Η Άγκυρα, σε πλήρη επιφυλακή, παρακολουθεί τις πρόσφατες εξαγγελίες της Ελλάδας για τη δημιουργία δύο θαλάσσιων πάρκων —ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο— εκλαμβάνοντάς τις όχι ως αμιγώς περιβαλλοντικές ενέργειες αλλά ως προκλήσεις με γεωπολιτικό βάθος και νομικές προεκτάσεις.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της φιλοκυβερνητικής τουρκικής εφημερίδας, η Τουρκία θεωρεί ότι οι ελληνικές ενέργειες προσβλέπουν στη δημιουργία τετελεσμένων καταστάσεων, ιδίως σε αμφισβητούμενες περιοχές του Αιγαίου.
«Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η κίνηση της Ελλάδας δεν είναι τυχαία. Η προσοχή τώρα επικεντρώνεται στις τοποθεσίες των θαλάσσιων πάρκων που αναμένεται να ανακοινώσει η Άγκυρα ως ανταπόδοση».
Τουρκικές διαρροές: Τα αντίμετρα που ετοιμάζει η Άγκυρα
Κατά πληροφορίες που κυκλοφορούν σε τουρκικά φιλοκυβερνητικά μέσα, η Τουρκία προετοιμάζεται για την ανακήρυξη δικών της θαλάσσιων πάρκων, τόσο στο Αιγαίο όσο και σε άλλες περιοχές όπως η Μεσόγειος, η Μαύρη Θάλασσα και η Θάλασσα του Μαρμαρά.
Τα τουρκικά σχέδια ενδέχεται να περιλαμβάνουν:
Την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή Ίμβρου–Τενέδου
Τη χερσόνησο Ντάτσα–Μποζμπουρούν
Τον κόλπο Γκιουλούκ
Τα ανοιχτά νερά Κας–Κεκόβα
Τον κόλπο της Μερσίνας
Τις εκβολές του Δούναβη
Τα σημεία εξόδου των Στενών του Βοσπόρου
«Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης τα σημεία εξόδου των Στενών του Βοσπόρου», αναφέρει το ρεπορτάζ.
Περιβαλλοντισμός ή διεκδικητικός μοχλός;
Ο Δρ. Τόλγκα Σακμάν, πρόεδρος του Κέντρου Διπλωματικών Σχέσεων και Πολιτικών Μελετών (DIPAM), ερμηνεύει τις ελληνικές ενέργειες ως πολιτική πρωτοβουλία που υπονομεύει τη ναυσιπλοΐα και την ισορροπία κυριαρχιών στο Αιγαίο.
«Τέτοιες ενέργειες μπορούν να μετατραπούν σε στρατηγική ενίσχυσης των αξιώσεων κυριαρχίας με το πρόσχημα της περιβαλλοντικής διπλωματίας. Σε μια ιστορικά τεταμένη και νομικά περίπλοκη θαλάσσια περιοχή όπως το Αιγαίο, ο χρονισμός και το εύρος περιεχομένου τέτοιων ενεργειών δεν είναι τυχαία».
Η απειλή για τη ναυσιπλοΐα και η απομόνωση της Τουρκίας
Ο Σακμάν προειδοποιεί ότι τα ελληνικά πάρκα μπορεί να περιορίσουν την ελευθερία πλεύσης.
«Εάν τα θαλάσσια πάρκα που κήρυξε η Ελλάδα στενεύουν τις διαδρομές πλεύσης ή περιορίζουν τις περιοχές διέλευσης στρατιωτικών/πολιτικών σκαφών, το δικαίωμα ναυσιπλοΐας της Τουρκίας ενδέχεται να επηρεαστεί άμεσα... η πρωτοβουλία αυτή θεωρείται πολύ περισσότερο από ένα περιβαλλοντικό ζήτημα».
Επιπλέον, ερμηνεύει την πρωτοβουλία της Ελλάδας ως προσπάθεια αποκλεισμού της Τουρκίας από στρατηγικές θαλάσσιες οδούς:
«Η Αθήνα ελπίζει να αυξήσει την πιθανότητα αποκλεισμού της Τουρκίας».
Τι λέει το διεθνές δίκαιο και πώς το ερμηνεύει η Άγκυρα
Παρότι το UNCLOS επιτρέπει περιβαλλοντικές προστασίες, η Τουρκία υποστηρίζει ότι «οι αναγγελίες αυτές δεν πρέπει να παραβιάζουν τα δικαιώματα άλλων παράκτιων κρατών... το σημαντικό είναι ότι τα πάρκα που ανακηρύσσονται για σκοπούς προστασίας του περιβάλλοντος δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να αλλοιώσουν έμμεσα την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και τα ζητήματα κυριαρχίας. Η γεωπολιτική ισορροπία είναι εξίσου καθοριστική με το δίκαιο».
Ο Δρ Σακμάν αναφέρεται στην ανάγκη για συλλογικές ρυθμίσεις στα ημίκλειστα ύδατα, όπως το Αιγαίο:
«Υπάρχει υποχρέωση συνεργασίας και κοινής λήψης αποφάσεων μεταξύ των παράκτιων χωρών. Ως εκ τούτου, οι μονομερείς ρυθμίσεις της Ελλάδας δεν αναγνωρίζονται νομικά από την Τουρκία».
Πράσινη γεωπολιτική και νέες σφαίρες επιρροής
Το ρεπορτάζ κλείνει με την επισημοποίηση του νέου «πράσινου» γεωπολιτικού ανταγωνισμού.
«Η Τουρκία πρέπει να παίξει αυτό το παιχνίδι όχι μόνο με αντίμετρα, αλλά και με προορατικές περιβαλλοντικές πολιτικές... Χωρίς άμεση στρατιωτική ή πολιτική παρέμβαση, εφαρμόζεται μια στρατηγική επέκτασης των σφαιρών επιρροής μέσω της περιβαλλοντικής ευαισθησίας».
Η επίσημη τουρκική ανακήρυξη αναμένεται σύντομα, πιθανόν σε περιβαλλοντικό φόρουμ διεθνούς κύρους.
«Η Τουρκία αναμένεται να ανακοινώσει τα δικά της θαλάσσια πάρκα σε σύντομο χρονικό διάστημα... Αυτό θα αξιοποιήσει επίσης τα εργαλεία διεθνούς νομιμότητας της περιβαλλοντικής διπλωματίας».
Πηγή: sigmalive.com