Η Ρωσία εξετάζει το ενδεχόμενο να διατηρήσει σταθερές τις ομοσπονδιακές δαπάνες για το 2026, ενώ παράλληλα σχεδιάζει αυξήσεις φόρων, σε μια προσπάθεια να καλύψει το αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η μείωση των εσόδων από πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Το ρωσικό υπουργείο Οικονομικών θέλει να διατηρήσει τις δαπάνες σταθερές για πρώτη φορά από το 2022, όταν ξεκίνησε η εισβολή στην Ουκρανία.
Εξετάζεται αύξηση του ΦΠΑ κατά δύο (2) ποσοστιαίες μονάδες (από 20% σε 22%) από το 2026, καθώς και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης για να περιλαμβάνει περισσότερες επιχειρήσεις.
Η πρόταση αυτή αναμένεται να αποφέρει έως και 1 τρισεκατομμύριο ρούβλια (περίπου 12 δισ. δολάρια) επιπλέον έσοδα ετησίως.
Παράλληλα, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο ανακατανομής ή και περικοπών σε πολιτικά (μη στρατιωτικά) προγράμματα για να εξισορροπήσει τον προϋπολογισμό.
Μείωση εσόδων λόγω του πολέμου
Το αυξανόμενο κόστος του πολέμου, σε συνδυασμό με τα μειωμένα έσοδα από τις εξαγωγές ενέργειας λόγω κυρώσεων και χαμηλότερων τιμών, οδηγούν τη ρωσική κυβέρνηση σε δύσκολες αποφάσεις.
Ο στόχος είναι να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός χωρίς να αυξηθεί περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο έχει ήδη διευρυνθεί από 0,5% του ΑΕΠ σε 1,7% για το 2025.
Τι αλλάζει με τον ΦΠΑ
Σήμερα, μόνο οι επιχειρήσεις με ετήσια έσοδα άνω των 60 εκατομμυρίων ρουβλίων πληρώνουν ΦΠΑ.
Το νέο κατώφλι που προτείνεται είναι τα 10 εκατομμύρια ρούβλια, επεκτείνοντας δραστικά τον αριθμό των υπόχρεων.
Παρόλο που οι επιχειρήσεις πληρώνουν τον ΦΠΑ, στην πράξη το κόστος μετακυλίεται στους καταναλωτές μέσω αυξημένων τιμών.
Αντιδράσεις και επιφυλάξεις
Ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών, Άντον Σιλουάνοφ, δήλωσε πως η χώρα πρέπει να έχει έναν «ισχυρότερο» προϋπολογισμό για να αντιμετωπίσει τις πιέσεις. Ωστόσο, παράγοντες της αγοράς ανησυχούν.
«Η αύξηση του ΦΠΑ είναι από τα πιο δυσάρεστα μέτρα για τις επιχειρήσεις και τον πληθυσμό», δήλωσε ο Αλεξάντερ Σόχιν, επικεφαλής της Ρωσικής Ένωσης Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών. «Στο τέλος είναι βέβαιο ότι ο Ρώσος καταναλωτής θα πληρώσει τον λογαριασμό».
Από την άλλη, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας φαίνεται πιο θετική στην αύξηση του ΦΠΑ σε σύγκριση με την τελευταία φορά που αυξήθηκε, το 2019.
Η διοικητής της, Ελβίρα Ναμπιουλίνα, τόνισε πως είναι προτιμότερο να καλύπτονται οι πρόσθετες δαπάνες με έσοδα και όχι με αύξηση του ελλείμματος, καθώς αυτό θα οδηγούσε σε υψηλότερα επιτόκια.
Ο προϋπολογισμός του 2026 αναμένεται να κατατεθεί στη ρωσική Δούμα στις 29 Σεπτεμβρίου 2025.