Το μεγαλύτερο shutdown στην αμερικανική ιστορία μπορεί να αποτελεί πλέον παρελθόν, ωστόσο η επιτροφή στην κανονικότητα για το ομοσπονδιακό κράτος αλλά και τους πολίτες θα έρθει μετά από αρκετές ημέρες -ίσως και εβδομάδες.
Ήδη οι 600.000 ομοσπονδιακοί υπάλληλοι έχουν κληθεί να επιστρέψουν στις θέσες εργασίας τους από την Πέμπτη (13/11).
Οι εργαζόμενοι που επιστρέφουν θα περάσουν τις πρώτες ώρες τους απασχολούμενοι σε εσωτερικές εργασίες: επανεκκίνηση συστημάτων, τακτοποίηση της αλληλογραφίας και άλλες απαραίτητες εργασίες μετά από περισσότερο από ένα μήνα αδράνειας.
Αν και κάθε τμήμα υποχρεούται να διατηρεί ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το shutdown, το οποίο να περιγράφει λεπτομερώς τον τρόπο κλεισίματος - και αργότερα την επανεκκίνηση - των λειτουργιών στην πράξη τα πράγματα δεν είναι εύκολα.
Αυτό γιατί τα περισσότερα πλάνα προβλέπουν σχετικά σύντομες διακοπές χρηματοδότησης, όχι μια διακοπή έξι εβδομάδων.
Αναδρομικές πληρωμές για τους εργαζόμενους
Η επιστροφή στην κανονικότητα σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι που έχουν τεθεί σε προσωρινή άδεια θα λάβουν αναδρομικές αποδοχές, αλλά μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να υπολογιστούν εκ νέου οι μισθοί τους, με ορισμένους εργαζόμενους να περιμένουν εβδομάδες ή και μήνες για να εξοφληθούν πλήρως.
Ένας νόμος του 2019 απαιτεί από τις υπηρεσίες να καταβάλλουν στους εργαζόμενους τους πλήρεις μισθούς τους για την περίοδο του κλεισίματος «το συντομότερο δυνατό μετά τη λήξη της καθυστέρησης στις πιστώσεις, ανεξάρτητα από τις προγραμματισμένες ημερομηνίες πληρωμής».
Αλλά μετά το κλείσιμο του 2019, χρειάστηκαν στους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας περίπου δύο έως δυόμισι μήνες για να ολοκληρωθούν, δήλωσε ο Νικ Ντάνιελς, πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας.
Οι υπηρεσίες θα πρέπει να χειριστούν εκκεμμότητες έξι εβδομάδων
Για να συμβεί αυτό πρέπει τα συστήματα μισθοδοσίας πρέπει να ενημερωθούν για να πληρώσουν εβδομάδες αναδρομικών μισθών.
Οι εκκρεμότητες εκταμιεύσεων επιχορηγήσεων, αιτήσεων δανείων και ερωτημάτων πολιτών που έμειναν αναπάντητες για 43 ημέρες - και συνεχίζονται - θα πρέπει τώρα να διευθετηθούν.
Καθυστερημένες περιβαλλοντικές άδειες, οι επιθεωρήσεις χώρων εργασίας και οι συμβάσεις έχουν συσσωρευτεί σε όλες τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες, τονίζει το Bloomberg.
Το κλείσιμο σταμάτησε έναν αμέτρητες μη χρηματοδοτούμενων κυβερνητικών δραστηριοτήτων που θεωρήθηκαν μη απαραίτητες, από τη συλλογή ρουτίνας δεδομένων έως τη συντήρηση κτηρίων.
Οι δημοσιεύσεις οικονομικών δεδομένων ακυρώθηκαν ή καθυστέρησαν - και, το πιο σημαντικό, δεν συλλέχθηκαν νέα στατιστικά στοιχεία για τις τιμές και τις θέσεις εργασίας, αφήνοντας τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής με ένα κενό δεδομένων που θα μπορούσε να στρεβλώσει τις προβλέψεις για μήνες.
Οι περιορισμοί που θα παραμείνουν σε ισχύ
Οι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι ορισμένοι περιορισμοί που σχετίζονται με το κλείσιμο θα παραμείνουν.
Ο υπουργός Μεταφορών Σον Ντάφι δήλωσε την Τετάρτη (12/11) ότι η κυβέρνηση στοχεύει να ξεκινήσει την άρση των περιορισμών στις πτήσεις εντός μιας εβδομάδας μετά το άνοιγμα της κυβέρνησης, ένα χρονικό πλαίσιο που έρχεται ακριβώς πριν από την αργία των ταξιδιών της εβδομάδας των Ευχαριστιών όπου πολλοί Αμερικανοί επιστρέφουν στον τόπο καταγωγής τους για να περάσουν τη γιορτή με την οικογένειά τους.
Αναφορικά με τους μισθούς των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας ο Ντάφι έχει δεσμευτεί να κινηθεί πιο γρήγορα αυτή τη φορά.
Είπε ότι οι ελεγκτές θα λάβουν το 70% των χαμένων αποδοχών τους εντός 24 έως 48 ωρών μετά την επαναλειτουργία της κυβέρνησης.
Τα υπόλοιπα θα έρθουν περίπου μία εβδομάδα μετά.
Τι θα γίνει με τα επιδόματα
Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής Βοήθειας για τη Διατροφή (SNAP), ή αλλιώς τα κουπόνια τροφίμων, θα επιστρέψουν στους κανονικούς κύκλους πληρωμών μετά από εβδομάδες αβεβαιότητας που ανάγκασαν τις πολιτείες να καθυστερήσουν στην κατανομή των επιδομάτων.
Ωστόσο, ακόμη και αυτό δεν θα συμβεί αμέσως: οι πολιτείες λένε ότι χρειάζονται έως και μία εβδομάδα για να ενημερώσουν τα αρχεία των δικαιούχων τους και να φορτώσουν τις χρεωστικές κάρτες. Δεδομένου ότι υπάρχουν μόνο δύο μεγάλοι προμηθευτές καρτών, θα μπορούσαν να υπάρξουν προβλήματα καθώς κάθε πολιτεία θα προσπαθεί ταυτόχρονα να αναπληρώσει τα επιδόματα.
Σταδιακά η επιστροφή την εργασία
Ωστόσο, πολλές υπηρεσίες που είχαν καταρτήσει σχέδια πριν από το shutdown προέβλεπαν να δοθεί στους εργαζομένους ευελιξία στην επιστροφή στην εργασία τους.
Διευθυντές ομοσπονδιακών υπηρεσιών είχαν ενημερωθεί ότι θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ελεύθερη χρήση των συσσωρευμένων αδειών των εργαζόμενων ή και να επιτρέψουν ημέρες τηλεργασίας για την ομαλή επιστροφή στο χώρο εργασίας.
Η κυβέρνηση Τραμπ, ωστόσο, είχε δηλώσει την αντίθεσή της στα μέτρα αυτά, όπως σημειώνει το Bloomberg.
Το κόστος του shut down για την οικονομία και τα νοικοκυριά ήταν υψηλό, με αναλυτές να εκτιμούν ότι κάθε εβδομάδα που συνεχιζόταν κόστιζε στην οικονομία από 10 έως 15 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ενώ οι καθυστερήσεις στις πληρωμές και η αναστολή των ομοσπονδιακών δαπανών μπορούν να αντιστραφούν, οι οικονομολόγοι τονίζουν ότι κάποια κεφάλαια έχουν χαθεί.