Στις 14 Αυγούστου 1974 ξεκινά στην Κύπρο η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στη μαρτυρική Μεγαλόνησο, που οδήγησε στην έκτοτε παράνομη κατοχή του σχεδόν 36% του βορείου τμήματος του νησιού. Επίσης στις 14 Αυγούστου 1996 δολοφονήθηκε άνανδρα ο Σολωμός Σολωμού από Τουρκοκύπριο παρακρατικό τη μέρα της κηδείας του προηγηθέντα κατά μερικές μέρες, στις 11 Αυγούστου 1996, Τάσου Ισαάκ ο οποίος δολοφονήθηκε βάναυσα από Τούρκους πολίτες και αστυνομικούς στην διάρκεια αντικατοχικής διαδηλώσεως στην περιοχή της νεκρής ζώνης, στη Δερύνεια της επαρχίας Αμμοχώστου. Οι Τάσος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού αποτελούν τους δύο νεομάρτυρες του Ελληνισμού στην Κύπρο!
Στις 14 Αυγούστου 1974, στη Γενεύη διεξάγονται ειρηνευτικές συνομιλίες μετά την προσωρινή εκεχειρία που συμφωνήθηκε μετά τον «Αττίλα-1» της πρώτης τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, στις 20 Ιουλίου 1974, που ακολούθησε το άφρον πραξικόπημα της Ελληνικής χούντας στο νησί εναντίον του νόμιμου Προέδρου της Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.
Οι συνομιλίες μεταξύ όλων των πλευρών, αλλά και των τρίτων εγγυητών της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, είχαν τελματωθεί εξ υπαιτιότητος των Τούρκων, οι οποίοι την παραμονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου εξαπολύουν αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον των ελληνικών και ελληνοκυπριακών θέσεων, προκειμένου να βελτιώσουν τις θέσεις τους, να κερδίσουν στρατηγικής σημασίας θέσεις και να ενώσουν τους υφιστάμενους τουρκοκυπριακούς θύλακες στο βόρειο τμήμα του νησιού.
Τη μέρα αυτή στην Κύπρο, υπήρχαν δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς, καθώς και οι άνδρες της Ελληνικής Δυνάμεως Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) και οι 300 περίπου εναπομείναντες κομάντος της Α’ Μοίρας Καταδρομών, οι οποίοι είχαν επιζήσει της αποστολής «Νίκη», το βράδυ της 21/22 Ιουλίου 1974.
Από την πλευρά τους οι Τούρκοι από τις 20 Ιουλίου, που ξεκίνησε η πρώτη φάση της εισβολής, μέχρι τις 14 Αυγούστου 1974 είχαν μεταφέρει στο κατεχόμενο ως τότε βόρειο τμήμα του νησιού περίπου 40.000 άνδρες, 300 άρματα μάχης, ισχυρό πυροβολικό και βεβαίως μεγάλους αριθμούς μαχητικών αεροσκαφών από αεροπορικές βάσεις που βρίσκονταν στο έδαφος της ηπειρωτικής Τουρκίας.
Στις 23 Ιουλίου 1974 κηρύχθηκε εκεχειρία και στη συνέχεια κατέρρευσαν τόσο η χούντα στην Αθήνα όσο και η πραξικοπηματική κυβέρνηση του Ν.Σαμψών στην Κύπρο.
Η σκυτάλη στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Γενεύη όπου ακολούθησαν δύο γύροι διαβουλεύσεων μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών. Στις συνομιλίες αυτές η μεν Τουρκία ζητούσε ομοσπονδιακή λύση, ανταλλαγή πληθυσμού και το 34% των εδαφών της Κύπρου να ελέγχεται από τους Τουρκοκύπριους, η δε Ελλάδα την επιστροφή στο προ του πραξικοπήματος καθεστώτος.
Στις 14 Αυγούστου 1974, οι συνομιλίες της Γενεύης, ως προελέχθη, κατέρρευσαν και μόλις μία ώρα αργότερα η Τουρκία ξεκίνησε τη δεύτερη φάση της επιχειρήσεως («Αττίλας-2»), στη διάρκεια της οποίας, το τριήμερο μέχρι τις 16 Αυγούστου 1974, κατέλαβε το 36,2% του νησιού (από το 34% που όπως είδαμε ήταν ο στόχος της στις συνομιλίες της Γενεύης, εκτοπίζοντας 120.000 Ελληνοκυπρίων, ενώ άλλες 20.000 Ελληνοκύπριοι παρέμειναν εγκλωβισμένοι στα κατεχόμενα.
Στη διάρκεια του «Αττίλα-2» οι Τούρκοι επιτέθηκαν για να καταλάβουν το Στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, όπου σημειώθηκαν απίστευτες στιγμές ηρωισμού από τους Έλληνες στρατιώτες υπερασπιστές του, προκαλώντας βαρύτατες απώλειες στους Τούρκους, προτού αποχωρήσουν οργανωμένα για νέες οργανωμένες θέσεις.
Τότε η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητος στην Ελλάδα υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, δεν απέστειλε ενισχύσεις προς τις μαχόμενες ελληνικές και ελληνοκυπριακές δυνάμεις στην Κύπρο, σταθμίζοντας τα γεγονότα και κρίνοντας προφανώς ότι δεν θα μπορούσε να ανταπεξέλθει σε τυχόν μεταφορά των πολεμικών επιχειρήσεων από την Κύπρο στη Θράκη και στο Αιγαίο, χωρίς πολύ σοβαρό πολιτικό, διπλωματικό και βεβαίως στρατιωτικό κόστος, τέτοιο που θα απέτρεπε αφενός την ομαλή πορεία εκδημοκρατισμού της χώρας και προετοιμασίας για την πορεία εισόδου της στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), που αποτελούσε και τον πρωτεύοντα στρατηγικό στόχο της κυβερνήσεώς του.
Συμφώνως με την εξαιρετικά δραστήρια και με σπουδαίο έργο Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ (ΓΕΣ/ΔΙΣ) αναφέρει τα εξής:
«Η
στρατιωτική επιχείρηση Αττίλας ΙΙ ήταν
η δεύτερη φάση της τουρκικής
εισβολής
στην Κύπρο η οποία διεξήχθη από τις 14
έως τις 16 Αυγούστου
1974. Αποτέλεσε
συνέχεια της επιχείρησης Αττίλας Ι που
είχε ξεκινήσει
στις 20 Ιουλίου 1974, μετά
το πραξικόπημα εναντίον του Προέδρου
Μακαρίου
στις 15 Ιουλίου.
Η
πρώτη φάση (Αττίλας Ι) είχε ως αποτέλεσμα
τη δημιουργία τουρκικού
προγεφυρώματος
γύρω από την Κερύνεια. Στις 25 Ιουλίου
ξεκίνησαν
διαπραγματεύσεις στη Γενεύη
μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας
με
στόχο μία διπλωματική λύση. Οι
συνομιλίες απέτυχαν, όταν στις 13
Αυγούστου
η τουρκική πλευρά ζήτησε τον έλεγχο
περίπου του 34% της Κύπρου
και ομοσπονδιακή
διχοτόμηση, αίτημα που απορρίφθηκε από
την
ελληνοκυπριακή πλευρά. Έτσι, η
Τουρκία προετοίμασε τη νέα φάση
της
επίθεσης.
Στις
14 Αυγούστου ο τουρκικός στρατός δυνάμεως
περίπου 40.000 ανδρών
εξαπέλυσε γενική
επίθεση σε όλα τα μέτωπα με ισχυρή
αεροπορική και
ναυτική υποστήριξη.
Οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις και η Εθνική
Φρουρά,
αποδυναμωμένες από το
πραξικόπημα, ήταν αριθμητικά και
τεχνολογικά
αδύναμες.
Η
ΕΛΔΥΚ έδωσε μία ηρωική και αιματηρή
μάχη στο στρατόπεδό της που
βρισκόταν
ανάμεσα στη Λευκωσία και στον Γερόλακκο,
με δεκάδες νεκρούς,
το οποίο διατηρήθηκε
εξαιτίας του ηρωισμού μερικών αξιωματικών
και την
αυταπάρνηση των οπλιτών της.
Τριακόσιοι περίπου Έλληνες
στρατιώτες
εναντίον περίπου 2.000 Τούρκων
και αρμάτων μάχης, χωρίς αντιαρματικά
όπλα,
μόνο με τον φορητό οπλισμό τους και
κάποιους όλμους, με κάποια
αρχική
υποστήριξη πυροβολικού, κατάφεραν και
διατήρησαν την άμυνα του
στρατοπέδου.
Παρόλα
αυτά, οι τουρκικές δυνάμεις προέλασαν
στα υπόλοιπα μέτωπα και
κατέλαβαν
περιοχές του βορείου τμήματος του
νησιού, συμπεριλαμβανομένων
της
Αμμοχώστου, της Μόρφου, της Καρπασίας
και μεγάλου μέρους της
Μεσαορίας. Στις
16 Αυγούστου τέθηκε σε ισχύ κατάπαυση
του πυρός, υπό την
πίεση του ΟΗΕ.