Η Ελλάδα αναλαμβάνει πρωτοβουλία για την αποκατάσταση των σχέσεων με τη Λιβύη, σε μια κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία , με φόντο το μεταναστευτικό αλλά και τις προσπάθειες περί θεσμικής «νομιμοποίησης» του τουρκολιβυκού μνημονίου .
Πλοία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στέλνει η Αθήνα έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, με στόχο τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών. Χωρίς τέλος εξακολουθούν να καταφθάνουν στα παράλια η μια μετά την άλλη βάρκες γεμάτες μετανάστες. Οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές οι οποίες ξεπερνούν το 258% σε σχέση με πέρυσι, έχουν καταστήσει την Κρήτη ως πρώτη πύλη εισόδου.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του λιμενικού από1/1/2024 έως 22/6/2024 σημειώθηκαν 45 περιστατικά με 1.968 μετανάστες. Αντιστοίχως την ίδια περίοδο το 2025 133 περιστατικά με 7.051 μετανάστες.
Η συγκεκριμένη κυβερνητική πρωτοβουλία έχει ως στρατηγικό στόχο να δημιουργηθεί μία ασπίδα απέναντι στους διακινητές που εκμεταλλεύονται την απελπισία αθώων ανθρώπων.
«Προληπτικά, και σε συνεργασία πάντα με τις λιβυκές αρχές και με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις, να στείλουμε ένα μήνυμα ότι δεν πρόκειται να κάνουν κουμάντο οι διακινητές για το ποιος θα εισέρχεται στη χώρα μας. Νομίζω ότι είναι μία κίνηση που υπό τις παρούσες συνθήκες είναι επιβεβλημένη», ανέφερε ο πρωθυπουργός κατά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Πρόκειται για μία έκτακτη συνθήκη υποστηρίζει η κυβέρνηση με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας να αναλάβει το ρόλο να περιγράψει αναλυτικά το πλαίσιο με το οποίο θα κινηθούν τα δύο πλοία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, τα οποία θα συνδράμουν τη δουλειά του Λιμενικού.
Το ζήτημα της Λιβύης θα θέσει ο πρωθυπουργός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ερχόμενης Πέμπτης, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να εκφράζει την εκτίμησή του πώς θα υπάρχουν σχετικά συμπεράσματα τα οποία θα καλύπτουν απόλυτα τις ελληνικές θέσεις.
Η ατζέντα Γεραπετρίτη στη Λιβύη
Το θέμα του μεταναστευτικού θα είναι στην ατζέντα της επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Λιβύη , το προσεχές διάστημα. Προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων υπογράμμισε πώς είναι ευθύνη και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μπορέσει να ελέγξει αυτές τις παράτυπες μεταναστευτικές ροές με οποιονδήποτε τρόπο με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και ιδίως το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Για την Αθήνα η συγκεκριμένη επίσκεψη μεταφράζεται ως ένα παράθυρο ευκαιρίας . Δεν αποκλείεται η ελληνική πλευρά να βάλει στο τραπέζι το «μοντέλο» Αιγύπτου σε σχέση με το μεταναστευτικό, που λειτούργησε ως γέφυρα της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, υπάρχει και το χαρτί μελλοντικών έργων που θα ωφελούσαν τη Λιβύη.
Την εκκρεμότητα διαπραγμάτευσης για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών ανάμεσα σε Λιβύη και Ελλάδα, επαναφέρουν οι αντιδράσεις από τα δύο στρατόπεδα Τρίπολης και Βεγγάζης σε σχέση με την παροχή αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης. Το συγκεκριμένο θέμα το οποίο εκκρεμεί αναμένεται να θέσει ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, επαναλαμβάνοντας παράλληλα την πάγια θέση πώς η Αθήνα ενεργεί με βάσει το Διεθνές Δίκαιο, ασκώντας τα νόμιμα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Πρόκειται για μία κρίσιμη επίσκεψη σε μία χρονική συγκυρία που τόσο η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά στην Τρίπολη, όσο και το στρατόπεδο Χαφτάρ στη Βεγγάζη βγάζουν από το συρτάρι το έκνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, που διχοτομεί το Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Και οι δύο αντίπαλες πλευρές της Λιβύης με επίσημες ανακοινώσεις των Υπουργείων Εξωτερικών καταγγέλλουν την Ελλάδα για «παραβίαση δικαιωμάτων της Λιβύης στα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης». Φαίνεται πώς είναι η πρώτη φορά που ευθυγραμμίζονται μεταξύ αλλά και με τις τουρκικές αιτιάσεις. Μέχρι πρότινος , ήταν γνωστό πώς η κυβέρνηση της Τρίπολης , δρούσε σαν «δορυφόρος» της Τουρκίας. Το τελευταίο διάστημα όμως η Άγκυρα έχει ρίξει τα δίχτυα της και στη Βεγγάζη.
Στόχος της ελληνικής αποστολής είναι η αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας τόσο με την κυβέρνηση Ντμπείμπά, όσο και με τους δύο ισχυρούς της Ανατολικής Λιβύης, τον στρατάρχη Χαφτάρ και τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Ακίλα Σάλεχ.
Υπενθυμίζεται πώς η «Βουλή των Αντιπροσώπων», η οποία εδρεύει στο Τομπρούκ της Ανατολικής Λιβύης και υποστηρίζεται από τον στρατηγό Χαλίφα Χάφταρ, εξετάζει την έγκρισή του τουρκολιβυκού μνημονίου μετά το «φλερτ» με την Άγκυρα.