Αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση όσο βρίσκεται στο τιμόνι της Κομισιόν βρίσκεται η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αφού πολιτικές ομάδες απείλησαν να αποσύρουν την υποστήριξή τους στο πρόσωπό της μετά την απόφασή της να αποσύρει μια κεντρική περιβαλλοντική νομοθεσία – την νέα «οδηγία για τους Πράσινους Ισχυρισμούς (Green Claims Directive).
«Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας θεσμικής κρίσης», δήλωσε στο Politico η Valérie Hayer, πρόεδρος της φιλελεύθερης ομάδας Renew Europe.
Η φον ντερ Λάιεν προέρχεται από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και, παρόλο που είναι η μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, βασίζεται στις ψήφους των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων για να πετύχει τον στόχο της. Τώρα, η ικανότητα της Επιτροπής να εισάγει νόμους κινδυνεύει να μπλοκαριστεί εάν οι ομάδες αποσύρουν τη στήριξή τους στο πρόσωπό της.
Η Επιτροπή ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι αποσύρει την οδηγία για τους Πράσινους Ισχυρισμούς (Green Claims) - έναν ορόσημο που θα θεωρούσε τις εταιρείες υπόλογες για αβάσιμους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς — παρόλο που έχει ήδη περάσει από πολλά στάδια της νομοθετικής διαδικασίας.
Αυτή η κίνηση χειροκροτήθηκε από τους δεξιούς Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές, τους ακροδεξιούς «Πατριώτες για την Ευρώπη» της Γαλλίδας Μαρίν Λεπέν αλλά και από τον Ούγγρο Βίκτορ Όρμπαν.
«Εάν η Επιτροπή αποσύρει το κείμενο, εμείς στην ομάδα Renew θεωρούμε ότι αυτή η πράξη θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την πλατφόρμα της φιλοευρωπαϊκής πλειοψηφίας», δήλωσε η Hayer.
Σοσιαλιστές και φιλελεύθεροι κατηγόρησαν την φον ντερ Λάιεν ότι τάσσεται με τις ακροδεξιές δυνάμεις — οι οποίες απαιτούν από την ΕΕ να εγκαταλείψει όλες τις πράσινες πολιτικές της — και ότι αγνοεί τη βούληση των ομάδων τους που την ψήφισαν στην εξουσία.
Ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν επίσημοι συνασπισμοί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το κεντροδεξιό ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές και οι φιλελεύθεροι έχουν βασιστεί ο ένας στον άλλον για υποστήριξη και υπέγραψαν σύμφωνο συνεργασίας τον Νοέμβριο.
Ωστόσο, το ΕΛΚ έχει επανειλημμένα ευθυγραμμιστεί με δεξιές και ακροδεξιές πολιτικές ομάδες στη βουλή για να προωθήσει ορισμένα μέτρα, να καθορίσει την ατζέντα ή να απορρίψει τα πράσινες πρωτοβουλίες
«Θα σταματήσουμε να την προστατεύουμε»
Η απόσυρση της οδηγίας αυτή την εβδομάδα μπορεί να είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τους Σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους, οι οποίοι έχουν επίσης απογοητευτεί από ορισμένες άλλες ενέργειές της συμπεριλαμβανομένης της λεγόμενης ιστορίας Pfizergate, όπου το δικαστήριο της ΕΕ αποφάνθηκε κατά της Επιτροπής για την άρνησή της να δημοσιεύσει μηνύματα μεταξύ της ίδιας της φον ντερ Λάιεν και του επικεφαλής της εταιρείας παρασκευής εμβολίων Pfizer κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid.
«Την προστατεύσαμε στο θέμα του Pfizergate, αλλά αν συνεχίσει έτσι, αυτό τελειώνει», ανέφερε υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Φιλελευθέρων. «Μπορεί να σταματήσουμε κάθε συνεργασία με το ΕΛΚ, παγώνοντας τη νομοθετική διαδικασία».
«Το πρόβλημα τώρα είναι ότι η Επιτροπή λογοδοτεί επίσης στην εναλλακτική δεξιά πλειοψηφία, όχι στην κεντρώα πλατφόρμα», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Ένας εκπρόσωπος του ΕΛΚ δήλωσε ότι το ΕΛΚ χαιρέτισε την ανακοίνωση της Επιτροπής, υποστηρίζοντας ότι το τρέχον υπό διαπραγμάτευση κείμενο θα «οδηγούσε σε έναν γραφειοκρατικό εφιάλτη για τις εταιρείες».
Εκτός από την οργή τους για την ακύρωση του ίδιου του προτεινόμενου νόμου, και τα δύο κεντρώα κόμματα κατηγορούν το ΕΛΚ και την φον ντερ Λάιεν ότι παρακάμπτουν τη νομοθετική διαδικασία της ΕΕ. Το εν λόγω νομοσχέδιο βρισκόταν ήδη υπό διαπραγμάτευση μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ - που εκπροσωπούσε τις εθνικές κυβερνήσεις - αφού και τα δύο θεσμικά όργανα είχαν ήδη εγκρίνει τις θέσεις τους μετά από μήνες εργασίας.
Ένας Σοσιαλιστής αξιωματούχος πρόσθεσε ότι η κατάσταση τους έχει φέρει στο σημείο να αμφισβητήσουν «ολόκληρη τη βάση της υποστήριξης προς την φον ντερ Λάιεν, και αν πραγματικά προχωρήσει σε αυτό, αυτό θα θεωρηθεί ως παραβίαση της πλατφόρμας, δεν έχει απομείνει άλλη πλατφόρμα».
«Η Επιτροπή θα πρέπει να γνωρίζει τη σημασία της συμμαχίας και των δεσμεύσεων», δήλωσε η πρόεδρος της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Iratxe Garcia.