Οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία βρίσκονται σε εξέλιξη, με το Κίεβο και τους Ευρωπαίους συμμάχους να έχουν υποβάλει στην Ουάσινγκτον τις αναθεωρημένες προτάσεις τους, βασιζόμενες στο αρχικό αμερικανικό σχέδιο ειρήνης. Η κίνηση αυτή έρχεται εν μέσω αυξημένης πίεσης από τις ΗΠΑ προς τον Ουκρανό Πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος δέχεται επικρίσεις από την αμερικανική πλευρά ότι είναι αυτός που διαφωνεί με τις προτάσεις της Ουάσινγκτον.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λίβιτ, εξέφρασε την ανυπομονησία της για τη διπλωματική διαδικασία, σχολιάζοντας ωστόσο ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει «μπουχτίσει» από τις συναντήσεις που γίνονται «μόνο για να γίνουν». Ενώ ο επόμενος γύρος συζητήσεων αναμενόταν σήμερα, 13 Δεκεμβρίου, ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να επιβεβαιώσει εάν οι συνομιλίες θα πραγματοποιηθούν. Σύμφωνα με τον Independent του Κιέβου, οι αναθεωρημένες προτάσεις του Κιέβου και των Ευρωπαίων επικεντρώνονται στην τροποποίηση διατάξεων που απαιτούσαν εκτεταμένες παραχωρήσεις από την Ουκρανία.
Το Αγκάθι του εδαφικού ζητήματος και οι απαιτήσεις της Ρωσίας
Κυρίαρχο στις διαπραγματεύσεις παραμένει το εδαφικό ζήτημα, παρά την ευελιξία που έχει επιδείξει ο Ζελένσκι σε άλλα θέματα, όπως η διεξαγωγή εκλογών. Ο Ουκρανός Πρόεδρος έχει τονίσει ότι η αποχώρηση της Ουκρανίας από τα μη κατεχόμενα τμήματα του Ντονμπάς, το εύρος των εγγυήσεων ασφαλείας και το καθεστώς του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια παραμένουν τα πιο ευαίσθητα σημεία.
Η Ρωσία, με την πάγια μαξιμαλιστική και αδιάλλακτη στάση της, συνεχίζει να απαιτεί την αποχώρηση της Ουκρανίας από ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων των περιφερειών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ, τα οποία δεν έχει καταφέρει να καταλάβει πλήρως με στρατιωτικά μέσα. Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε κατηγορηματικά ότι ολόκληρη η περιοχή του Ντονμπάς «ανήκει στη Ρωσία», απορρίπτοντας κάθε συμβιβασμό σε θέματα που το Κρεμλίνο θεωρεί μη διαπραγματεύσιμα. Αυτή η αμετακίνητη θέση της Μόσχας αποκαλύπτει την προσπάθεια κερδοσκοπίας από τον πόλεμο και την έλλειψη πραγματικής βούλησης για ειρήνη που δεν περιλαμβάνει την υφαρπαγή ουκρανικών εδαφών.
Ο Ζελένσκι, ωστόσο, έχει ξεκαθαρίσει ότι οποιεσδήποτε αποφάσεις σχετικά με τα εδάφη πρέπει να ληφθούν από τους ίδιους τους Ουκρανούς, είτε μέσω εκλογών είτε μέσω δημοψηφίσματος.
Η «συμβιβαστική» λύση των ΗΠΑ και οι εγγυήσεις ασφαλείας
Ο Ζελένσκι αποκάλυψε ότι η Ουάσινγκτον πρότεινε μια «συμβιβαστική λύση» που θα προέβλεπε την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από την περιφέρεια του Ντονέτσκ, με τις ρωσικές δυνάμεις να μην εισέρχονται στην περιοχή. Η πρόταση αυτή, που συζητά τη δημιουργία μιας «ελεύθερης οικονομικής ζώνης» (κατά την Ουάσινγκτον) ή «αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης» (κατά τη Μόσχα), παραμένει αδιευκρίνιστη ως προς την τελική της μορφή.
Σε μια αξιοσημείωτη αλλαγή στάσης, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ είναι πλέον έτοιμες να συμμετάσχουν στην παροχή εγγυήσεων ασφάλειας για την Ουκρανία, τις οποίες προηγουμένως απέδιδε αποκλειστικά στην Ευρώπη.
Παρά τις πιέσεις, το ζήτημα του ΝΑΤΟ παραμένει εκτός συζήτησης, καθώς ο Ζελένσκι αναγνώρισε ότι η Ουάσινγκτον «δεν είναι ακόμη έτοιμη να δεχτεί την Ουκρανία» στη Συμμαχία, με το Κίεβο να επικεντρώνεται στην εξασφάλιση συγκεκριμένων εγγυήσεων από μια ευρωπαϊκή «Συμμαχία των Προθύμων» και κυρίως από τις ΗΠΑ.
Περιθωριοποίηση των Ευρωπαίων και κλιμακούμενη πίεση
Το ρεπορτάζ του Independent του Κιέβου υπογραμμίζει ότι οι Ευρωπαίοι έχουν σε μεγάλο βαθμό παραγκοπιστεί από τις διαπραγματεύσεις, με Ευρωπαίο αξιωματούχο να σχολιάζει την απουσία ενός συνεκτικού δικού τους ειρηνευτικού σχεδίου. Εντούτοις, ο Ζελένσκι αναμένεται να ταξιδέψει στη Γερμανία την ερχόμενη Δευτέρα για να συναντηθεί με τον Καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη θέση της Ευρώπης.
Στο μεταξύ, η πίεση από την Ουάσινγκτον κλιμακώνεται, με Αμερικανούς αξιωματούχους να επικρίνουν ανοιχτά τον χειρισμό των διαπραγματεύσεων από το Κίεβο, απαιτώντας «απαντήσεις» προτού κανονιστεί νέα συνάντηση του Τραμπ με την ουκρανική ηγεσία. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία συνεχίζει να παίζει καθυστερήσεις, εμμένοντας στις μαξιμαλιστικές της απαιτήσεις, γεγονός που καθιστά σαφές ότι η διπλωματική οδός παραμένει εξαιρετικά δύσκολη όσο η Μόσχα επιμένει στην εδαφική της επέκταση.