Η απόφαση του Ισραήλ να αναγνωρίσει επισήμως τη Σομαλιλάνδη δεν αποτελεί μεμονωμένη διπλωματική κίνηση, αλλά εντάσσεται σε ένα ευρύτερο γεωπολιτικό σχέδιο αναδιάταξης ισχύος στην Ερυθρά Θάλασσα και το Κέρας της Αφρικής. Σε συνδυασμό με την αυξανόμενη εμπλοκή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σε Σομαλιλάνδη, Νότια Υεμένη και Σουδάν, διαμορφώνεται ένας άτυπος στρατηγικός άξονας που επηρεάζει άμεσα τις ισορροπίες ασφάλειας, ναυσιπλοΐας και περιφερειακής κυριαρχίας.
Η Σομαλιλάνδη, de facto ανεξάρτητη από το 1991, έχει εξελιχθεί σε νησίδα σταθερότητας σε μια από τις πιο ασταθείς περιοχές του πλανήτη. Με λειτουργικούς θεσμούς, εκλογικές διαδικασίες και σχετική ασφάλεια, διαφοροποιείται έντονα από τη νότια Σομαλία, η οποία παραμένει εγκλωβισμένη στη βία της αλ-Σαμπάμπ και σε χρόνιες πολιτικές συγκρούσεις. Το στρατηγικό της πλεονέκτημα, ωστόσο, είναι πρωτίστως γεωγραφικό: ελέγχει ακτές στον Κόλπο του Άντεν, σε απόσταση αναπνοής από τα στενά Μπαμπ ελ Μάντεμπ, βασικό πέρασμα του παγκόσμιου εμπορίου και της ενεργειακής τροφοδοσίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν επενδύσει συστηματικά στη Σομαλιλάνδη, με αιχμή το λιμάνι της Μπερμπέρα, το οποίο έχει αναβαθμιστεί σε κρίσιμο κόμβο logistics και ναυτικής υποστήριξης. Για το Άμπου Ντάμπι, η Μπερμπέρα δεν είναι απλώς ένα εμπορικό λιμάνι, αλλά τμήμα ενός ευρύτερου δικτύου βάσεων και υποδομών που εκτείνεται από την Ερυθρά Θάλασσα έως τον Ινδικό Ωκεανό, με στόχο τον έλεγχο θαλάσσιων γραμμών και την ανάσχεση ανταγωνιστικών δυνάμεων, περιλαμβανομένης της Τουρκίας και του Ιράν.
Η συνεργασία αυτή συνδέεται άμεσα με τη Νότια Υεμένη, όπου τα ΗΑΕ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη στήριξη του Νότιου Μεταβατικού Συμβουλίου (STC). Το STC ελέγχει στρατηγικά λιμάνια, αεροδρόμια και παράκτιες περιοχές, λειτουργώντας ως αντίβαρο τόσο στους Χούθι όσο και στην κεντρική κυβέρνηση της Υεμένης. Η γεωγραφική εγγύτητα της Σομαλιλάνδης επιτρέπει τη δημιουργία ενός ενιαίου χώρου επιτήρησης και στρατιωτικής υποστήριξης, ενισχύοντας την επιχειρησιακή ευελιξία των Εμιράτων και των συμμάχων τους.
Η ισραηλινή αναγνώριση της Σομαλιλάνδης έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη επίπεδο σε αυτή τη στρατηγική αρχιτεκτονική. Σύμφωνα με αναλυτές, το Ισραήλ αναζητά εναλλακτικά σημεία προβολής ισχύος και συλλογής πληροφοριών, ιδίως μετά την κλιμάκωση των επιθέσεων των Χούθι στη ναυσιπλοΐα της Ερυθράς Θάλασσας. Η πρόσβαση σε υποδομές στη Σομαλιλάνδη θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς άλλες περιφερειακές συνεργασίες, περιορίζοντας ταυτόχρονα την επιρροή της Τουρκίας, η οποία έχει εδραιώσει ισχυρή στρατιωτική παρουσία στη Μογκαντίσου.
Επίσης, σύμφωνα με τον ισραηλινό σχεδιασμό, η Σομαλιλάνδη είναι ένα από τα μέρη για τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων της Γάζας.
Το ίδιο γεωπολιτικό αποτύπωμα καταγράφεται και στο Σουδάν, όπου ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ του στρατού και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) έχει μετατρέψει τη χώρα σε νέο πεδίο ανταγωνισμού. Σύμφωνα με διεθνείς αναφορές, τα ΗΑΕ φέρονται να στηρίζουν τις RSF του Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο (Hemeti), διατηρώντας γραμμές ανεφοδιασμού όπλων και μισθοφόρων, με στόχο τον έλεγχο κρίσιμων περιοχών και πόρων. Το λιμάνι του Σουδάν και οι ακτές της Ερυθράς Θάλασσας αποκτούν ιδιαίτερη σημασία σε αυτό το πλαίσιο.
Η εμπλοκή του Ισραήλ στο σουδανικό μέτωπο είναι λιγότερο εμφανής αλλά όχι αμελητέα. Στο παρελθόν, το Τελ Αβίβ είχε επενδύσει στη διαδικασία εξομάλυνσης σχέσεων με το Χαρτούμ, ενώ σήμερα φέρεται να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής ασφάλειας στην Ερυθρά Θάλασσα. Η σύγκλιση συμφερόντων με τα ΗΑΕ δημιουργεί ένα άτυπο πλέγμα συνεργασίας, το οποίο, σύμφωνα με επικριτές, τροφοδοτεί τη λογική της «διαχείρισης αστάθειας» αντί της επίλυσης συγκρούσεων.
Η Τουρκία βλέπει αυτές τις εξελίξεις ως άμεση απειλή για τη δική της στρατηγική παρουσία. Από τη Σομαλία έως το Σουδάν, η Άγκυρα επιχειρεί να διατηρήσει πολιτική και στρατιωτική επιρροή, προβάλλοντας τον εαυτό της ως προστάτη κρατικής κυριαρχίας. Η ενίσχυση της Σομαλιλάνδης και η εμπλοκή ΗΑΕ–Ισραήλ σε πολλαπλά μέτωπα περιορίζουν τα περιθώρια ελιγμών της και δημιουργούν έναν ανταγωνιστικό άξονα κατά μήκος της Ερυθράς Θάλασσας.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η αναγνώριση της Σομαλιλάνδης δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή μιας νέας φάσης γεωπολιτικής αναμέτρησης, όπου η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, οι ενεργειακοί διάδρομοι και οι εμφύλιες συγκρούσεις συνδέονται σε ένα ενιαίο στρατηγικό μέτωπο από τη Νότια Υεμένη έως το Σουδάν.