Σε κομβικό σημείο για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, η Κεντρική Διοίκηση των Ηνωμένων Πολιτειών (CENTCOM) συγκαλεί σήμερα, Τρίτη 16 Δεκεμβρίου, στο Κατάρ ευρεία διεθνή διάσκεψη με τη συμμετοχή περισσότερων από 45 χωρών-εταίρων. Στόχος της συνάντησης είναι η επίσημη συζήτηση για τη δομή, τη διοίκηση και το σχέδιο ανάπτυξης της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (International Stabilization Force – ISF) στη Λωρίδα της Γάζας.
Όπως ανέφεραν Αμερικανοί αξιωματούχοι στο Reuters, οι συνομιλίες επικεντρώνονται στη συγκρότηση της διοικητικής αλυσίδας, στους κανόνες εμπλοκής και σε κρίσιμα επιχειρησιακά ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά, παρά την πολιτική εξουσιοδότηση που έχει δοθεί μέσω ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η λίστα των συμμετεχόντων είναι εκτεταμένη και περιλαμβάνει χώρες-κλειδιά από τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και την Ασία, όπως η Αίγυπτος, το Κατάρ, η Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ινδονησία, καθώς και ευρωπαϊκές δυνάμεις όπως η Ιταλία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στη διάσκεψη συμμετέχουν επίσης η Ελλάδα και η Κύπρος, μαζί με δεκάδες ακόμη κράτη που εξετάζουν ρόλο στη μεταπολεμική σταθεροποίηση της Γάζας.
Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί ο αποκλεισμός της Τουρκίας από τη συνάντηση. Παρά τις πιέσεις που, σύμφωνα με δημοσιεύματα της ισραηλινής εφημερίδας Haaretz, άσκησαν η Άγκυρα και το Κατάρ προς τον Λευκό Οίκο, η Τουρκία δεν προσκλήθηκε, γεγονός που αντανακλά τις έντονες αντιδράσεις του Ισραήλ απέναντι σε οποιαδήποτε τουρκική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατζ, έχει διαμηνύσει ότι «δεν θα υπάρξουν τουρκικές μπότες επί του εδάφους», θέση που φαίνεται να συμμερίζονται και οι ΗΠΑ, με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς να τονίζει ότι η Ουάσινγκτον δεν προτίθεται να επιβάλει ξένες δυνάμεις στο Ισραήλ.
Παράλληλα, η συγκρότηση της ISF συναντά σημαντικά εμπόδια. Αν και το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών έχει απευθύνει αιτήματα σε περισσότερες από 70 χώρες για συνεισφορά στρατευμάτων ή οικονομική στήριξη, μόλις 19 έχουν εκφράσει πρόθεση συμμετοχής. Οι περισσότερες από αυτές θέτουν αυστηρές προϋποθέσεις, δηλώνοντας ότι θα αναπτυχθούν μόνο σε περιοχές που τελούν υπό ισραηλινό έλεγχο – πίσω από τη λεγόμενη «Κίτρινη Γραμμή» – και όχι στη «κόκκινη ζώνη» που ελέγχεται από τη Χαμάς.
Κρίσιμο και παραμένει το ζήτημα του αφοπλισμού της Χαμάς. Η οργάνωση διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να παραδώσει τα όπλα της πριν από την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες της Wall Street Journal, φέρεται να έχει διαμηνύσει ανεπίσημα προς την Αίγυπτο ότι θα μπορούσε να παροπλίσει τα βαρέα όπλα της υπό την επίβλεψη του Καΐρου.
Αν και αρχικές εκτιμήσεις Αμερικανών αξιωματούχων έκαναν λόγο για ανάπτυξη της διεθνούς δύναμης ήδη από τον επόμενο μήνα, το χρονοδιάγραμμα μοιάζει πλέον αβέβαιο. Χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν και η Ινδονησία δεν έχουν ακόμη ξεκαθαρίσει τη στάση τους, γεγονός που αφήνει ανοικτό το ερώτημα αν και πότε η ISF θα μπορέσει να αναπτυχθεί επί του πεδίου.