Ένα νέο πλαίσιο στήριξης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις που δοκιμάζονται οικονομικά θέτει σε εφαρμογή το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προσφέροντας αφενός πραγματική «δεύτερη ευκαιρία» σε όσους οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο και αφετέρου μηχανισμούς έγκαιρης παρέμβασης για την αποτροπή της υπερχρέωσης.
Με τις διατάξεις που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο για τα Ιδρύματα και τις Σχολάζουσες Κληρονομιές (άρθρα 177-179), το οποίο ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή και τίθεται σε ισχύ μετά τη δημοσίευσή του στο ΦΕΚ, θεσπίζονται δύο κομβικά μέτρα: η πλήρης απαλλαγή από ποινικές διώξεις για όσους επιλέγουν τη διαδικασία της πτώχευσης και η παροχή voucher σε επαγγελματίες που κινδυνεύουν οικονομικά, ώστε να λάβουν εξειδικευμένη υποστήριξη.
Η σημαντικότερη τομή αφορά την άρση της ποινικοποίησης των χρεών για όσους προσφεύγουν στην πτώχευση. Με την προσθήκη του άρθρου 198Α στον νόμο 4738/2020, παύει αυτομάτως κάθε ποινική δίωξη για οφειλές προς το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ από τη στιγμή που εκδίδεται η δικαστική απόφαση πτώχευσης ή καταχωρίζεται ο οφειλέτης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας. Εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς η διαδικασία και επέλθει η νόμιμη απαλλαγή από τα χρέη, το αξιόποινο εξαλείφεται οριστικά και διαγράφεται από το ποινικό μητρώο, δίνοντας τη δυνατότητα για ένα νέο ξεκίνημα χωρίς το βάρος του παρελθόντος. Όπως τόνισε ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης, το κράτος επιλέγει πλέον να μην τιμωρεί την οικονομική αδυναμία, αλλά να προσφέρει ουσιαστική επανεκκίνηση.
Παράλληλα, θεσπίζεται για πρώτη φορά ένα οργανωμένο σύστημα πρόληψης της οικονομικής κατάρρευσης επιχειρήσεων. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, θα διατίθενται δωρεάν voucher σε επαγγελματίες που εμφανίζουν ενδείξεις αφερεγγυότητας, καλύπτοντας το κόστος συμβουλευτικών υπηρεσιών από πιστοποιημένους ειδικούς. Το πρόγραμμα βασίζεται στον Μηχανισμό Έγκαιρης Προειδοποίησης, ο οποίος θα εντοπίζει εγκαίρως τους κινδύνους και θα ενεργοποιεί τη δυνατότητα υποστήριξης πριν τα προβλήματα γίνουν μη αναστρέψιμα.
Ιδιαίτερη καινοτομία αποτελεί η ολιστική προσέγγιση του μέτρου, καθώς πέρα από οικονομικές και νομικές συμβουλές, προβλέπεται και ψυχολογική υποστήριξη και mentoring, αναγνωρίζοντας το έντονο ψυχικό φορτίο που συνοδεύει την υπερχρέωση. Στόχος είναι όχι μόνο η κατάρτιση ενός βιώσιμου σχεδίου διάσωσης, αλλά και η ενδυνάμωση του επιχειρηματία ώστε να μπορέσει να το υλοποιήσει.
Τέλος, ο νόμος περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τους ευάλωτους οφειλέτες που λαμβάνουν κρατική συνεισφορά για την κατοικία τους. Σε περίπτωση ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και σύναψης νέας ρύθμισης που διασώζει την κύρια κατοικία, η προηγούμενη επιδότηση διακόπτεται αυτομάτως, προκειμένου να αποφευχθεί η διπλή ενίσχυση και μελλοντικές επιστροφές αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
Με το νέο αυτό πλαίσιο, το υπουργείο επιχειρεί να μετατοπίσει το βάρος από την καταστολή στην πρόληψη και την επανένταξη, προσφέροντας ανάσες ρευστότητας, προστασία και πραγματικές προοπτικές επανεκκίνησης σε όσους δοκιμάστηκαν από την κρίση.