Στις 8 Μαΐου 1821, πολύ ισχυρές οθωμανικές δυνάμεις ηττώνται από ασύγκριτα μικρότερες ελληνικές δυνάμεις στη σύγκρουση στο Χάνι της Γραβιάς, μία νίκη που ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της επομένης 9 Μαΐου, με ηρωική (και επιτυχή) έξοδο των πολιορκημένων.
Στις 8 Μαΐου λοιπόν, πολύ ισχυρές δυνάμεις των Οθωμανών Τούρκων, αποτελούμενες από 9.000 Τουρκαλβανούς, υπό την ηγεσία των Ομέρ Βρυώνη και Κιοσέ Μεχμέτ κατευθύνονται, μέσω Αμφίσσης, προς Πελοπόννησο που ήταν ο τελικός αντικειμενικός τους σκοπός, προκειμένου να καταπνίξουν την Επανάσταση, που είχε ξεσπάσει στον Μωριά από το Μάρτιο του ίδιου έτους.
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ήταν υιός του σπουδαίου οπλαρχηγού, και συνεργάτη του Λάμπρου Κατσώνη, του Ανδρέα Βερούση, αφού προηγουμένως είχε απορρίψει πρόταση συνεργασίας του με τον Ομερ Βρυώνη, που είχε γίνει από τον τελευταίο, για να αναχαιτίσει τους Τουρκαλβανούς, οχυρώνεται με 117 άνδρες παλληκάρια, στο Χάνι της Γραβιάς, ένα πλινθόκτιστο κτίσμα που χρησίμευε για την ανάπαυση των ταξιδιωτών, εμπόρων και άλλων. Το Χάνι της Γραβιάς, όπως και όλα τα χάνια την εποχή αυτή, βρίσκονταν κατά μήκος των τότε γνωστών δρόμων σε τακτές αποστάσεις, λειτουργώντας τόσο ως «σταθμοί ανεφοδιασμού, όσο και παροχής στοιχειώδους προστασίας έναντι ληστών και άλλων ατόμων με παραβατική συμπεριφορά. Ένα τέτοιο χάνι ήταν και αυτό της Γραβιάς, που οι Έλληνες, μεταξύ των οποίων οι Γκούρας, Τράκας, Παπανδρέας, Αγγελής Γοβγίνας, Κοσμάς, Κατσικογιάννης, Αθ. Καπλάνης είχαν οχυρώσει με πέτρες σχηματίζοντας πρόχειρες οχυρωμένες θέσεις.
Από την πλευρά του, ο Ομέρ Βρυώνης, υποτιμώντας τις ελληνικές δυνάμεις, κάνει το τακτικό λάθος να μην πάρει μαζί του κανόνια, με αποτέλεσμα οι επανειλημμένες προσπάθειές του να καταλάβει το Χάνι με εφόδους του πεζικού του απέτυχαν, από τα εύστοχα πυρά των γενναίων υπερασπιστών. Απογοητευμένος από την εξέλιξη αυτή ο Ομέρ Βρυώνης υπόσχεται πλούσια ανταμοιβή σε εκείνον από τους άνδρες του, που θα εισέρχονταν πρώτος στο Χάνι.
Αργά το απόγευμα της 8ης Μαΐου, οι Τουρκαλβανοί σταματούν τις επιθέσεις τους εναντίον των υπαρασπιστών στο Χάνι της Γραβιάς, καθώς ο Ομέρ Βρυώνης είχε ζητήσει να τους φέρουν κανόνια από τη Λαμία, προκειμένου να εκπορθήσει τους υπερασπιστές. Δύο ώρες πριν ξημερώσει η 9η Μαΐου 1821 ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με τούς συντρόφους του, γνωρίζοντας προφανώς αυτή την εξέλιξη, πραγματοποιούν έξοδο με το σπαθί στο χέρι του ο καθένας τους, σαν αστραπή, αιφνιδιάζουν τους εχθρούς και περνούν από μέσα τους, καταφεύγοντας με ασφάλεια χωρίς απώλειες, προς το Χλωμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν κάποια στιγμή γίνονται αντιληπτοί προσποιούνται τους…τουρκαλβανούς, στέλνοντας τους εχθρούς να…καταδιώξουν τους Έλληνες προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Οι συνολικές ελληνικές απώλειες ανήλθαν σε μόλις 6 νεκρούς και 2 τραυματίες. Ο Ανδρούτσος και τα παλληκάρια του φρόντισαν μάλιστα να θάψουν τους 6 νεκρούς τους πριν την ηρωϊκή τους έξοδο. Αντίθετα, οι απώλειες των Τουρκαλβανών ανήλθαν σε 300 νεκρούς και 600 τραυματίες!
Συμπερασματικώς, η ελληνική νίκη στο Χάνι της Γραβιάς ήταν μια μεγάλη νίκη των ελληνικών δυνάμεων, που λίγες μόλις μέρες μετά την ήττα στην Αλαμάνα, όχι μόνον ανυψώνεται εκ νέου το ηθικό των Ελλήνων της Ρούμελης, αλλά και εκδικείται τον μαρτυρικό θάνατο του Αθανασίου Διάκου. Επιπροσθέτως, η ελληνική νίκη στο Χάνι της Γραβιάς προκάλεσε ισχυρό κλονισμό, πτώση ηθικού και σημαντικές απώλειες στα Οθωμανικά στρατεύματα, που σε συνδυασμό με την ήττα στα Βασιλικά που θα ακολουθήσει, θα έχουν ως αποτέλεσμα να σταματήσει η όποια προσπάθεια των Οθωμανών Τούρκων να κατέβουν προς την Πελοπόννησο, για να καταστείλουν την Επανάσταση τους πρώτους κρίσιμους μήνες από την έναρξή της!