Η Ιερά Σταυροπηγιακή (Πατριαρχική) Μονή Λειμώνος βρίσκεται κοντά στην Καλλονή Λέσβου και είναι ανδρώα μονή.
Ιδρύθηκε, στη θέση προγενέστερης μονής, από τον επίσκοπο Μηθύμνης Άγιο Ιγνάτιο Αγγαλιανό το 1526 και αφιερώθηκε στον αρχάγγελο Μιχαήλ. Ονομάστηκε έτσι διότι βρίσκεται στο κέντρο ενός λιβαδιού (λειμώνα). Τον άγιο Ιγνάτιο, που έγινε ηγούμενος, τον διαδέχθηκε ο υιός του Ματθαίος. Η μονή με τα χρόνια απέκτησε σημαντική κτηματική περιουσία και διέθετε ελαιοτριβείο. Δημιουργήθηκε Σχολή στην οποία δίδαξε ο Βενιαμίν ο Λέσβιος. Το 1866-86 η Κοινότητα Καλλονής ζητά από τη μονή να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία Επαρχιακής Σχολής (Λειμωνιακό ζήτημα), κάτι που συμβαίνει τελικά.
Το 1876 έγινε μοναχός στη μονή ο Ευθύμιος Αγριτέλης από τα Παράκοιλα.
Ο ηγούμενος, αρχιμανδρίτης Άνθιμος Γεωργέλλης, τον έγραψε στη Λειμωνιάδα Σχολή, από όπου ο Ευθύμιος αποφοίτησε με άριστα το 1892. Με υποτροφία της μονής γράφτηκε το 1900 στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και αποφοίτησε με άριστα. Επέστρεψε στη μονή Λειμώνος και διορίστηκε ιεροκήρυκας από τον μητροπολίτη Μηθύμνης και μετά πρωτοσύγγελος της μητρόπολης εκεί.
Το 1912 χειροτονείται βοηθός επίσκοπος του Γερμανού Καραβαγγέλη με τον τίτλο επίσκοπος Ζήλων του Πόντου. Εγκαταστάθηκε στην Αμισό και μετά στην Πάφρα, όπου στην περιοχή ευθύνης του έκτισε σχολεία και εκκλησίες, φροντίζοντας για την τοποθέτηση διδασκάλων και ιερέων με σκοπό την εθνική και πνευματική ανάπτυξη της περιοχής. Όταν οι Οθωμανοί ζήτησαν από τους Ποντίους να καταταγούν στον στρατό, εκείνοι βγήκαν στα βουνά ως αντάρτες. Ο Ευθύμιος οδοιπορεί αδιάκοπα για να στηρίξει τους Έλληνες.
Οι Τούρκοι αποφάσισαν τη μετακίνηση του πληθυσμού στο εσωτερικό της Ανατολής ο επίσκοπος Ζήλων με την ευστροφία του σώζει τους Χριστιανούς από βέβαιο θάνατο. Αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στους αντάρτες. Το 1919 ο Κεμάλ κυνηγά να σκοτώσει τους Έλληνες του Πόντου: ο Ευθύμιος συγκεντρώνει 12000 αντάρτες, που αφάνισαν τους Τούρκους ενόπλους.
Ο Κεμάλ αποφάσισε οι μητροπολίτες να εγκαταλείψουν τις έδρες τους• μένουν ο Ευθύμιος Ζήλων και ο Πλάτων Αμασείας, που φυλακίζονται. Για τιμωρία κλείνουν τον Ευθύμιο σε υγρό κελί με ψείρες και μικρόβια, όπου κρυολόγησε και μολύνθηκε από τύφο. Απεβίωσε καταταλαιπωρημένος στις 29 Μαΐου 1921 και το σώμα του το κρέμασαν οι Τούρκοι από ένα δένδρο στην πλατεία. Το 1936 στήθηκε η προτομή του στη μονή Λειμώνος και ο ίδιος αγιοκατατάχθηκε το 1992.
To 1940 ηγούμενος έγινε ο από Αδραμμυτίου Διονύσιος Χαραλάμπους, απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Αυτός έστελνε ακατέργαστο μαλλί από τα στρώματα και τα μαξιλάρια της μονής, ώστε να φτιάξουν ζεστά ρούχα για τους στρατιώτες που πολεμούσαν στην Πίνδο. Μάλιστα προχώρησε στην οργάνωση ορφανοτροφείου σε ένα από τα κτίρια του μονής, αλλά δεν πρόλαβε να το λειτουργήσει, καθώς επήλθε η Ναζιστική Κατοχή.
Όταν περιέθαλψε στη Μονή έναν Άγγλο στρατιώτη, οι Γερμανοί τον συνέλαβαν και τον υπέβαλαν σε φρικτά βασανιστήρια για να αποκαλύψει τους συνεργάτες του. Ο ηγούμενος φυλακίστηκε στη Θεσσαλονίκη, μετά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Στόουν και Μπέρναου, και τέλος σε φυλακή κοντά στο Μόναχο. Ελευθερώθηκε από τα αμερικανικά στρατεύματα και όταν επέστρεψε, διακόνησε ακαταπόνητα στη Λέσβο, ώσπου έγινε μητροπολίτης Λήμνου (1951-59) και Τρίκκης & Σταγών (1959-70).
Στη βιβλιοθήκη της υπάρχουν 516 χειρόγραφοι κώδικες από τον 9ο αι., από τους οποίους οι 59 είναι περγαμηνοί και οι υπόλοιποι χαρτώοι ή βομβύκινοι (βαμβακεροί, μεταξωτοί). Επίσης 20.000 βιβλία με παλαιότερο αυτό του 1498.