Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε κρίσιμες διαπραγματεύσεις για την εξασφάλιση χρηματοδοτικής στήριξης προς την Ουκρανία, καθώς η κυβέρνηση στο Κίεβο αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα ρευστότητας και οι ανάγκες της για το 2026-2027 υπολογίζονται σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Οι συνομιλίες διεξάγονται στο πλαίσιο των τακτικών συναντήσεων των κρατών-μελών στις Βρυξέλλες και αναμένεται να συνεχιστούν με στόχο συμφωνία πριν από την επόμενη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στα μέσα Δεκεμβρίου.
Το επίκεντρο της διαμάχης είναι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χρησιμοποιηθούν τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας που έχουν δεσμευθεί στην Ευρώπη για να καλυφθεί μεγάλο μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας. Αυτή η πρόταση περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός «δανείου επανόρθωσης» ύψους περίπου 90-140 δισεκατομμυρίων ευρώ με εγγύηση τα ρωσικά κεφάλαια, τα οποία έχουν δεσμευθεί λόγω των κυρώσεων μετά την εισβολή στο Κίεβο. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί η οικονομική και στρατιωτική ανθεκτικότητα της Ουκρανίας, δίνοντας τουλάχιστον κάλυψη για τα επόμενα δύο χρόνια.
Ωστόσο, το Βέλγιο έχει θέσει εμπόδια σε αυτή την πρωτοβουλία, επισημαίνοντας νομικούς και οικονομικούς κινδύνους που ενέχει η αξιοποίηση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων, ιδίως επειδή στον βελγικό χρηματοπιστωτικό τομέα — μέσω της Euroclear — βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων. Η βελγική κυβέρνηση έχει ζητήσει διασφαλίσεις ώστε να μην βρεθεί μόνη της εκτεθειμένη σε πιθανές νομικές διεκδικήσεις ή αντίποινα από τη Ρωσία, και επιχειρεί να εξασφαλίσει «δεσμευτικές εγγυήσεις» από άλλα κράτη-μέλη για την κατανομή του κινδύνου.
Οι διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο σε βασικά σημεία, με αποτέλεσμα η Ε.Ε. να εξετάζει εναλλακτικές λύσεις. Μία από αυτές είναι η άντληση κεφαλαίων από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές μέσω του προϋπολογισμού της Ε.Ε., χωρίς χρήση των ρωσικών assets, καθώς και η έκδοση μη επιστρεπτέων επιχορηγήσεων για την κάλυψη των πιο άμεσων αναγκών του Κιέβου. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει τονίσει ότι οι λύσεις πρέπει να εγγυώνται ότι το κόστος δεν θα επωμισθούν αποκλειστικά οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι.
Παρά τις εντάσεις, υπήρξαν κινήσεις εκ μέρους πολιτικών ηγετών για να γεφυρωθούν οι διαφωνίες: υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Επιτροπής διαβεβαιώνουν ότι τα σχέδια λαμβάνουν υπόψη τους προβληματισμούς των κρατών-μελών και ότι η έγκριση μπορεί να επιτευχθεί μέσω ειδικής πλειοψηφίας, χωρίς την ανάγκη ομοφωνίας. Ταυτόχρονα, η γερμανική κυβέρνηση έχει διαμηνύσει ότι απαιτείται δίκαιη κατανομή του ρίσκου μεταξύ των κρατών, ώστε να στηριχθεί το σύνολο της προσπάθειας.
Η ένταση στις διαπραγματεύσεις αποκτά ευρύτερες διαστάσεις στο ευρωπαϊκό πολιτικό σκηνικό, καθώς τα σχέδια χρηματοδότησης της Ουκρανίας συνδέονται με την ευρωπαϊκή αντίληψη για την ασφάλεια, την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών και την αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας. Η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί στην προσεχή σύνοδο κορυφής, με πολλές πρωτεύουσες να ασκούν πίεση ώστε να αποφευχθεί ένα ακόμη «παράθυρο» αβεβαιότητας για την Ουκρανία.