Την πρόταση 60 σελίδων για τη σύσταση προκαταρκτικής επιτροπής - με την κατηγορία για κακούργημα λόγω διατάραξης της ασφάλειας των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών - κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ.
Η πρόταση βάζει στο κάδρο των ευθυνών για την τραγωδία των Τεμπών τον πρώην υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Αχιλλέα Καραμανλή τους υφυπουργούς του Μιχάλη Παπαδόπουλο, Γιώργο Καραγιάννη και Γιάννη Κεφαλογιάννη, τον πρώην υπουργό στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, Χρήστο Σπίρτζη αλλά και υφυπουργούς κατά τη διάρκεια της θητείας του, τους κ.κ. Νίκο Μαυραγάνη, Θάνο Μωραΐτη και την κυρία Μαρίνα Χρυσοβελώνη.
Η πρόταση για κακούργημα
Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ αφορά τα κακουργήματα της διατάραξης συγκοινωνιών και την πρόκληση κινδύνου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε αυτήν:
«Για την αντικειμενική στοιχειοθέτηση του αδικήματος απαιτείται η πρόκληση του κινδύνου, όχι όμως και η πραγμάτωσή του, ούτε και η πρόκληση σύγκρουσης – δυστυχήματος διότι άλλως θα στοιχειοθετούνταν όχι έγκλημα διακινδύνευσης, όπως εν προκειμένω, αλλά έγκλημα βλάβης, πράγμα που δεν αποτελεί σκοπό του νομοθέτη και δεν προκύπτει από την γραμματική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 291 ΠΚ. Έγκλημα εκ του αποτελέσματος διακρινόμενο είναι το κακούργημα, υπό την διακεκριμένη μορφή του που απαιτεί να επήλθε θάνατος άλλου και απειλεί ποινή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών ή ισόβια κάθειρξη (291 παρ. 1 στοιχείο ε’ υποπ. δδ’ ΠΚ). Τέλος, για την υποκειμενική στοιχειοθέτηση του αδικήματος της πρώτης παρ. απαιτείται δόλος (αρκεί και ενδεχόμενος), που ενέχει την γνώση και θέληση ή αποδοχή διατάραξης της ασφάλειας της συγκοινωνίας, ενώ, όσον αφορά το εκ του αποτελέσματος έγκλημα με θανατηφόρο αποτέλεσμα, αρκεί η αμέλεια ως προς το βαρύτερο αυτό αποτέλεσμα (Εφ.Αιγαίου 50/2019, ΠλημμΡόδου 48/2021 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).Το έγκλημα μπορεί να τελεστεί τόσο δια θετικής ενέργειας, όσο και δια παραλείψεως, εφόσον, όπως εν προκειμένω, συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 15 ΠΚ, ήτοι στις περιπτώσεις που ο υπαίτιος, αν και έχει ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να αποτρέψει το αξιόποινο αποτέλεσμα, που εν προκειμένω είναι η διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών και ο εξ αυτής κίνδυνος για ξένα πράγματα ή/και το επιβατικό κοινό (όχι η ίδια η επέλευση βλάβης) είτε η σωματική βλάβη ανθρώπου ή/και ο θάνατος, είτε η βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις (ως αποτέλεσμα της διατάραξης), τα οποία αρκεί να οφείλονται και σε αμέλειά του δράστη, καθώς το άρθρο 291 ΠΚ στοιχειοθετεί γνήσιο εκ του αποτελέσματος διακρινόμενο έγκλημα, δεν το πράττει.Στην προκειμένη περίπτωση, από τα ανωτέρω ειδικότερα παρατεθέντα πραγματικά περιστατικά, προκύπτουν (τουλάχιστον) σοβαρές ενδείξεις, ότι τα ανωτέρω πρόσωπα, κατά περίπτωση και ανάλογα με τις ως άνω αρμοδιότητές τους στους ανωτέρω παρατιθέμενους χρόνους, αν και ήταν νόμιμα επιφορτισμένα με το καθήκον εποπτείας και υλοποίησης της ασφάλειας της αναφερόμενης συγκοινωνίας (από το θεσμικό πλαίσιο), δεν έπραξαν αυτό (την εποπτεία και υλοποίηση της ασφάλειας) και συγκεκριμένα παραβίασαν ουσιώδη μέτρα ασφαλείας και παρέλειψαν να ενεργήσουν ουσιώδεις ενέργειες για την αποκατάσταση της επισφαλούς λειτουργίας της κυκλοφορίας (παρότι είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς αυτό), αποδεχόμενοι το γεγονός ότι από τη μη ασφαλή λειτουργία της κυκλοφορίας, σύμφωνα με όσα περιγράφηκαν παραπάνω, μπορεί να επερχόταν κάθε είδους κίνδυνος ή/και βλάβη στο επιβατικό κοινό και σε ξένα πράγματα, ώστε με τις ως άνω παραβιάσεις και παραλείψεις τους διατάραξαν πράγματι την ασφάλεια της συγκοινωνίας, από την οποία διατάραξη όχι μόνο δημιουργήθηκε κίνδυνος για ξένα κοινά πράγματα και για άνθρωπο, αλλά τελικά πραγματώθηκε, με την αιτιώδη πρόκληση (ως μόνη ενεργός αιτία) του αποτελέσματος του θανάτου 57 ανθρώπων.»
Τι αναφέρει η πρόταση για τον Κώστα Καραμανλή
«Ως προς τον πρώην Υπουργό Κωνσταντίνο Αχ. Καραμανλή, ασκούσε είτε αποκλειστικά, είτε παράλληλα, είτε σε ορισμένες περιπτώσεις από κοινού με τους κατωτέρω αναφερόμενους Υφυπουργούς όλες τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, μέσω των αρμόδιων Υπηρεσιών του, μεταξύ των οποίων και την διοικητική, οικονομική, τεχνική, λειτουργική, επιχειρησιακή εποπτεία όλων των φορέων που υπάγονται στο Υπουργείο, μεταξύ των οποίων και του ΟΣΕ, της ΕΡΓΟΣΕ και της ΤΡΕΝΟΣΕ.
Με την ιδιότητά του αυτή, σε συνέχεια των όσων έχουν ήδη εκτεθεί, προδήλως γνώριζε την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας και τους κινδύνους που αυτή έθετε για την ασφάλεια των επιβατών, καθώς μάλιστα μεταξύ άλλων που είχαν υπηρεσιακώς περιέλθει σε γνώση του είχε τουλάχιστον γίνει αποδέκτης, τόσο του συνόλου των προαναφερθέντων (στην παρ. Γ2) εγγράφων αλλά και όσων περαιτέρω προειδοποιήσεων προκύψουν κατά την διερεύνηση της παρούσας, όπως επίσης προδήλως γνώριζε την μη πλήρη και ασφαλή λειτουργία των ανωτέρω (υπό παρ. Γ1) συστημάτων και δικλείδων ασφαλείας, αλλά και τις καθυστερήσεις στην εκτέλεση της ζωτικής για την ασφάλεια σύμβασης 717/2014, είχε δε την αρμοδιότητα και υποχρέωση να λάβει αμελλητί κάθε πρόσφορο και επιβεβλημένο μέτρο ώστε να μην συνεχίσει η ανασφαλής και επικίνδυνη για το κοινό λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου, να διασφαλίσει τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των συγκοινωνιών, να εποπτεύει την ασφαλή λειτουργία του σιδηρόδρομου και του έργου του ΟΣΕ, καθώς και τα έργα εγκατάστασης και συντήρησης των συστημάτων ασφαλείας στο σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά και τα έργα υποδομών, μεταξύ των οποίων των συμβάσεων που ήδη αναφέρθηκαν.
Ήταν επίσης αρμόδιος για την επίλυση των προβλημάτων υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης του σιδηρόδρομου κατά χρόνο που ο ΟΣΕ του ήταν γνωστό ότι λειτουργούσε με λιγότερο από το ήμισυ του ελάχιστα απαιτούμενου προσωπικού και με τεράστια ελλείμματα που δεν του επέτρεπαν να προβαίνει στην προσήκουσα συντήρηση του δικτύου».
Για την περίπτωση του Χρήστου Σπίρτζη και πρώην υφυπουργών του, σημειώνεται ότι η τραγική κατάσταση του σιδηροδρόμου, οι μεγάλες καθυστερήσεις στην εκτέλεση της σύμβασης 717 (η 1η παράταση δόθηκε στις 7/6/2016) και οι διάφορες προειδοποιήσεις, καθώς και η κατάργηση της δεύτερης θέσης σταθμάρχη κλπ. ξεκινούν ήδη από τη θητεία τους. Επί της αποσβεστικής προθεσμίας αναφέρεται ότι αρμόδιοι να αποφανθούν είναι η Βουλή και το Δικαστικό Συμβούλιο, ενώ επιπρόσθετα η παρ.5 του άρθρου 86 Σ. δίνει τη δυνατότητα στο ίδιο το μέλος της κυβέρνησης με αίτησή του να ζητήσει τον έλεγχο της κατηγορίας από ειδική επιτροπή που μπορεί να συστήσει η Βουλή, διάταξη που δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί καν διαδικαστικά, αν δεν εισαχθεί πρώτα προς συζήτηση πρόταση 30 τουλάχιστον βουλευτών για τη σύσταση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης.
Δείτε ΕΔΩ την πρόταση