Τα μάτια του πλανήτη είναι στραμμένα στη Γάζα, την ώρα που ο κατάλογος των νεκρών από την πείνα μακραίνει ενώ οι διαπραγματεύσεις εκεχειρίας κατέρρευσαν για ακόμα μία φορά μετά την αποχώρηση του Ισραήλ και των ΗΠΑ από το Κατάρ.
Οι εικόνες φρίκης με σκελετωμένα παιδιά και βρέφη προκαλούν οργή και αγανάκτηση. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανά τον κόσμο ζητούν να μπει τέλος στη σφαγή της Γάζας και ασκούν πίεση στις κυβερνήσεις για να περάσουν από τα λόγια στις πράξεις και να λάβουν ουσιαστικά μέτρα προκειμένου να σταματήσει η ισραηλινή επίθεση και η λιμοκτονία.
Στο πλαίσιο αυτό η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους τον Σεπτέμβριο, μία απόφαση που είχε ήδη εξαγγείλει εδώ και μήνες αλλά ανέβαλε την εφαρμογή της.
Η κίνηση αυτή, που χαρακτηρίζεται ως κίνηση υψηλού συμβολισμού, αναμένεται να συζητηθεί σήμερα με τους ηγέτες της Βρετανίας και της Γερμανίας με αξιωματούχο της γαλλικής προεδρίας να δηλώνει στο CNN ότι και άλλα κράτη θα προχωρήσουν στην αναγνώριση της Παλαιστίνης.
Πριν λίγες ημέρες 28 κράτη της λεγόμενης «Δύσης» υπέγραψαν κοινή επιστολή στην οποία καταγγέλλουν τις δολοφονίες πεινασμένων Παλαιστίνιων και τη λιμοκτονία που επιβάλει το Ισραήλ στη Γάζα και ζητούν να υπάρξει εκεχειρία.
Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Καναδάς, και σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη έβαλαν την υπογραφή τους στην επιστολή. Εκκωφαντική σιωπή τηρεί για ακόμα μία φορά από τη Γερμανία που αποφεύγει ακόμα και την ύστατη ώρα να ασκήσει δημόσια κριτική στο Ισραήλ.
Οργή στο Ισραήλ – «Απορρίπτουν την απόφαση» οι ΗΠΑ
Το Τελ Αβίβ εμφανίστηκε εξοργισμένο από την κίνηση της Γαλλίας κατηγορώντας το Παρίσι ότι διευκολύνει τη Χαμάς. Από κοντά και οι ΗΠΑ, που «απέρριψαν» την απόφαση του Μακρόν χαρακτηρίζοντάς την «αψήφιστη», υποστηρίζοντας μάλιστα ότι «απομακρύνει την ειρήνη».
Την ίδια στιγμή βέβαια οι ΗΠΑ ακολούθησαν το Ισραήλ στην αποχώρησή του από τις διαπραγματεύσεις στο Κατάρ, νομιμοποιώντας για ακόμα μία φορά τη γραμμή Νετανιάχου για αέναη συνέχεια του πολέμου.
Κατηγορώντας τη Χαμάς για αδιαλλαξία ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι η διαπραγματευτική ομάδα της Ουάσιγκτον αποχώρησε από τις συνομιλίες.
«Θα εξετάσουμε τώρα εναλλακτικές επιλογές για να φέρουμε τους ομήρους στην πατρίδα και να δημιουργήσουμε ένα πιο σταθερό περιβάλλον στον λαό της Γάζας», είπε ο Γουίτκοφ αφήνοντας την απειλή για εθνοκάθαρση να πλανάται στον αέρα.
Επαναφορά των σχεδίων περί «Ριβιέρας»;
Οι δηλώσεις Τραμπ για μετατροπή της Γάζας σε Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής όπως και του αμερικανού πρέσβη στο Ισραήλ για μη επιδίωξη λύσης δύο κρατών με αναγνώριση της Παλαιστίνης, φαίνεται να καθρεφτίζονται στη δήλωση περί «εναλλακτικών επιλογών», αν και ο Γουίτκοφ φρόντισε να μην διευκρινίσει τι εννοεί.
Η Χαμάς δήλωσε έκπληκτη με τα όσα είπε ο Γουίτκοφ και ξεκαθάρισε ότι παραμένει ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις. Το εμπόδιο σε όλες τις συνομιλίες που έχουν γίνει μέχρι τώρα παραμένει το ίδιο. Το Ισραήλ δεν θέλει να δεσμευτεί σε μόνιμη εκεχειρία ούτε σε απόσυρσή του από τη Λωρίδα της Γάζας.
Μετά από πίεση της Αιγύπτου και του Κατάρ, η Χαμάς έχει συμφωνήσει εδώ και καιρό να απέχει από τη διακυβέρνηση της μεταπολεμικής Γάζας εάν το Ισραήλ αποχωρήσει από τον θύλακα και συζητά μέχρι και τον αφοπλισμό της.
Στον τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων, προκειμένου να διασφαλίσει ότι το Ισραήλ δεν θα ξεκινήσει εκ νέου την επίθεση όπως έκανε στη προηγούμενη κατάπαυση πυρός, η Χαμάς φέρεται να δέχτηκε αντί για γραπτή δέσμευσή του Τελ Αβίβ να υπάρξει εγγύηση από την πλευρά των ΗΠΑ.
Η στάση των ΗΠΑ σε αυτή την κρίσιμη στιγμή που ο χρόνος μετρά αντίστροφα στη Γάζα, φέρνει τα αραβικά καθεστώτα σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση
Ωστόσο τέτοιες εγγυήσεις φαίνεται πως είναι δύσκολο να δοθούν καθώς η διοίκηση Τραμπ συνεχίζει να στηρίζει τη γραμμή που χαράσσει το Ισραήλ, ακόμα κι αν αυτή αποδεικνύεται αδιέξοδη. Το σχέδιο που «ακούγεται» τώρα τελευταία στο Ισραήλ για τη Γάζα είναι να σπρώξουν τα 2 εκατ. κατοίκους της σε μία μικρή περιοχή στον νότο του θύλακα, η οποία θα επιτηρείται από τον στρατό.
Ο ρεαλισμός ενός τέτοιου σχεδίου αμφισβητείται ακόμα και από τμήματα του στρατού του Ισραήλ, που διαμαρτύρονται ότι τα σχέδια μακροπρόθεσμης κατάληψης της Λωρίδας της Γάζας είναι ιδιαίτερα κοστοβόρα και σε χρήματα αλλά και σε ανθρώπινο δυναμικό.
Απομόνωση του Ισραήλ
Την ίδια στιγμή το Ισραήλ απομονώνεται όλο και περισσότερο και ακόμα κι αν οι κυβερνήσεις της Δύσης – αλλά και των αραβικών κρατών – περιορίζονται σε λεκτικές καταδίκες και συμβολικές κινήσεις, η πλάστιγγα στις κοινωνίες που παρακολουθούν σε live μετάδοση το μεγαλύτερο έγκλημα του 21ου αιώνα, όπως το έχει χαρακτηρίσει ο ΟΗΕ, μοιάζει να έχει γύρει οριστικά κατά του Τελ Αβίβ που χρεώνεται τη σκόπιμη λιμοκτονία ενός λαού.
Η αποχώρηση του Ισραήλ από τις διαπραγματεύσεις, και πολύ περισσότερο η στάση των ΗΠΑ σε αυτή την κρίσιμη στιγμή που ο χρόνος μετρά αντίστροφα στη Γάζα, φέρνει τα αραβικά καθεστώτα σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση καθώς μπορεί να βρεθούν αντιμέτωπα με τους πολίτες τους με την κατηγορία της συνενοχής στη λιμοκτονία των Παλαιστινίων. Εξάλλου η στάση που έχουν κρατήσει από την αρχή της σύγκρουσης δεν φαίνεται να έχει οδηγήσει σε κάποια διέξοδο.
Έχοντας ασκήσει πιέσεις στη Χαμάς να δεχτεί μία σειρά από όρους του Ισραήλ και έχοντας συμφωνήσει με τις ΗΠΑ να προχωρήσουν στην εξομάλυνση των σχέσεων με το Τελ Αβίβ με αντάλλαγμα την εκεχειρία, τώρα βρίσκονται για ακόμα μία φορά στο μηδέν με τις αντιδράσεις στο εσωτερικό να αυξάνονται ακόμα κι αν αυτό πολλές φορές δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό.
Η δύσκολη θέση των αραβικών καθεστώτων
Χαρακτηριστικό είναι ίσως ένα περιστατικό από την Αίγυπτο, μία από τις μεσολαβήτριες χώρες που προσπαθεί να περιορίσει τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της για τη στάση της απέναντι στους Παλαιστίνιους.
Μία ανάρτηση του Al Azhar, του σημαντικότερου ισλαμικού ιδρύματος στον κόσμο, που καταδίκαζε τη «γενοκτονία στη Γάζα» και όλους αυτούς που στηρίζουν το Ισραήλ ή φέρονται με υποκρισία απέναντι στους Παλαιστίνιους, φαίνεται να προκάλεσε πανικό στην κυβέρνηση που ζήτησε από τον ιμάμη να την διαγράψει, όπως και έγινε.
Το θρησκευτικό ίδρυμα που σπάνια εκδίδει δηλώσεις για το Ισραήλ ήταν ιδιαίτερα μετρημένο στις αντιδράσεις του από τις 7 Οκτωβρίου. Η διαγραφή της συγκεκριμένης ανάρτησης με κυβερνητική παρέμβαση, όπως αποκαλύπτει το Middle East Eye, δείχνει τη μεγάλη διάσταση που υπάρχει ανάμεσα στις κυβερνήσεις και τους λαούς στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα αραβικά καθεστώτα, κάτι για το οποίο οι Άραβες ηγέτες έχουν προειδοποιήσει τον Τραμπ ζητώντας του να κλείσει το μέτωπο της Γάζας, αφήνοντας κατά μέρους τα περί Ριβιέρας.
Η αιμορραγία της Γάζας και η φυγή προς τα εμπρός που επιχειρεί ο Νετανιάχου ξανά και ξανά έχουν φέρει την περιοχή πολλές φορές στο χείλος της Αβύσσου τους τελευταίους μήνες. Η συνέχεια της ίδιας τακτικής που φαίνεται να ακολουθούν οι ΗΠΑ δεν έχει κανέναν λόγο να πετύχει αυτή τη φορά.
Αλλά το κόστος σε κάθε περίπτωση είναι τεράστιο, και το πληρώνουν οι Παλαιστίνιοι με τη ζωή τους. Όσο δεν λαμβάνεται αποφασιστική δράση, όσο δεν αξιοποιούνται οι δυνατότητες που παρέχει το ίδιο το διεθνές δίκαιο, το έγκλημα θα γίνεται όλο και μεγαλύτερο.