Η συνάντηση της Δευτέρας μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν, του Σι Τζινπίνγκ και του Ναρέντρα Μόντι αποτέλεσε μια σπάνια ευκαιρία για τον Πούτιν να έρθει σε άμεση επαφή με τους κορυφαίους αγοραστές πετρελαίου της χώρας του.
Η Ινδία και η Κίνα στράφηκαν στο ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο έγινε φθηνότερο μετά τη διακοπή εμπορικών σχέσεων των δυτικών χωρών με τη Μόσχα, λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία το 2022. Όμως, το Πεκίνο, το Νέο Δελχί και η Μόσχα έχουν εμβαθύνει περαιτέρω τις σχέσεις τους, σημειώνει το BBC.
Πλέον μοιράζονται έναν κοινό αντίπαλο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία και εκτεταμένους δασμούς στους εμπορικούς της εταίρους. Η Ινδία υφίσταται τις υψηλότερες επιβαρύνσεις, που επέβαλε η Ουάσιγκτον για τις αγορές πετρελαίου από τη Ρωσία. Η Κίνα εξακολουθεί να διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ μια συμφωνία που θα απέτρεπε συντριπτικούς δασμούς και πιθανές κυρώσεις για την αγορά ρωσικού αργού.
Οι τρεις ηγέτες συναντήθηκαν στην Τιαντζίν για τη σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO). Το περιφερειακό αυτό φόρουμ στοχεύει στην προώθηση μιας εναλλακτικής κοσμοθεωρίας από αυτή της Δύσης – κάτι που αναλυτές περιγράφουν ως πρόκληση προς την αμερικανική επιρροή. Το φόρουμ δίνει στους ηγέτες μια σπάνια ευκαιρία να ενισχύσουν τους δεσμούς τους εν μέσω συνεχιζόμενης οικονομικής αβεβαιότητας, όπως ανέφεραν αναλυτές στο BBC.
Σωσίβιο για τη Ρωσία
Η Ρωσία έχει την ευκαιρία να εξασφαλίσει περισσότερες συμφωνίες με την Ινδία και την Κίνα, τους μεγαλύτερους εμπορικούς της εταίρους, σημείωσαν. Οι δύο πολυπληθέστερες χώρες στον κόσμο, έχουν βοηθήσει να στηριχθεί η ρωσική οικονομία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, που άφησε τη Μόσχα αποκομμένη από το μεγαλύτερο μέρος του δυτικού εμπορίου.
Πέρυσι, η Κίνα αγόρασε πάνω από 100 εκατομμύρια τόνους ρωσικού αργού πετρελαίου, ποσότητα που αντιστοιχούσε σχεδόν στο 20% των συνολικών ενεργειακών εισαγωγών της. Παρομοίως, οι εξαγωγές πετρελαίου προς την Ινδία, που πριν τον πόλεμο της Ουκρανίας αποτελούσαν μόλις ένα μικρό κλάσμα των εισαγωγών της, έχουν πλέον εκτοξευθεί στα 140 δισ. δολάρια από το 2022.
Μαζί, η Κίνα και η Ινδία αποτελούν την πλειονότητα των ενεργειακών εξαγωγών της Ρωσίας. Η Ρωσία βασίζεται στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου για περίπου το ένα τέταρτο των δημοσιονομικών της εσόδων, που χρηματοδοτούν το πολεμικό της ταμείο. Δεν θα ήταν έκπληξη αν η Μόσχα προσέφερε περαιτέρω εκπτώσεις, ώστε να εξασφαλίσει περισσότερες συμφωνίες με την Ινδία και την Κίνα, δήλωσε ο ειδικός δημόσιας πολιτικής Mandar Oak στο BBC.
Αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο για την Ινδία, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα απομακρυνθεί λόγω πιέσεων από τις ΗΠΑ, πρόσθεσε ο Oak. Το Νέο Δελχί είχε προσφέρει στη Ρωσία ένα σωσίβιο, αφού μεγάλο μέρος των πετρελαϊκών προμηθειών, που εκτοπίστηκαν από τις δυτικές κυρώσεις κατευθύνθηκαν προς την Ινδία, η οποία ωφελήθηκε από τη φθηνότερη ενέργεια. Η Ινδία ενδέχεται τώρα να προχωρήσει σε ακόμη μεγαλύτερες αγορές ρωσικού πετρελαίου, παρά τις επικρίσεις από την Ουάσιγκτον.
Ο Μόντι τη Δευτέρα επιβεβαίωσε τους δεσμούς με τη Μόσχα, λέγοντας στον Πούτιν ότι οι χώρες τους «έχουν περπατήσει μαζί, ώμο με ώμο». Αξιωματούχοι του Νέου Δελχί έχουν επίσης δηλώσει ότι θα αγοράζουν ενέργεια «από εκεί που θα πετυχαίνουν την καλύτερη συμφωνία». Οι σχέσεις Δελχί–Ουάσιγκτον έφτασαν στο χαμηλότερο σημείο τους μετά την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να επιβάλει επιπλέον δασμό 25% ως τιμωρία για την αγορά ρωσικού πετρελαίου. Το Νέο Δελχί χαρακτήρισε την απόφαση του Λευκού Οίκου «αδικαιολόγητη», δεδομένου του ιστορικού των εμπορικών τους σχέσεων.
Έξτρα «πόντοι» για τον Μόντι
Για τον πρωθυπουργό Μόντι, η κίνηση αυτή θα ενίσχυε την εικόνα του στο εσωτερικό. «Πολιτικά, είναι σχεδόν επωφελές για τον Μόντι να αγνοεί τις ΗΠΑ», καθώς στέλνει το μήνυμα ότι η Ινδία δεν θα υποκύψει στις πιέσεις της κυβέρνησης Τραμπ, δήλωσε ο καθηγητής Oak.
Η αγορά περισσότερου ρωσικού πετρελαίου είναι οικονομικά λογική, καθώς η Ινδία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ξένους προμηθευτές για το αργό της. Η Ινδία υπήρξε κάποτε βασικός πελάτης της Μέσης Ανατολής, αλλά στράφηκε στο φθηνότερο ρωσικό αργό μετά την επιβολή δυτικών κυρώσεων στη Μόσχα έπειτα από την εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
Από τότε, τα ινδικά διυλιστήρια επωφελούνται από χαμηλότερο κόστος, λόγω των φθηνότερων προμηθειών, καθώς το ρωσικό πετρέλαιο είναι φθηνότερο από τις εναλλακτικές της Μέσης Ανατολής. Η Κίνα, η οποία επίσης έχει αυξήσει τις αγορές πετρελαίου από τη Ρωσία, θα επιδιώξει να διασφαλίσει τα ενεργειακά της συμφέροντα καθώς οι ηγέτες συγκεντρώνονται στη σύνοδο, δήλωσε ο ειδικός σε θέματα εμπορικής πολιτικής Peter Draper.
Την Τρίτη, ρωσικές και κινεζικές εταιρείες φυσικού αερίου συμφώνησαν να αυξήσουν τις προμήθειες προς το ασιατικό κράτος. Ωστόσο, η Ρωσία μπορεί να μη δώσει τις ίδιες εκπτώσεις στην Κίνα, ειδικά αν ο Πούτιν εξασφαλίσει περισσότερες πωλήσεις στην Ινδία, πρόσθεσε ο καθηγητής Draper.
Ο ρόλος της Κίνας
Πέρα από το εμπόριο, ίσως ο βασικός στόχος της Κίνας στη σύνοδο του SCO είναι να δείξει ότι μπορεί να αποτελέσει μια ισχυρή εναλλακτική στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα μετά τις πρόσφατες πολιτικές κινήσεις του Τραμπ, δήλωσε ο καθηγητής Draper. Στο φόρουμ, η Κίνα στέκεται δίπλα σε χώρες όπως το Πακιστάν, η Μιανμάρ και η Σρι Λάνκα, οι οποίες έχουν όλες πληγεί από τους δασμούς του Τραμπ.
Η Κίνα εδώ και καιρό επιθυμεί να προωθήσει έναν «πολυπολικό» κόσμο, δήλωσε ο καθηγητής Draper, αναφερόμενος στην έννοια ενός συστήματος όπου η ισχύς κατανέμεται μεταξύ πολλών μεγάλων παικτών. Η σύνοδος έχει φέρει μαζί τρεις χώρες των οποίων οι οικονομικοί δεσμοί ήταν ανέκαθεν περίπλοκοι λόγω γεωπολιτικών εντάσεων, σημείωσε ο καθηγητής Oak. Όμως, απέναντι στην οικονομική απειλή των αμερικανικών δασμών, οι χώρες έχουν «ισχυρά οικονομικά συμφέροντα να ενώσουν τις δυνάμεις τους», πρόσθεσε.