Σε βαρύ κλίμα και με αμφισβητήσεις από Ευρωπαίους διπλωμάτες για τον τρόπο των αμερικανικών διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα, το περιεχόμενο του Σχεδίου Τραμπ και τις πιέσεις προς τον Ζελένσκι να υπογράψει άμεσα, σύμβουλοι ασφαλείας των Ε3 – της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου – θα συναντηθούν σήμερα στη Γενεύη με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας για να συζητήσουν το ειρηνευτικό σχέδιο που προτείνει η Ουάσιγκτον για τον τερματισμό του πολέμου.
Την ίδια στιγμή, ο Ζελένσκι μιλά για μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της χώρας, ενώ το χρονοδιάγραμμα επιτάχυνε ενόψει της Ημέρας των Ευχαριστιών.
Όπως αναφέρει ο Guardian, ο υπουργός του αμερικανικού στρατού, Νταν Ντρίσκολ, ενημέρωσε πρέσβεις από χώρες του ΝΑΤΟ σε συνάντηση στο Κίεβο αργά την Παρασκευή, μετά από συνομιλίες με τον Ζελένσκι και τηλεφωνική επικοινωνία από τον Λευκό Οίκο. «Καμία συμφωνία δεν είναι τέλεια, αλλά πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό», τους είπε, σύμφωνα με άτομο που ήταν παρόν.
Το κλίμα στην αίθουσα ήταν βαρύ, με αρκετούς Ευρωπαίους πρέσβεις να αμφισβητούν το περιεχόμενο της συμφωνίας και τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ διεξήγαγαν τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, χωρίς να κρατούν ενήμερους τους συμμάχους.
«Ήταν μια εφιαλτική συνάντηση. Ήταν το επιχείρημα “δεν έχετε χαρτιά” ξανά», είπε η πηγή, αναφερόμενη στον ισχυρισμό του Τραμπ ότι ο Ζελένσκι δεν είχε χαρτιά να παίξει, κατά τη διάρκεια έντονης συνάντησης στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Φεβρουάριο.
Η συμφωνία που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι περιλαμβάνει σειρά όρων που είναι πιθανό να είναι απαράδεκτοι για το Κίεβο, μεταξύ των οποίων η ανάγκη να παραχωρηθούν εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία, καθώς και η παράδοση επιπλέον εδαφών που εξακολουθεί να ελέγχει η Ουκρανία. Προτείνεται επίσης αμνηστία για όλα τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.Η Ρωσία αποκτά δρόμο επανένταξης στην οικονομική κανονικότητα, επιστροφή στο G8 και σταδιακή άρση κυρώσεων, με μηχανισμό αυτόματης επαναφοράς σε περίπτωση νέας εισβολής. Με απλά λόγια, το αμερικανικό σχέδιο δεν αποκαθιστά τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα της Ουκρανίας - τα νομιμοποιεί εκ των υστέρων ως ρωσικά σε μεγάλο μέρος στα ανατολικά της χώρας και παγώνει τα υπόλοιπα.
Η Ουκρανία καλείται να αποδεχθεί απώλεια έως και περίπου ενός πέμπτου της επικράτειάς της, να ζήσει με μόνιμα «κουτσουρεμένη» αμυντική ικανότητα, να βασιστεί σε εξωτερικές εγγυήσεις που δεν έχουν ακόμη νομικό πλαίσιο, να δεχθεί πρόωρες εκλογές σε συνθήκες βαθύτατης κοινωνικής και εδαφικής κρίσης. Πρόκειται για μια συρρίκνωση κράτους - εδαφική, στρατιωτική, πολιτική.
Η Ευρώπη δέχεται ακόμη δύο σκληρά πλήγματα. Το αμερικανικό σχέδιο που ξαναχαράζει σύνορα στην ήπειρο δεν γράφτηκε στις Βρυξέλλες και οι Ευρωπαίοι μαθαίνουν τις λεπτομέρειες μέσα από διαρροές σε διεθνή μέσα. Την ίδια στιγμή καλούνται να χρηματοδοτήσουν μεγάλο μέρος της ουκρανικής ανοικοδόμησης, να διαχειριστούν τις προσφυγικές, δημογραφικές και ενεργειακές παρενέργειες, να ζήσουν με ένα παγωμένο και παράλληλα εξόχως εύφλεκτο σύνορο στα ανατολικά της ηπείρου. Οι εγγυήσεις είναι «μετέωρες» όχι μόνο για το Κίεβο αλλά και για την ίδια την Ευρώπη που δεν έχει βάλει πουθενά μετά από σημαντικές προσπάθειες και εμπράγματη βοήθεια μελάνι σε ένα από τα κομβικότερα ειρηνευτικά σχέδια του 21ου αιώνα.
Το Σάββατο, ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι το σχέδιο δεν ήταν η τελική του πρόταση και ότι «με τον έναν ή τον άλλο τρόπο» ήλπιζε ότι οι μάχες θα σταματήσουν.
Την Παρασκευή, ο Ζελένσκι απηύθυνε βιντεοσκοπημένο μήνυμα στη χώρα, λέγοντας ότι ήταν «μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας μας». Η Ουκρανία αντιμετώπιζε μία επιλογή, είπε: «να χάσουμε την αξιοπρέπειά μας ή να χάσουμε έναν βασικό σύμμαχο».
Η ανακοίνωση των αμερικανικών σχεδίων νωρίτερα αυτή την εβδομάδα αιφνιδίασε άλλους συμμάχους της Ουκρανίας, οι οποίοι είχαν κρατηθεί στο σκοτάδι σχετικά με το περιεχόμενο και τη μορφή του σχεδίου. Υπάρχει ανησυχία στην Ευρώπη ότι η Ρωσία είχε υπερβολικά μεγάλη επιρροή στη διαμόρφωση του προσχεδίου συμφωνίας, η οποία παρουσιάζεται στους Ουκρανούς ως τετελεσμένο γεγονός.
Το σχέδιο φέρεται να συντάχθηκε από τον σύμβουλο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και τον σύμβουλο του Κρεμλίνου, Κιρίλ Ντμίτριεφ, μία σχέση που έχει αναδειχθεί σε βασικό παρασκηνιακό δίαυλο ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Μόσχα.
Την Παρασκευή, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είπε ότι η Μόσχα είχε λάβει αντίγραφο του σχεδίου. «Πιστεύω ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για μια τελική ειρηνική διευθέτηση», είπε σε ανώτερους αξιωματούχους ασφαλείας.