Η καινούργια πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες στη Συρία, και ειδικά τα παιδιά, παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, σχεδόν ένα χρόνο μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, με τους μαθητές να επιστρέφουν σε κατεστραμμένα σχολεία που δεν διαθέτουν ούτε τα πιο απαραίτητα εφόδια και αναγκάζοντάς τους να κάνουν μάθημα στο πάτωμα σε αίθουσες χωρίς πόρτες ή παράθυρα ενώ πλησιάζει ο χειμώνας.
Οι κάτοικοι έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στα σπίτια τους μετά από χρόνια εξορίας στη νότια ύπαιθρο της επαρχίας Ιντλίμπ που κάποτε ήταν το μέτωπο του εμφυλίου πολέμου στη Συρία.
Η επισκευή και η επαναλειτουργία των κατεστραμμένων και λεηλατημένων σχολείων είναι καθοριστικής σημασίας για την επιστροφή των εκτοπισμένων, αλλά σχεδόν ένα χρόνο μετά την ανατροπή του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ από την επίθεση των ανταρτών, εκατοντάδες σχολεία παραμένουν κατεστραμμένα.
Εκατομμύρια παιδιά στη Συρία παραμένουν εκτός σχολείου, ενώ άλλα παρακολουθούν μαθήματα σε ερειπωμένα κτίρια χωρίς βασικά εφόδια.
Άδειες αίθουσες σε κατεστραμμένες υποδομές
Η Safiya al-Jurok και η οικογένειά της εγκατέλειψαν το χωριό Maar Sharamin πριν από πέντε χρόνια, όταν ο στρατός του Άσαντ ανέλαβε τον έλεγχο της περιοχής από τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης.
Μετά την πτώση του Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο, η οικογένεια επέστρεψε στο σπίτι της και τώρα ζει σε μια σκηνή — την ίδια που έμεναν όταν ήταν εκτοπισμένοι — δίπλα στα ερείπια του κατεστραμμένου σπιτιού τους.
Το τοπικό δημοτικό σχολείο άνοιξε ξανά τον περασμένο μήνα και η al-Jurok στέλνει τα τρία παιδιά της, που είναι στην 3η, 4η και 5η τάξη, να παρακολουθήσουν μαθήματα εκεί.
Το κτίριο του σχολείου σε σχήμα L είναι ακατάστατο, οι τοίχοι του είναι γεμάτοι τρύπες από σφαίρες και η μπογιά του ξεφλουδίζει σε μακριές λωρίδες γκρι και μπλε.
Μέσα στις αίθουσες, το φως του ήλιου μπαίνει από τα ανοιχτά παράθυρα που δεν διαθέτουν τζάμια. Οι μαθητές κάθονται σταυροπόδαρα πάνω σε λεπτές κουβέρτες απλωμένες στο κρύο πάτωμα, με την πλάτη τους ακουμπισμένη στον τοίχο για στήριξη. Μια μικρή κοπέλα ισορροπεί το τετράδιό της στα γόνατά της, αντιγράφοντας το αραβικό αλφάβητο.
«Αν βρέξει, θα βρέξει πάνω στα παιδιά μου» μέσα από τα σπασμένα παράθυρα, είπε η al-Jurok, «Το σχολείο δεν έχει καν τρεχούμενο νερό», πρόσθεσε.
Ο διευθυντής του σχολείου, Abdullah Hallak, είπε ότι το κτίριο έχει χάσει σχεδόν τα πάντα — θρανία, παράθυρα, πόρτες και ακόμη και τις χαλύβδινες ενισχύσεις που έχουν αφαιρεθεί από το κτίριο — λεηλατημένο, όπως σε πολλές άλλες πόλεις στο νότιο Idlib, μετά την φυγή των κατοίκων.
«Τα παιδιά μας έρχονται εδώ όπου δεν υπάρχουν καθίσματα, πίνακες ή παράθυρα και, όπως γνωρίζετε, ο χειμώνας πλησιάζει», δήλωσε ο Hallak στο Associated Press. «Μερικοί γονείς μας τηλεφωνούν για να διαμαρτυρηθούν ότι τα παιδιά τους αρρωσταίνουν καθισμένα στο πάτωμα, οπότε τα αφήνουν να λείπουν από το σχολείο».
Το 40% των σχολείων κατεσταμμένο
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Παιδείας Γιουσέφ Ανάν, το 40% των σχολείων σε όλη τη Συρία παραμένουν κατεστραμμένα, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται στις αγροτικές περιοχές του Ιντλίμπ και της Χάμα, όπου διεξήχθησαν σφοδρές μάχες κατά τη διάρκεια του σχεδόν 14ετούς εμφυλίου πολέμου της χώρας.
Μόνο στο Ιντλίμπ, 350 σχολεία είναι εκτός λειτουργίας και μόνο το 10% περίπου έχει αποκατασταθεί μέχρι στιγμής, είπε.
«Πολλά σχολεία έχουν λεηλατηθεί, με το σίδερο να έχει κλαπεί από τις στέγες και τις κατασκευές, και χρειάζονται χρόνια και σημαντικά κεφάλαια για να ανακατασκευαστούν», είπε.
Το νέο σχολικό έτος ξεκίνησε επίσημα στα μέσα Σεπτεμβρίου, παράλληλα με ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την εκπαίδευση, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο αυξανόμενος αριθμός των μαθητών που επιστρέφουν, είπε ο Annan, προσθέτοντας ότι το υπουργείο σκοπεύει να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα εξ αποστάσεως μάθησης για να διευρύνει την πρόσβαση στην εκπαίδευση, αν και «απαιτεί περισσότερο χρόνο» και δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί.
Σε ολόκληρη τη Συρία, 4 εκατομμύρια μαθητές είναι σήμερα εγγεγραμμένοι στα σχολεία, είπε ο Ανάν, ενώ περίπου 2,5 έως 3 εκατομμύρια παιδιά παραμένουν εκτός σχολείου, σύμφωνα με τη Meritxell Relaño Arana, εκπρόσωπο της UNICEF στη Συρία.
«Η πρόσβαση στην εκπαίδευση για πολλά παιδιά στη Συρία είναι δύσκολη. Πολλά σχολεία έχουν καταστραφεί, πολλοί δάσκαλοι δεν επέστρεψαν για να διδάξουν και πολλά παιδιά δεν έχουν καν τα χρήματα να αγοράσουν τα σχολικά τους είδη», είπε.
Αυτό ισχύει και για την οικογένεια της al-Jurok.
«Η μεγάλη μου κόρη είναι πολύ έξυπνη και της αρέσει να μελετά, αλλά δεν μπορούμε να αγοράσουμε βιβλία», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι τα παιδιά βοηθούν στη συγκομιδή των ελιών μετά το σχολείο, καθώς η οικογένεια ζει από την παραγωγή ελαιολάδου.
*Πηγή: AP