Η Μέση Ανατολή περνά μια περίοδο στρατηγικής αναδιάταξης, όπου η Τουρκία αναδεικνύεται σε βασικό διαμορφωτή των εξελίξεων. Μετά από δεκαετίες συγκρούσεων, ο Κουρδικός Εργατικός Κόμμα (PKK) καταθέτει τα όπλα, το καθεστώς Άσαντ φαίνεται να προσεγγίζεται σταδιακά, και οι επιρροές του Ιράν και της Χεζμπολάχ υποχωρούν, κυρίως λόγω των στοχευμένων επιχειρήσεων του Ισραήλ.
Ωστόσο, το κενό που δημιουργείται εκμεταλλεύεται η Τουρκία, προωθώντας το νεο-οθωμανικό της σχέδιο με διπλωματία, στρατιωτικές κινήσεις και επεκτατική πολιτική.
Σύμφωνα με ισραηλινά δημοσιεύματα, η Τουρκία έχει μετατραπεί σε de facto ρυθμιστή των περιφερειακών εξελίξεων:
- Διαχειρίζεται τις επαφές με τη Συρία,
- Αναλαμβάνει ρόλο διαμεσολαβητή για θέματα όπως η Χαμάς,
- Επεκτείνει τη στρατιωτική της παρουσία και τις σχέσεις της με Ρωσία και ΝΑΤΟ,
- Και διεισδύει στον διπλωματικό χώρο που άλλοτε κατείχαν οι ΗΠΑ ή η Αίγυπτος.
- Συνάπτει σχέσεις με Λιβυή και προωθεί το παράνομο με τουρκολυβικό μνημόνιο εναντίων της Ελλάδας
- Φέρει εμπόδια στην πόντιση καλωδίου GSI μεταξύ Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας
Παράλληλα, η ρητορική της Άγκυρας απέναντι στο Ισραήλ γίνεται ολοένα πιο σκληρή. Ο Ερντογάν και οι στενοί του συνεργάτες, όπως ο Χακάν Φιντάν, παρουσιάζουν το Ισραήλ ως "πρόβλημα" και όχι τη Χαμάς ή τους Παλαιστίνιους.
Η Τουρκία δεν περιορίζεται σε ρητορική· είναι παρούσα στη Γάζα, υπονομεύει περιφερειακές συμμαχίες και επιχειρεί να αναχαιτίσει κάθε ισραηλινή προσπάθεια εξομάλυνσης σχέσεων με γειτονικές χώρες.
Στρατηγική ανησυχία προκαλεί και η συμμαχία Τουρκίας-Κατάρ καθώς η Ντόχα χρηματοδοτεί τουρκικά σχέδια στη Συρία και τη Λιβύη, φιλοξενεί τουρκικά στρατεύματα, και παίζει ρόλο χρηματοδότη για ισλαμιστικά κινήματα, μεταξύ των οποίων και η Χαμάς.
Η σχέση αυτή δεν είναι ιδεολογική αλλά συμφεροντολογική με το Κατάρ να λειτουργεί ως οικονομικός στυλοβάτης των τουρκικών φιλοδοξιών.
Σε αυτό το περιβάλλον, το Ισραήλ εάν δεν αντιδράσει σθεναρά χαράζοντας σαφή στρατηγική, κινδυνεύει να εμπλακεί σε ένα νέο είδος «ψυχρού πολέμου» με την Τουρκία, όχι με πυραύλους, αλλά με διπλωματική απομόνωση και στρατηγική φθορά. Η απάντηση, σύμφωνα με την ανάλυση, πρέπει να είναι η ενίσχυση των συμμαχιών με Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία, η διεύρυνση της αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ και ο αποκλεισμός της Άγκυρας από κάθε ρόλο στο Παλαιστινιακό.
Αντίδραση Ερντογάν για Δρούζους
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε το Ισραήλ ότι χρησιμοποιεί τη μειονότητα των Δρούζων στη Συρία ως πρόσχημα για την επέκτασή του στη χώρα. Σε τηλεοπτική του δήλωση, αποκάλεσε το Ισραήλ «τρομοκρατικό κράτος» και βασικό παράγοντα αστάθειας στην περιοχή, προειδοποιώντας ότι αν δεν ανακοπεί, θα προκαλέσει περιφερειακή και παγκόσμια ανάφλεξη.
Ο Ερντογάν τόνισε ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει τη διαίρεση της Συρίας ή την αλλοίωση της πολυπολιτισμικής της ταυτότητας.
Οι δηλώσεις έγιναν με αφορμή τις αιματηρές συγκρούσεις στη Σουέιντα, στη νότια Συρία, όπου Δρούζοι μαχητές συγκρούονται με σουνιτικές φυλές και κυβερνητικά στρατεύματα.
Ο ρόλος Χακάν Φιντάν
Τέλος, οι ισραηλινές υπηρεσίες παρακολουθούν στενά τον ρόλο του Χακάν Φιντάν, τον οποίο θεωρούν πιθανό διάδοχο του Ερντογάν. Ο Φιντάν, πρώην αρχηγός της MIT, είναι κεντρικό πρόσωπο στο όραμα του «νεο-οθωμανισμού», με γνωστές επαφές με τη Χαμάς, τον Άσαντ και ακόμη και με τον Κασέμ Σουλεϊμανί. Αν αναλάβει την προεδρία, σε συνδυασμό με τον έλεγχο τουρκικών δυνάμεων κοντά στα ισραηλινά σύνορα, αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει άμεση απειλή για το Ισραήλ.
Η κεντρική διαπίστωση είναι ότι ο "ψυχρός πόλεμος" Ισραήλ-Τουρκίας έχει ήδη ξεκινήσει, αθόρυβος αλλά αναπόφευκτος.