10 Φεβρουαρίου 1947: Υπογράφηκε στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, βάσει της οποίας τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα

 
efimerida-ebros-dodekanisa-new

Ενημερώθηκε: 11/02/24 - 15:30

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 10 Φεβρουαρίου 1947, ενώ η Ελλάδα σπαρασσόταν από τη δίνη του αιματηρού και πολύχρονου Εμφυλίου Πολέμου, υπογράφηκε στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, βάσει της οποίας τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα, ενώ επίσης η Ιταλία υποχρεωνόταν σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων προς τη χώρα μας.

Αυτά ως προς το άμεσο ελληνικό ενδιαφέρον, καθώς στην πραγματικότητα πρόκειται για πολλές «Συνθήκες Ειρήνης» (“Traités de Paris”), με τις οποίες επικυρωνόταν και de jure το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (Β’ΠΠ), το 1945, και οι νικητές Σύμμαχοι διεκδικούσαν και ελάμβαναν ό,τι μπορούσε ο καθένας από τους ηττημένους ως επανορθώσεις, των όσων αυτοί με τη δράση τους στον πόλεμο προκάλεσαν στις χώρες εκάστου.

Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, που κατέληξε με τις υπογραφές των προαναφερθεισών Συνθηκών, διήρκεσε από τις 29 Ιουλίου έως τις 15 Οκτωβρίου 1946 και οι νικηφόρες Συμμαχικές Δυνάμεις (κυρίως Ηνωμένο Βασίλειο, Σοβιετική Ένωση, ΗΠΑ, και Γαλλία) διαπραγματεύτηκαν τις λεπτομέρειες των συνθηκών ειρήνης με τις Ιταλία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Βουλγαρία και Φιλανδία.

Επετεύχθη διακανονισμός μεταξύ των συμβαλλομένων κρατών που περιελάμβανε: καταβολή πολεμικών επανορθώσεων, δέσμευση για μειονοτικά δικαιώματα και εδαφικές προσαρμογές, μεταξύ των οποίων και την κατάργηση της αποικιοκρατικής αυτοκρατορίας της Ιταλίας σε Αφρική (Λιβύη, Αιθιοπία, Σενεγάλη) και Ευρώπη (Δωδεκάνησα), καθώς και αλλαγές στα σύνορα: Ιταλίας – Γιουγκοσλαβίας, Ουγγαρίας – Τσεχοσλοβακίας, Σοβ .Ενώσεως – Ρουμανίας, Ουγγαρίας – Ρουμανίας, Γαλλίας – Ιταλίας και Σοβ. Ενώσεως – Φιλανδίας, ενώ τα συμβαλλόμενα κράτη υποχρεώθηκαν να παραδώσουν τους κατηγορούμενους για εγκλήματα πολέμου στις Συμμαχικές δυνάμεις για να δικαστούν στη συνέχεια από στρατοδικεία και άλλα.

Ως προς την Ιταλία, που ενδιαφέρει ιδιαιτέρως την Ελλάδα, λόγω των Δωδεκανήσων, αυτή – μεταξύ άλλων – απώλεσε όλες τις αποικίες της στην Ιταλική Λιβύη, την Ιταλική Ανατολική Αφρική, (Αιθιοπία, Ερυθραία, και Σομαλιλάνδη ή Σομαλία), την οποία όμως Σομαλιλάνδη συνέχισε να διοικεί ως το 1960 εξ ονόματος των Ηνωμένων Εθνών. Στις προαναφερθείσες συνθήκες ειρήνης η Ιταλία αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Αλβανίας, ενώ έχασε και τα Δωδεκάνησα που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, μία συνοικία που κατείχε στην Τιεντσίν που δόθηκε στην Κίνα, έχασε εδάφη που παραχωρήθηκαν στη Γιουγκοσλαβία (Χερσόνησος της Ίστριας, Φιούμε, Ζάρα και το μεγαλύτερο τμήμα της επαρχίας Γκορίτσια). Τμήμα της Ίστριας, με την επαρχία της Τεργέστης σχημάτισαν μία αυτόνομη περιοχή, το βόρειο τμήμα της οποίας ενσωμάτωσε το 1954 η Ιταλία και το νότιο η Γιουγκοσλαβία (Συνθήκη του Όζιμο του 1975). Παρόμοιες διευθετήσεις έγιναν και στα σύνορα Γαλλίας – Ιταλίας, ενώ το Νότιο Τυρόλο, που διεκδικούσε η Αυστρία, παρέμεινε ιταλικό.

Τα Δωδεκάνησα ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων ελληνικά και μολονότι πέρασαν από αυτά πάμπολλοι κατακτητές, εντούτοις, μόλις το 1947 ενσωματώθηκαν στη Μητέρα - Ελλάδα.

Το 1912, τα Δωδεκάνησα (στην πραγματικότητα είναι 14 νησιά) κατελήφθησαν από τους Ιταλούς που κέρδισαν σε πόλεμο τους Οθωμανούς Τούρκους.

Στις 10 Αυγούστου 1920, με τη Συνθήκη των Σεβρών, τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, με εξαίρεση τη Ρόδο, που θα παρέμενε για ένα διάστημα υπό ιταλική διοίκηση, αλλά το ατυχές για τη χώρα μας αποτέλεσμα της Μικρασιατικής εκστρατείας παρέσχε μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία στους Ιταλούς να υπαναχωρήσουν στις υποχρεώσεις τους και με την άνοδο του Φασιστικού κόμματος και του Μπενίτο Μπουσολίνι στην εξουσία (28 Οκτωβρίου 1922), το σύνολο των Δωδεκανήσων παρέμειναν υπό ιταλική κατοχή και οι τελευταίοι προσπάθησαν να τα «εξιταλίσουν». 

Το Σεπτέμβριο του 1943, οπότε η Φασιστική Ιταλία συνθηκολόγησε με τους Συμμάχους, τα Δωδεκάνησα μετά από σημαντικές μάχες που έγιναν εκεί, πέρασαν στην κατοχή των Γερμανών, που τα διατήρησαν μέχρι την άνευ όρων παράδοση και της Ναζιστικής Γερμανίας, το Μάϊο του 1945, οπότε τότε περιήλθαν υπό τη βρετανική κατοχή.

Στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, η Ελλάς, διά του τότε Πρωθυπουργού της χώρας Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, ενημέρωσε διπλωματικώς τους Συμμάχους ότι προτίθεται να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τέσσερις εθνικές διεκδικήσεις: 

1)Την πρόσκτηση της Βορείου Ηπείρου.

2)Την πρόσκτηση των Δωδεκανήσων.

3)Τη διευθέτηση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων.

4)Το ζήτημα της Κύπρου στη Μεγάλη Βρετανία.

Τελικώς, για διαφορετικούς λόγους από τις τέσσερις αυτές εθνικές διεκδικήσεις, μόνο το θέμα των Δωδεκανήσων ευοδώθηκε, αμέσως, χωρίς δυσκολίες, προτού ξεκινήσουν καν οι επίσημες διαπραγματεύσεις, χάρη στην ευνοϊκή υπέρ ημών θέση της Σοβιετικής Ενώσεως, που την τελευταία στιγμή άλλαξε στάση, υπό τον όρο όμως τα Δωδεκάνησα να παραμείνουν αποστρατικοποιημένα.

Στις 27 Ιουνίου 1946, έγινε η σχετική δήλωση, από τον τότε Υπουργό Εξωτερικών της Σοβιετικής Ενώσεως Μολοτώφ (Βιατσεσλάβ Σκριάμπιν).

Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφηκε στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, σύμφωνα με την οποία τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεωνόταν σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων προς τη χώρα μας. Ως προελέχθη η Σοβ.Ένωση επέμεινε και τελικώς πέρασε στο κείμενο η αποστρατκωποίηση των νησιών. Αυτό ακριβώς το σημείο θα επικαλεστεί η Τουρκία κατά τρόπο καταχρηστικό μετά το 1974, χωρίς όμως να έχει τέτοιο δικαίωμα, αφού η Τουρκία δεν είναι καν αντισυμβαλλόμενο μέρος και δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη. Αυτή ακριβώς η τουρκική ερμηνεία του κειμένου της ελληνοϊταλικής συνθήκης του 1947, σε συνδυασμό με τις ιταλοτουρκικές συμφωνίες του 1932, θα δημιουργήσει το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών», όπως τέθηκε από την Άγκυρα το 1996, μετά την κρίση των Ιμίων.

Στις 31 Μαρτίου 1947 πραγματοποιήθηκε η τελετή παραδόσεως των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από τις βρετανικές στη Ρόδο, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, με πρώτο Διοικητή των Δωδεκανήσων τον Αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδης ΒΝ, με πολιτικό σύμβουλο τον πανεπιστημιακό και δικαστικό Μιχαήλ Στασινόπουλο, μετέπειτα Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Στις 7 Μαρτίου 1948 πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή της ενσωματώσεως και το 1955 τα Δωδεκάνησα έγιναν νομός του ελληνικού κράτους με πρωτεύουσα τη Ρόδο.

Η επικύρωση της προσαρτήσεως των Δωδεκανήσων από την Ελλάδα έγινε με το νόμο 518/1948 (ΦΕΚ Α-7/9.1.1948 «Περί Προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα»), που ψηφίστηκε ομοφώνως από τη Δ’ Αναθεωρητική Βουλή των Ελλήνων.

Ενδεικτικώς σημειώνουμε το Άρθρο 1 του προαναφερθέντος νόμου όπου σημειώνονται επί λέξει τα εξής: «Αι νήσοι των Δωδεκανήσων Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος Λειψοί, Σύμη, Κως Καστελλόριζο, ως και οι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28/10/1947».

Έτσι, με αυτόν τον τρόπο και αυτήν τη διαδικασία, τα Δωδεκάνησα που είχαν απελευθερωθεί με το αίμα των ανδρών του Ιερού Λόχου και του τότε Βασιλικού Ναυτικού, εντάχθηκαν επιτέλους στον Εθνικό κορμό.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ