αεράμυνα», συνεχίζει ο Μπορζένκο. «Πέντε πύραυλοι, καταρρίφθηκαν. Δέκα, καταρρίφθηκαν. Στους σαράντα κάποιοι περνάνε. Αλλά αν είναι 100, ή 200, ή 1.000 πύραυλοι, ο Σιδερένιος Θόλος δεν θα τα βγάλει πέρα».
Οι περισσότερες ρουκέτες που εκτοξεύτηκαν από το Ιράν στο τελευταίο κύμα πιστεύεται ότι είναι 20–30 ετών. Ωστόσο, ο πύραυλος Χατζ Κασέμ, που αποκαλύφθηκε το 2020, είναι ένας από τους πιο νέους.