Το περασμένο Σαββατοκύριακο, οι ακροδεξιοί βουλευτές της Γερμανίας δεσμεύτηκαν να ντύνονται κομψά, να ελαχιστοποιήσουν τις διαμαρτυρίες στο Κοινοβούλιο και υπέγραψαν σύντομο μανιφέστο στο οποίο παραλείπεται η απαίτηση για τον επαναπατρισμό μεταναστών, η οποία συνέβαλε στην εκλογική τους επιτυχία τον Φεβρουάριο.
Το κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) προσπαθεί συστηματικά να απομακρυνθεί από το μείγμα των προκλητικών πολιτικών κομμάτων που τραβούν την προσοχή και να χαμηλώσει τους τόνους, παρόλο που χρωστά στη «φασαρία» την επιτυχία του να γίνει το δεύτερο μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό κόμμα. Πλέον, επιδιώκει να γίνει πιο μέινστριμ, για να μετατρέψει τη δημοτικότητά του σε εξουσία, σύμφωνα με πολιτικούς σχολιαστές και ένα μέλος του κόμματος.
Το γεγονός ότι είναι το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης του έχει προσφέρει προνόμια, όπως το να μπορεί να απαντά πρώτο στην κυβέρνηση στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, τα εμπόδια εξακολουθούν να μοιάζουν ανυπέρβλητα για AfD, καθώς σε μία χώρα όπου η εξουσία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη συμμετοχή σε συνασπισμούς, όλα τα άλλα κόμματα αποκλείουν τη συνεργασία μαζί του.
Αλλα κόμματα έχουν εμποδίσει το AfD να λάβει καίριες θέσεις σε κοινοβουλευτικές επιτροπές, ενώ αυξάνονται οι φωνές σε όλο το πολιτικό φάσμα υπέρ της απαγόρευσης του AfD λόγω του εξτρεμισμού του.
Μέχρι στιγμής, ο συντηρητικός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς έχει αντιταχθεί σε ενδεχόμενη απαγόρευση, η οποία πρέπει να ζητηθεί είτε από το Κοινοβούλιο είτε από την κυβέρνηση και στη συνέχεια να εξεταστεί από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Το δικαστήριο έχει απαγορεύσει κόμμα μόλις δύο φορές, το 1952 και το 1956.
Αντιδράσεις
Ανώτερος αξιωματούχος του κόμματος, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί, δήλωσε ότι το νέο μανιφέστο του AfD αποσκοπεί στην «κανονικοποίησή» του. Ωστόσο κάποιοι, ιδίως ιδρυτικά μέλη στην ανατολική Γερμανία, που δεν είναι μέλη του εθνικού Κοινοβουλίου, αντιτίθενται στην αλλαγή μιας επιτυχημένης, όπως λένε, συνταγής.
Το διακύβευμα είναι μεγάλο, καθώς στις εκλογές του 2029 το κόμμα, που σε κάποιες δημοσκοπήσεις βρίσκεται τέσσερις μονάδες πίσω από τους συντηρητικούς του Μερτς, θα μπορούσε να έχει πιθανότητες νίκης. Μερικές εβδομάδες μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου, όπου κέρδισε το 20,8% των ψήφων, βρέθηκε για λίγο πρώτο στις δημοσκοπήσεις.
Η ηγεσία του AfD επιδιώκει να ακολουθήσει άλλα ακροδεξιά κόμματα, όπως τους Αδελφούς της Ιταλίας της Τζιόρτζια Μελόνι, στην πορεία προς το πολιτικό μέινστριμ, ώστε να αναδιαμορφώσει την πολιτική της Γερμανίας και της Ευρώπης συνολικά.
Ο ακροδεξιός δοκιμιογράφος Γκετς Κουμπίτσεκ, μέντορας και στενός σύμμαχος του Μπγιορν Χόκε, ηγέτη της πιο ριζοσπαστικής πτέρυγας του κόμματος από την ανατολική ομόσπονδη πολιτεία της Θουριγγίας, δήλωσε στο podcast του: «Δεν καταλαβαίνω γιατί ένα κόμμα που συγκεντρώνει 20% στις δημοσκοπήσεις πρέπει να αλλάξει την ατζέντα του».
Το μανιφέστο ή έγγραφο θέσεων που συμφωνήθηκε από τους 152 βουλευτές παρέλειψε τη λέξη «επαναμετανάστευση» – που χρησιμοποιήθηκε εκτενώς από την ηγέτιδα του κόμματος, Αλις Βάιντελ, στην προεκλογική εκστρατεία και θεωρήθηκε ευρέως ως κάλεσμα προς τους «μη αφομοιωμένους» μη γερμανικής καταγωγής πολίτες και μετανάστες να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Η λέξη αυτή χρησιμοποιήθηκε ως αποδεικτικό στοιχείο σε δικαστήριο που πρόσφατα επικύρωσε την εκτίμηση των υπηρεσιών ασφαλείας ότι το AfD ενδέχεται να είναι εξτρεμιστικό και, ως εκ τούτου, αντισυνταγματικό κόμμα. Για να απαγορευτεί ένα πολιτικό κόμμα στη Γερμανία δεν αρκεί να θεωρηθεί ότι υιοθετεί θέσεις που υπονομεύουν τη δημοκρατική τάξη, αλλά πρέπει επίσης να ενεργεί με πιθανότητες επιτυχίας.
Η φράση «επαναμετανάστευση» είχε γίνει «τοξική», τόνισε βουλευτής που παρευρέθηκε στη συγκέντρωση του Σαββατοκύριακου και δεν θέλησε να κατονομαστεί, προσθέτοντας ότι η αποφυγή της απαγόρευσης αποτελεί βασικό στόχο.
«Η λέξη επαναμετανάστευση έχει κριθεί αντισυνταγματική και δεν έχει μέλλον», έγραψε ο βουλευτής του AfD Μαξιμίλιαν Κραχ, που κάποτε θεωρούνταν μία από τις πιο ριζοσπαστικές προσωπικότητες του κόμματος. «Η υπόθεση έκλεισε. Το δικαστήριο αποφάνθηκε», πρόσθεσε.
Παρ’ όλα αυτά, η Βάιντελ εξακολούθησε να επιτίθεται στις μεταναστευτικές πολιτικές της Γερμανίας στο Κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα.
Πραγματική αλλαγή;
Πολλοί σχολιαστές εκφράζουν σκεπτικισμό και χαρακτηρίζουν την αλλαγή επιφανειακή.
«Η συνεχιζόμενη συζήτηση για πιθανή απαγόρευση τους ενοχλεί», δήλωσε ο πολιτικός επιστήμονας Ολιβερ Λέμπκε, προσθέτοντας: «Προσπαθούν να γίνουν πιο αποδεκτοί από τα άλλα κόμματα. Το ζητούμενο είναι να αποκτήσουν μερίδιο στην εξουσία και να μην περιθωριοποιηθούν».
Το AfD αναδιοργάνωσε πέρυσι τη νεολαία του. Προηγουμένως, οι εκστρατείες της είχαν επικριθεί ως ρατσιστικές.
Ο Ματίας Χέλφεριτς, περιφερειακός αξιωματούχος του κόμματος, ο οποίος, όπως αποκαλύφθηκε από διαρρεύσαντα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, είχε χρησιμοποιήσει γλώσσα που συνδέεται με τους ναζί, αποβλήθηκε από το κόμμα αυτή την εβδομάδα. Δήλωσε θύμα «εικονικής δίκης» και αρνήθηκε τις κατηγορίες ότι είναι εξτρεμιστής.
Οι συντηρητικοί του Μερτς παραμένουν προσηλωμένοι στον στόχο να μην κυβερνήσουν ποτέ σε συνεργασία με το AfD. Ωστόσο, ο πρώην υπουργός Υγείας και νυν επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του συντηρητικού CDU/CSU, Γενς Σπαν τόνισε ότι είχε έρθει η ώρα να αντιμετωπιστεί το AfD ως ένα «συνηθισμένο» κόμμα της αντιπολίτευσης, το οποίο θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερη πρόσβαση σε διακομματικές διοικητικές επιτροπές.
Ο Μερτς, έχοντας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η στρατηγική της πρώην καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ να τους αγνοεί ήταν αποτυχημένη, άρχισε να επιτίθεται άμεσα στη Βάιντελ στο κοινοβούλιο, κατηγορώντας την την Τρίτη για διασπορά «πικρίας» και «απελπισίας».
Δεν είναι σαφές αν όλα τα μέλη θα ακολουθήσουν στην αλλαγή πορείας του κόμματος. Ο Χόκε δημοσίευσε άρθρο για την επαναμετανάστευση σχεδόν ταυτόχρονα με την κυκλοφορία του μανιφέστους με τους νέους κανόνες του κόμματος. «Το AfD έχει εγκαταλείψει τον αγώνα κατά της αντικατάστασης του πληθυσμού», σχολίασε ο Πάουλ Μπράντενμπουργκ, εξέχων ακτιβιστής στο Telegram. «Αυτό προκαλεί αναταραχή μεταξύ των συμπαθούντων», πρόσθεσε ο ίδιος.
Πηγή: Reuters