Παρά τον μεγάλο αγώνα που δίνει τα τελευταία χρόνια ο ΟΗΕ να ξεπεράσει τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει με τον τακτικό προϋπολογισμό του, φαίνεται πως δεν τα καταφέρνει. Για αυτόν τον λόγο μάλιστα αναμένεται να μειώσει το προσωπικό του κατά 20% -στο πλαίσιο μεταρρύθμισης- για να γίνει πιο αποτελεσματικός ο διεθνής οργανισμός.
Οι απολύσεις αφορούν χιλιάδες θέσεις εργασίες στη Γραμματεία του ΟΗΕ, ανακοίνωσε την Πέμπτη (29.05.2025) το Γαλλικό Πρακτορείο, σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο το οποίο έφτασε στα «χέρια» του.
Στο εσωτερικό έγγραφο, που φέρει ημερομηνία 27η Μαΐου, ζητείται από τους επικεφαλής τμημάτων να καταρτίσουν αντίστοιχα έως τη 13η Ιουνίου καταλόγους με θέσεις προς κατάργηση, δίνοντας την έμφαση σε αυτές που πιθανόν είναι αλληλοεπικαλυπτόμενες, χαρακτηρίζονται περιττές ή δεν θεωρούνται «κρίσιμες».
Οι μειώσεις προσωπικού, αν εγκριθούν από τη Γενική Συνέλευση, που θα κληθεί να υιοθετήσει τον τακτικό προϋπολογισμό του 2026, θα τεθούν σε ισχύ από 1η Ιανουαρίου 2026 για τις θέσεις που είναι κενές, κατόπιν, με τήρηση των εσωτερικών κανονισμών, για θέσεις στις οποίες απασχολούνται εργαζόμενοι.
Στο έγγραφο διευκρινίζεται ότι υπηρεσίες όπως η Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες, το Γραφείο Αρωγής και Έργων για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) και ο ΟΗΕ Γυναίκες, που λαμβάνουν χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό, θα λάβουν χωριστές οδηγίες.
«Ο γενικός γραμματέας έχει ορίσει φιλόδοξο στόχο, να επιτύχουμε μεγάλη μείωση (μεταξύ του 15% και του 20%) του τακτικού προϋπολογισμού μας το 2026, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης κατά 20% των θέσεων στη Γραμματεία», ανέφερε ο οικονομικός ελεγκτής του ΟΗΕ Τσαντραμούλι Ραμανάθαν σε μήνυμα που απηύθυνε αυτή την εβδομάδα σε δεκάδες επικεφαλής τμημάτων.
Ο τακτικός προϋπολογισμός του ΟΗΕ για το 2025 ανέρχεται σε 3,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Γραμματεία του, όργανο αρμόδιο για σειρά καθηκόντων, που του ανατίθενται από τη Γενική Συνέλευση ή το Συμβούλιο Ασφαλείας, απασχολούσε στα τέλη του 2023 κάπου 35.000 ανθρώπους, κυρίως στη Νέα Υόρκη, στη Γενεύη, στη Βιέννη και στο Ναϊρόμπι.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «ΟΗΕ80» με σκοπό να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του διεθνούς οργανισμού, με φόντο τις συνεχιζόμενες δυσχέρειες ως προς τον προϋπολογισμό του, ο Γενικός Γραμματέας του Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε πρόσφατα πως αναγγέλλονται «οδυνηρές» αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων μειώσεων του προσωπικού, κάνοντας λόγο για το 20% των εργαζομένων.
Τα οικονομικά προβλήματα που «τσακίζουν» τον ΟΗΕ
Ο ΟΗΕ είναι αντιμέτωπος εδώ και καιρό με χρόνια κρίση ρευστότητας, που οφείλεται στο ότι ορισμένες χώρες μέλη δεν πληρώνουν εξ ολοκλήρου τη συμβολή τους, ή οι πληρωμές δεν γίνονται εντός προθεσμιών.
Οι ΗΠΑ, που είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στον τακτικό προϋπολογισμό του διεθνούς οργανισμού (ανέρχεται στο 22%, με βάση την ποσόστωση που έχει οριστεί από τη Γενική Συνέλευση), είχαν στα τέλη Ιανουαρίου ανεξόφλητες οφειλές 1,5 δισεκ. δολαρίων, σύμφωνα με εκπρόσωπο του ΟΗΕ.
Η Κίνα, η χώρα με τη δεύτερη μεγαλύτερη συνεισφορά (20%), δεν έκανε τις δικές της πληρωμές παρά στα τέλη Δεκεμβρίου.
Στα προβλήματα ρευστότητας προστίθενται οι ανησυχίες εξαιτίας των πελώριων περικοπών της χρηματοδότησης για διεθνή βοήθεια από πλευράς της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ. Πολλές υπηρεσίες του ΟΗΕ ήδη πλήττονται σκληρά από τις περικοπές αυτές.