Η νίκη Τράμπ λίγους μόνο μήνες μετά το Brexit ήταν η δεύτερη «έκπληξη» για όσους σκέφτονται με τα «συμβατικά» δεδομένα του χθες και όχι με τα «αντισυμβατικά» δεδομένα του σήμερα.
Αν, κάποιος έγραφε, πριν μερικά χρόνια, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι εκτός Ε.Ε, ο Τραμπ θα είναι πλανητάρχης και ίσως (εύχομαι πως όχι) η Λεπέν, δυνητικά, πρόεδρος της Γαλλίας όλοι θα τον θεωρούσαμε αιρετικό και εκτός τόπου και χρόνου.
Και όμως με τα δεδομένα του σήμερα θα λέγαμε ότι έβλεπε πολύ μπροστά. Και ίσως έβλεπε αυτά που οι άλλοι δεν έβλεπαν όλα αυτά τα χρόνια. Γιατί, μη γελιόμαστε, αυτά τα φαινόμενα δεν είναι σημεία των καιρών….Είναι το αποτέλεσμα χρόνιων παθογενειών, λαθών και… πολιτικών.
Αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι τίποτα άλλο από την επανάσταση των μέχρι σήμερα δεδομένων. Δεδομένων, όμως, που όπως φαίνεται στηρίζονταν σε πήλινα πόδια.
Άλλοι το λένε αντίδραση. Άλλοι το λένε οργή. Άλλοι το λένε αντισυμβατικότητα. Άλλοι το λένε κόντρα στο ρεύμα. Και όλοι μαζί το λέμε «The game is over». Τουτέστιν, το παιχνίδι όπως το ξέραμε και όπως παιζόταν τόσα χρόνια τελείωσε.
Και μαζί τελείωσε και η ξέφρενη πορεία της παγκοσμιοποίησης. Πάει βάρεσε σε τοίχο!!!!
Οι ψηφοφόροι γυρίζουν, ο ένας μετά τον άλλον, την πλάτη σε ότι μέχρι σήμερα του περνούσε μηνύματα.
Τόσο με τη νίκη του Brexit όσο και με την νίκη του Τράμπ τα συμπεράσματα είναι πάνω κάτω τα ίδια:
Πρώτον, οι ψηφοφόροι γύρισαν την πλάτη στο μιντιακό κατεστημένο και σε ότι αυτό προωθούσε.
Δεύτερον, γύρισαν την πλάτη στους επώνυμους και σελέμπριτι και στην προσπάθειά τους να περάσουν το μήνυμα.
Τρίτον, τίναξαν στον αέρα τις δημοσκοπήσεις και ακύρωσαν, επί της ουσίας, τι εταιρείες δημοσκοπήσεων.
Τέταρτον, οι ψηφοφόροι έδειξαν, ότι δεν υποκύπτουν στον φόβο και δεν «μασάνε» στην τρομολαγνεία. Αντίθετα, μάλιστα, όσο τους έλεγες ότι με την επιλογή αυτή θα προκληθούν αναταράξεις τόσο τους οδηγούσες προς αυτήν.
Πέμπτον, και στις δύο περιπτώσεις επιβεβαιώθηκε, με τον ποιόν χαρακτηριστικό τρόπο ο διχασμός στις κοινωνίες.
Έκτον, είναι η πρώτη φορά μετά την παγκοσμιοποίηση που φαίνεται να επαναστατούν οι άνθρωποι εναντίον των αριθμών.
Έβδομον, βγήκε στην επιφάνεια η δύναμη της μεσαίας τάξης η οποία συγκρούεται πλέον ευθέως και με το κατεστημένο, όπως το ξέραμε, και με ότι είχαν στήσει οι αγορές, τα οικονομικά μοντέλα και οι καθεστηκυία τάξη.
Το δόγμα που επικρατεί και που τείνει να γίνει «μόδα» είναι το «όλα λαμπόγυαλο». Ή ακόμη περισσότερο « θα τους δείξω εγώ».
Και η φράση «μόνο αν ταρακουνηθούν θα βάλουν μυαλό», ακούγεται σήμερα από όλο και περισσότερους ψηφοφόρους.
Όγδοον, παρουσιάζεται μία τάση στους ψηφοφόρους ακραίου συντηρητισμού και «ομφαλοσκόπησης».
Ένατον, ο «λαϊκισμός» όπως λέγεται επιπολαίως και τον επικαλείται και το υπουργός οικονομικών της Γερμανίας κ. Σόιμπλε, ως εξήγηση, μάλλον είναι απλοϊκή ανάλυση η οποία πλέον χρήζει περισσότερης κοινωνιολογικής μελέτης των ψηφοφόρων. Και αυτό γιατί πρέπει να αναλυθούν τα αίτια τα οποία οδηγούν σε αυτά τα αποτελέσματα και όχι το ανάθεμα και μόνο του «λαϊκισμού».
Και δέκατον, η «επικράτηση» των αριθμών εις βάρος των ανθρώπων, όπως είχε πει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, και δέχτηκε επίθεση, απέδειξε ότι απέτυχε ως μοντέλο.
«Το γεγονός ότι η ελίτ της πολιτικής, της οικονομίας και της κοινωνίας δεν δίνουν πάντα την καλύτερη εικόνα», είναι μία από τις αιτίες του διογκούμενου λαϊκισμού, είπε, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε λίγες ώρες μετά την εκλογή Τράμπ υπογραμμίζοντας ότι « ο δημαγωγικός λαϊκισμός δεν είναι μόνο πρόβλημα της Αμερικής».
Το ερώτημα είναι, βέβαια, γιατί τα πράγματα έφτασαν εδώ; «Ποιους θέλουν και γιατί να τιμωρήσουν οι ψηφοφόροι; Και γιατί φτάσαμε εδώ που φτάσαμε;
Ίσως γιατί αυτό που παρέλειψε να πει ο κύριος Σόιμπλε είναι ότι στις παραπάνω δηλώσεις του δεν υπήρχε πουθενά η λέξη «άνθρωπος». Υπήρχαν οικονομικό-πολιτικές αναλύσεις του φαινόμενου ρηχές, επιφανειακές και τεχνοκρατικές.
Και η αλήθεια είναι ότι η πλήρης ανάλυση δεν χωρά σε λίγες γραμμές ούτε βεβαίως σε απλοϊκές αναλύσεις. Χρήζουν ουσιαστικής μελέτης των ταγών ώστε η νέα τάξη πραγμάτων να μην είναι οδυνηρή και καταστροφική.
Επιπλέον και τελευταίο ας εξηγήσει ο κ. Σόιμπλε και στον Γερμανικό λαό με ποιο σκεπτικό ακολουθεί το μοντέλο να ευημερούν οι αριθμοί εις βάρος των ανθρώπων και τι θα απαντήσει στο ερώτημα τι επιδιώκει ένα κράτος, όπως η Γερμανία, όταν αυξάνει το αποθεματικό της ως χώρας και αυτά τα χρήματα δεν φτάνουν ποτέ στους πολίτες;;
Γιατί, για να είμαστε ειλικρινείς ουδείς μας εξήγησε ποτέ ποιοι, γιατί, και με ποιόν σκοπό «μιζάρισαν» πριν μερικά χρόνια τον καπιταλισμό και τις τράπεζες παρακαλώντας τους καταναλωτές να παίρνουν δάνεια ακόμα και για χριστουγεννιάτικες διακοπές και μερικά χρόνια αργότερα οι ίδιοι οι άνθρωποι πρέπει να σώζουν διά των δικών τους χρημάτων, αν έχουν, τις τράπεζες;
Και μπορεί να είναι « η οικονομία ηλίθιε» όπως είχε πει ο κ. Σόιμπλε στον Αλέξη Τσίπρα αλλά τώρα πρέπει να απαντήσει και στο ερώτημα «είναι οι ψηφοφόροι ηλίθιοι;»…