Πολιτικά «ισορροπημένη» είναι η έκθεση της Κομισιόν για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα το 2024, καθώς σημειώνει σχετική πρόοδο σε σχέση με τις περυσινές συστάσεις, ωστόσο επισημαίνει την ανάγκη για επιπλέον προσπάθειες σε ό,τι αφορά τη δημιουργία αξιόπιστου ιστορικού επιδόσεων «όσον αφορά διώξεις και τελεσίδικες αποφάσεις σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο», ενώ δεν παραλείπει να επισημάνει ότι το επίπεδο της εκλαμβανόμενης ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα είναι πλέον χαμηλό στο ευρύ κοινό και τις επιχειρήσεις.
Στην 6η έκδοση των εκθέσεων για το κράτος δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση καλύπτονται τέσσερις τομείς: τα συστήματα δικαιοσύνης, το πλαίσιο καταπολέμησης της διαφθοράς, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και του πλουραλισμού, των θεσμικών ελέγχων και ισορροπιών, αλλά και για πρώτη φορά και η διάσταση της κοινής αγοράς.
Ως προς τη λειτουργία του συστήματος δικαιοσύνης στην Ελλάδα, για ακόμη μια φορά η Κομισιόν δίνει έμφαση στη μεταρρύθμιση που έγινε βάσει σύστασής της το 2022 και που επιτρέπει πλέον στο «δικαστικό σώμα να μετέχει στους διορισμούς στις ανώτατες θέσεις δικαστικών», ενώ σημειώνει παράλληλα την υλοποίηση του νέου δικαστικού χάρτη, «καθώς και των έργων για τη βελτίωση του επιπέδου ψηφιοποίησης που προχωρούν ικανοποιητικά». Η έκθεση σημειώνει θετικά ότι πλέον γίνεται «σεβαστό το εκ του νόμου προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα για δημόσιες διαβουλεύσεις» σε ό,τι αφορά την κατάθεση νομοσχεδίων, ενώ καταγράφει τις προσπάθειες να μετέχει το δικαστικό σώμα «περισσότερο στην εποπτεία του καθεστώτος ασυλίας των μελών της κυβέρνησης».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μεταξύ άλλων, αναγνωρίζει τις μεταρρυθμίσεις στο πεδίο της Δικαιοσύνης, αλλά δείχνει «κίτρινη κάρτα» για τους χειρισμούς σε σχέση με τις ανεξάρτητες αρχές.
«Κίτρινη κάρτα» δίνει η Κομισιόν σε ό,τι αφορά τον διορισμό μελών των ανεξάρτητων αρχών και αναφέρεται σε «προκλήσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν», όπως και για τη «συνδιαλλαγή με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών» σε ό,τι αφορά κυρίως την εγγραφή των εν λόγω οργανώσεων σε μητρώα.
Πρόοδο σημειώνει σχετικά με τη δικαστική έρευνα για το ναυάγιο της Πύλου, που θεωρείται «θετική εξέλιξη, ώστε να αρχίσουν να αντιμετωπίζονται οι ελλείψεις στη διερεύνηση περιστατικών αυθαιρεσίας στα οποία εμπλέκονται όργανα επιβολής του νόμου». Σημειώνεται ότι η έκθεση δεν περιλαμβάνει την εν εξελίξει έρευνα της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αξιωματούχοι της Κομισιόν διευκρίνισαν, πάντως, ότι εν εξελίξει δικαστικές έρευνες δεν περιλαμβάνονται στις εκθέσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τελούν υπό παρακολούθηση. «Επιχειρούμε να εξετάσουμε εάν υπάρχουν συστημικά ζητήματα (διαφθοράς), ώστε ύστερα να αντανακλώνται στις εκθέσεις και τις συστάσεις μας», ανέφεραν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην επόμενη σχετική έκθεση. «Το τελευταίο που επιθυμούμε είναι να εμπλακούμε (στις εξελισσόμενες έρευνες). Παραμένουμε συνετοί ως προς αυτό», ανέφεραν.
Ειδικά για την αντιμετώπιση φαινομένων διαφθοράς, άλλωστε, η Κομισιόν προτεραιοποιεί τη σύσταση προς την Ελλάδα «να συνεχίσει τις προσπάθειες για δημιουργία αξιόπιστου ιστορικού επιδόσεων όσον αφορά τις διώξεις και τελεσίδικες αποφάσεις σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο». Καλεί, παράλληλα, τη χώρα μας να συνεχίσει «να καταβάλλει προσπάθειες για την ενίσχυση νομοθετικών και μη νομοθετικών διασφαλίσεων για τη βελτίωση της ασφάλειας και της προστασίας των δημοσιογράφων, ιδίως όσον αφορά τις καταχρηστικές αγωγές». Επισημαίνει, επίσης, ότι την 1η Ιανουαρίου 2025 εκκρεμούσε η εφαρμογή 30 αποφάσεων-οδηγών του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την Ελλάδα.
Πηγή: kathimerini.gr