Το χάσμα που χωρίζει Ρωσία και Ουκρανία επιβεβαιώθηκε στη χθεσινή συνάντηση της Κωνσταντινούπολης, όπου οι δύο πλευρές έμειναν αμετακίνητες στις θέσεις τους, χωρίς ουσιαστικά να καταθέσουν προτάσεις για εκεχειρία.
Όλοι φαίνεται να συμφωνούν ότι μόνο μια απευθείς συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι θα μπορούσε να βγάλει τις δύο χώρες από το τέλμα των διαπραγματεύσεων. Στο μεταξύ, «μιλούν» τα όπλα. Στην ουκρανική πολη Σούμι, ένας ρωσικός πύραυλος χτύπησε αστικό λεωφορείο, με αποτέλεσμα εννέα άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι τη Δευτέρα στις 10 το πρωί (5 το απόγευμα ώρα Ελλάδος), θα συνομιλήσει τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν για το θέμα της Ουκρανίας και εν συνεχεία θα έχει επικοινωνία με τον Ζελένσκι και άλλα μέλη της ΝΑΤΟϊκής συμμαχίας.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, τον οποίο επικαλούνται τα ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων, επιβεβαίωσε ότι προετοιμασίες είναι σε εξέλιξη για τη συνομιλία μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Αμερικανού ομολόγου του.
Σεργκέι Λαβρόφ και Μάρκο Ρούμπιο είχαν νωρίτερα τηλεφωνική επικοινωνία, όπως ανέφερε ρωσικό υπουργείο, σημείωνοντας ότι ήταν πρωτοβουλία της αμερικανικής πλευράς.
Ο Λαβρόφ εξήρε το ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στην επανέναρξη της διαδικασίας συνομιλιών. Ο Ρούμπιο εξέφρασε την ικανοποίηση για αυτά τα όσα επιτεύχθηκαν, την ανταλλαγή αιχμαλώτων και την κατάρτιση σχεδίου για μελλοντική κατάπαυση του πυρός και συμφώνησαν να συνεχίσουν τις επαφές.
Λίγες ώρες μετά τις απευθείας ρωσο-ουκρανικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, ρωσική επίθεση με drone έπληξε λεωφορείο που μετέφερε πολίτες στα βορειοανατολικά, στην επαρχία Σούμι. Εννέα άνθρωποι σκοτώθηκαν και επτά τραυματίστηκαν – τα περισσότερα θύματα ήταν ηλικιωμένες γυναίκες που έφευγαν από την περιοχή. Η Ρωσία δεν αρνείται την επίθεση στην περιοχή, τονίζει όμως ότι ο στόχος της ήταν στρατιωτικός.
«Το λεωφορείο έφερε διακριτικά και ο προορισμός ήταν εμφανής, με μεγάλα γράμματα, οπότε αποκλείεται να πει κάποιος ότι έγινε λάθος, ότι το μπέρδεψαν με κάποιο άλλο όχημα», τόνισε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Γιούρι Ζάρκο.
Για «εσκεμμένη δολοφονία πολιτών» έκανε λόγο ο Ουκρανός πρόεδρος, ζητώντας σκληρότερες κυρώσεις εναντίον της Μόσχας. Υπογράμμισε ότι «πρέπει να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία να σταματήσει τους σκοτωμούς. Χωρίς αυστηρότερες κυρώσεις, χωρίς ισχυρότερη πίεση, η Ρωσία δεν θα επιδιώξει πραγματικά τη διπλωματία».
Υπενθυμίζεται ότι οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν σε συμφωνία για την ανταλλαγή χιλίων αιχμαλώτων αλλά όχι για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών, που ζητά το Κίεβο. Ουκρανός, ανώτερος αξιωματούχος, αποκάλυψε – υπό καθεστώς ανωνυμίας – στο Reuters πως η ρωσική αντιπροσωπεία απαίτησε:
- Απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από τις ουκρανικές περιφέρειες Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα, Ζαπορίζια.
- Διεθνή αναγνώριση ως ρωσικών των τεσσάρων αυτών περιοχών και επιπλέον της προσαρτηθείσας Κριμαίας.
- Ουδετερότητα της Ουκρανίας, χωρίς όπλα μαζικής καταστροφής και καμία συμμαχική στρατιωτική δύναμη σε ουκρανικό έδαφος.
- Αποκήρυξη από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές κάθε αξίωσης για πολεμικές αποζημιώσεις.
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών Ουκρανίας, Χεόρχε Τίκι ανέφερε: «Υπήρξαν κάποιες απαιτήσεις που φυσικά ήταν απαράδεκτες αλλά και πάλι η ουκρανική αντιπροσωπεία τις αντιμετωπίσαμε με ψυχραιμία».
«Νομίζω ότι το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η διοργάνωση συνάντησης σε επίπεδο ηγετών», υπογράμμισε ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ.
Ο «εκλεκτός» του Πούτιν. Βλαντιμίρ Μεντίνσκιν δήλωσε: «Η ουκρανική πλευρά έχει ζητήσει απευθείας συνομιλίες σε επίπεδο ηγετών. Καταγράψαμε το αίτημά τους. Συμφωνήσαμε ότι κάθε πλευρά θα παρουσιάσει το δικό της σχέδιο για πιθανή μελλοντική εκεχειρία και θα την αποτυπώσει γραπτώς, με λεπτομέρειες. Αφού παρουσιαστούν αυτά τα σχέδια, βρίσκουμε λογική τη συνέχιση των συνομιλιών, έχει ήδη συμφωνηθεί».
Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να συναντηθεί με τον Ζελένσκι, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι έχουν επιτευχθεί ορισμένες συμφωνίες, ενώ επαναφέρει το ζήτημα της νομιμοποίησης του Ουκρανού προέδρου.
«Όταν έρθει η ώρα της υπογραφής των συμφωνιών στις οποίες θα καταλήξουν οι αντιπροσωπείες, το βασικό και θεμελιώδες ζήτημα για εμάς παραμένει το ποιος ακριβώς θα υπογράψει αυτά τα έγγραφα από την ουκρανική πλευρά» είπε χαρακτηριστικά ο Ντμίτρι Πεσκόφ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επιμένει ότι μία απευθείας συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του θα φέρει την λύση.
«Έχω πολύ καλή σχέση με τον Πούτιν. Πιστεύω ότι μπορούμε να συνάψουμε συμφωνία. Πρέπει να συναντηθούμε και πιστεύω ότι πιθανόν να το προγραμματίσουμε γιατί έχω κουραστεί να πηγαίνουν άλλοι και να συναντώνται και όλα τα άλλα…» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Ντόναλντ Τραμπ.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου πάντως περιορίστηκε να σχολιάσει ότι αν «μια συνομιλία των δύο ηγετών είναι απαραίτητα, θα ανακοινωθεί την κατάλληλη στιγμή.