Με τα νοικοκυριά να βρίσκονται συνεχώς αντιμέτωπα με νέες ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ και αρκετές εστίες ακρίβειας να μένουν ενεργές, η κυβέρνηση ετοιμάζει να ενεργοποιήσει εκ νέου ένα εργαλείο, που δοκίμασε στο παρελθόν και φαίνεται να είχε θετικό αντίκτυπο στις τσέπες των καταναλωτών.
Πρόκειται για την εθελοντική μείωση των τιμών, τουλάχιστον κατά 5%, από την πλευρά των προμηθευτών με κίνητρο την προβολή τους στα ράφια. Το εν λόγω μέτρο είχε εφαρμοστεί δύο φορές στο πρόσφατο παρελθόν, την πρώτη το 2023, περίοδο κατά την οποία εντάχθηκαν στην πρωτοβουλία περίπου 1.100 κωδικοί, και τη δεύτερη τον περασμένο Οκτώβριο, όπου συμμετείχαν 66 εταιρίες με 705 κωδικούς, στους οποίους οι μειώσεις τιμών κυμαίνονταν από 5% έως 15%.
Στην τελευταία συνάντηση που είχε ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, με εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ ζήτησε να υπάρξουν μειώσεις σε 1.000 βασικά προϊόντα και έλαβε τη δέσμευση ότι θα το κάνουν, εφόσον ανταποκριθούν θετικά οι προμηθευτικές εταιρίες. Αν και εκκρεμεί η συνάντηση του υπουργού με στελέχη των πολυεθνικών και της βιομηχανίας, πηγές του «Ε.Τ.» της Κυριακής αναφέρουν ότι βλέπουν με καλό μάτι την επαναφορά του μέτρου.
«Το βασικό ζητούμενο είναι να υπάρχει υγιής ανταγωνισμός και αυτό διασφαλίζεται με όσο το δυνατόν χαμηλότερες τιμές. Είναι δεδομένο ότι το μέτρο της μείωσης τιμής, τουλάχιστον κατά 5%, θα φέρει κάποια θετική αντίδραση στην αγορά, αλλά δεν ξέρουμε για πόσο διάστημα. Χρειάζεται κάτι που θα φέρει ισορροπία στην αγορά», δηλώνει χαρακτηριστικά στον «Ε.Τ.» της Κυριακής εκπρόσωπος πολυεθνικής εταιρίας.
Ωστόσο, κύκλοι του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων επισημαίνουν ότι υπάρχουν κάποια εμπόδια στην υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας, που δεν υπήρχαν στις δύο προηγούμενες φάσεις. «Ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας προβλέπει ότι οι προσφορές θα γίνονται με βάση τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών. Επομένως, υπάρχει μια δυσκολία ως προς το ποια θα είναι η τιμή αναφοράς για να εφαρμοστεί η μείωση κατά τουλάχιστον 5%, δεδομένου ότι οι προωθητικές ενέργειες δεν έχουν μόνιμο χαρακτήρα», υπογραμμίζει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής εκπρόσωπος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ και προσθέτει: «Επιπλέον, εκφράζονται επιφυλάξεις κατά πόσο υπάρχουν τα περιθώρια για τις εταιρίες να μειώσουν τις τιμές, δεδομένου ότι πολλές από αυτές μετά τη λήξη του μέτρου στην προηγούμενη φάση δεν προχώρησαν σε αυξήσεις τιμών, ενώ ανασταλτικά λειτουργεί το γεγονός ότι η πρωτοβουλία αυτή δημιουργεί πρόσθετο κόστος τόσο στα σούπερ μάρκετ όσο και στους προμηθευτές, λόγω της ειδικής σήμανσης που θα υπάρχει».
Κόστος καλαθιού
Σε κάθε περίπτωση, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η συμμετοχή των εταιριών στο μέτρο θα είναι μεγάλη, καθώς θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν τον ανταγωνισμό, ενώ ωφελημένοι θα βγουν και οι καταναλωτές.
Σύμφωνα με έρευνα του «Ε.Τ.» της Κυριακής, ένα καλάθι με 23 βασικά προϊόντα που στην προηγούμενη φάση είχαν ενταχθεί στο μέτρο με ποσοστά μειώσεων από 5% έως 14% και τώρα κοστίζει 118,04 ευρώ, αν τώρα η τιμή σε όλα τα είδη υποχωρήσει κατά 5% -που είναι η βάση- θα στοιχίζει 111,78 ευρώ.
Ενδεικτικά, γνωστή μάρκα εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου που κοστίζει 10,90 ευρώ το λίτρο στη 2η φάση εφαρμογής του μέτρου συμμετείχε με ποσοστό μείωσης 5%, αν η τιμή του μειωθεί κατά 5% θα πέσει στα 10,35 ευρώ.
Αντίστοιχα, αλεύρι για όλες τις χρήσεις με τιμή 1,80 ευρώ το κιλό, που τον περασμένο Οκτώβριο εντάχθηκε στην πρωτοβουλία με ποσοστά από 10% έως 12%, αν η βιομηχανία επιλέξει να ρίξει την τιμή, έστω κατά 5%, θα κοστίζει 1,71 ευρώ.
Αντίστοιχα, μεγάλη εταιρία με κατεψυγμένα λαχανικά, στην προηγούμενη φάση είχε εφαρμόσει έκπτωση 13%. Αν τώρα προχωρήσει σε μια μείωση 5%, οι μπάμιες θα πέσουν από τα 6,70 στα 6,37 ευρώ και οι αγκινάρες από τα 9,18 στα 8,72 ευρώ.
Στα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι μειώσεις ήταν, ως επί το πλείστον, της τάξεως του 5%-6%. Ετσι, στραγγιστό γιαούρτι μεγάλης γαλακτοβιομηχανίας από τα 3,83 ευρώ θα στοιχίζει 3,64 ευρώ και φέτα ΠΟΠ σε άλμη από τα 11,20 θα υποχωρήσει στα 10,64 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τα απορρυπαντικά και είδη προσωπικής υγιεινής, τα ποσοστά μειώσεων τιμών την προηγούμενη περίοδο εφαρμογής ήταν ακόμα μεγαλύτερα από τα τρόφιμα, καθώς ξεκινούσαν από 7%-8% και έφταναν μέχρι και 14%. Σε περίπτωση, πάντως, που και τώρα συμμετάσχουν στο μέτρο, έστω και με την ελάχιστη μείωση του 5%, μαλακτικό ρούχων γνωστής πολυεθνικής από τα 3,90 θα πέσει στα 3,70 ευρώ, απορρυπαντικό πλυντηρίου σε σκόνη από τα 9,68 στα 9,20 ευρώ και βρεφικές πάνες από τα 22,62 στα 21,47 ευρώ.
Αντίστοιχα, στα σαμπουάν από τα 3,50 ευρώ η τιμή τους θα διαμορφωθεί στα 3,32 ευρώ, στα αφρόλουτρα από τα 2,75 στα 2,61 ευρώ και σε οδοντόκρεμα από τα 2,16 στα 2,05 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί, δε, ότι στις τιμές αυτές δεν περιλαμβάνονται προσφορές, στις οποίες αρκετά συχνά προχωρούν οι βιομηχανίες, προκειμένου να είναι ανταγωνιστικές και να διατηρήσουν ή και αυξήσουν τα μερίδια αγοράς τους.
Αντίθετη η βιομηχανία με το τρίμηνο μπλόκο στις προσφορές
Πέρα από το μέτρο της μείωσης τιμής, που εφόσον ισχύσει θα είναι προαιρετικό, ο υπουργός Ανάπτυξης έχει δηλώσει ότι θα αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα η τρίμηνη απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση που έχει προηγηθεί ανατίμηση, η οποία κανονικά λήγει στο τέλος Οκτωβρίου. Αυτό σημαίνει ότι αν μια εταιρία αυξήσει την τιμή των προϊόντων της, για τρεις μήνες δεν θα μπορεί να τα διαθέσει σε προσφορά.
Αν και στελέχη της αγοράς επισημαίνουν στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ότι πρόκειται για ένα βίαιο μέτρο, θεωρείται ότι θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο για τις επιχειρήσεις που θέλουν να προχωρήσουν σε ανατιμήσεις, καθώς οι καταναλωτές έχουν «μάθει» να επιλέγουν επώνυμα προϊόντα που πωλούνται σε προσφορά. Ωστόσο, θεωρείται «τιμωρητικό» για κάποιες επιχειρήσεις που λόγω… ανωτέρας βίας θα πρέπει να αυξήσουν τις τιμές τους. Οπως για παράδειγμα, συνέβη πριν από λίγους μήνες με τον καφέ. Λόγω του ράλι που ακολούθησαν οι διεθνείς τιμές της πρώτης ύλης, οι εταιρίες πέρασαν μέρος των αυξήσεων, έως και 20%, στα ράφια. Καθ’ όλη, λοιπόν, τη διάρκεια της άνοιξης, οι καταναλωτές έβλεπαν μεγάλες αυξήσεις και καμία προσφορά στα ράφια, αναγκάζοντάς τους να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. Ωστόσο, από το καλοκαίρι, δεδομένου ότι συμπληρώθηκαν οι τρεις μήνες απαγόρευσης, οι βιομηχανίες προχώρησαν σε γενναίες προσφορές, με την τιμή του καφέ να υποχωρεί αισθητά, χαμηλότερα ακόμα και από τα προ ανατιμήσεων επίπεδα.
«Η επέμβαση αυτή σε ένα εύρος προϊόντων που είναι σε προσφορά θα δημιουργήσει πρόβλημα όχι μόνο στις επιχειρήσεις αλλά και στον ίδιο τον καταναλωτή, καθώς θα αναγκαστεί να τα πληρώσει ακριβότερα», σημειώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής κορυφαίο στέλεχος της βιομηχανίας, εκφράζοντας την αντίθεση του κλάδου με την εν λόγω παρέμβαση.
ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΕ ΜΟΝΙΜΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΙΜΗΣ
ΠΡΟΪΟΝΤΑ | ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΙΩΣΗΣ (προηγούμενη εφαρμογή 2024) | ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΤΙΜΗ σε € | ΤΙΜΗ ΣΕ € ΕΠΕΙΤΑ ΑΠΟ ΜΕΙΩΣΗ 5% |
Τυρόπιτα στριφτή (800 γραμμ.) | 5%-10% | 6,44 | 5,79 |
Αβγά μεγάλα (εξάδα) | 8% | 1,95 | 1,85 |
Ρύζι για πιλάφι | 12% | 3,20 | 3,04 |
Ταχίνι (300 γραμμ.) | 8% | 4,74 | 4,5 |
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (1 λίτρο) | 5% | 10,90 | 10,35 |
Αλεύρι για όλες τις χρήσεις (1 κιλό) | 10%-12% | 1,80 | 1,71 |
Μπάμιες κατεψυγμένες (750 γραμμ.) | 13% | 6,70 | 6,37 |
Αγκινάρες κατεψυγμένες (750 γραμμ.) | 13% | 9,18 | 8,72 |
Στραγγιστό γιαούρτι (900 γραμμ.) | 5% | 3,83 | 3,64 |
Φέτα ΠΟΠ σε άλμη (800 γραμμ.) | 6% | 11,20 | 10,64 |
Μακαρόνια Νο10 | Εως 12% | 1,04 | 0,99 |
Ψωμί τοστ (680 γραμμ.) | Εως 8% | 1,94 | 1,84 |
Αλάτι (400 γραμμ.) | Εως 10% | 1,82 | 1,73 |
Φρέσκο γάλα υψηλής παστερίωσης | Εως 7% | 2,06 | 1,96 |
Σοκολάτα γάλακτος (100 γραμμ.) | Εως 11% | 2,48 | 2,36 |
Φρέσκος χυμός ανάμικτος (1 λίτρο) | Εως 11% | 2,98 | 2,83 |
Μαλακτικό ρούχων (60 μεζούρες) | Εως 14% | 3,90 | 3,70 |
Απορρυπαντικό πλυντηρίου σκόνη (65 μεζούρες) | Εως 8% | 9,68 | 9,20 |
Σαμπουάν (360 ml) | Εως 10% | 3,50 | 3,32 |
Αφρόλουτρο (750 ml) | Εως 10% | 2,75 | 2,61 |
Μπατονέτες (200 τεμάχια) | Εως 7% | 1,17 | 1,11 |
Οδοντόκρεμα (75 γραμμ.) | Εως 8% | 2,16 | 2,05 |
Βρεφικές πάνες (76 τεμάχια) | Εως 10% | 22,62 | 21,47 |
ΣΥΝΟΛΟ | – | 118,04 | 111,78 |
*Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο και η μείωση είναι η ελάχιστη δυνατή του 5%.
Πηγή: eleftherostypos.gr