Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εκρηκτικό μείγμα: τον πόλεμο του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία, την επιθετική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στο παγκόσμιο εμπόριο και την άνοδο των ακροδεξιών λαϊκίστικων κινημάτων σε όλη την ήπειρο. Και είναι η πολιτική κρίση στη Γαλλία, που έρχεται να επιβαρύνει περαιτέρω το ήδη εύθραυστο ευρωπαϊκό σκηνικό.
Η γαλλική κυβέρνηση υπό τον Σεμπαστιέν Λεκορνί κατέρρευσε μέσα σε 14 ώρες από τον σχηματισμό της, προκαλώντας πανικό στις αγορές και έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες. Το Παρίσι, πυλώνας της ευρωζώνης και δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, βρίσκεται σε πολιτική αστάθεια, που απειλεί να επηρεάσει ολόκληρη την ήπειρο, παρατηρεί σε ανάλυσή του το Politico.
«Η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη για να αποτύχει, γι’ αυτό αυτή η ατελείωτη αστάθεια θέτει σε κίνδυνο την ευρωζώνη» σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης, τονίζοντας πως η κατάσταση στη Γαλλία μονοπωλεί τις συζητήσεις στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων.
Οι αγορές αντέδρασαν άμεσα: ο δείκτης CAC 40 υποχώρησε κατά 1,4%, τα κρατικά ομόλογα έχασαν έδαφος και το ευρώ εξασθένησε έναντι του δολαρίου. Ενώ οι Γάλλοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν το μέγεθος του κινδύνου, οι επενδυτές έδειξαν ξεκάθαρα την απώλεια της εμπιστοσύνης τους.
Η αποδυνάμωση του Μακρόν και οι φόβοι των Βρυξελλών
Ο Εμανουέλ Μακρόν, που το 2017 εμφανίστηκε ως η ελπίδα της ευρωπαϊκής αναγέννησης, φαίνεται πλέον πολιτικά αποδυναμωμένος. Η αδυναμία του να περάσει μέτρα περιορισμού των δημοσίων δαπανών μέσω της Βουλής και η συνεχής πίεση της ακροδεξιάς έχουν οδηγήσει σε παρατεταμένο αδιέξοδο.
Διπλωμάτες της ΕΕ εκφράζουν φόβους ότι η ηγεσία του Μακρόν σε καίρια διεθνή ζητήματα -όπως η υποστήριξη προς την Ουκρανία ή οι πρωτοβουλίες για την ειρήνη στη Γάζα- θα αποδυναμωθεί ανεπανόρθωτα. Κάποιοι μάλιστα θεωρούν πιθανό ακόμη και ένα ενδεχόμενο παραίτησής του πριν από τη λήξη της θητείας του, το 2027, κάτι που θα άνοιγε τον δρόμο για την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν.
Στο μεταξύ, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επικρατεί προβληματισμός. Ένας αξιωματούχος της ευρωζώνης προειδοποίησε πως «δεν είναι καλό για την ΕΕ, ειδικά στη σημερινή συγκυρία ασφαλείας, να έχει μία από τις μεγαλύτερες χώρες της βυθισμένη στο χάος».
Η Μαρίν Λεπέν έτοιμη να αναλάβει
Η επικεφαλής της Εθνικής Συσπείρωσης, Μαρίν Λεπέν, εμφανίστηκε να πανηγυρίζει μετά την αποτυχία του Μακρόν να συγκροτήσει σταθερή κυβέρνηση. «Είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε» δήλωσε ο πρόεδρος του κόμματος, Ζορντάν Μπαρντελά, εξερχόμενος από συνάντηση με τη Λεπέν, καλώντας τον Μακρόν να διαλύσει άμεσα τη Βουλή και να προκηρύξει εκλογές.
Η Λεπέν, επιτιθέμενη με σφοδρότητα στον Γάλλο πρόεδρο, υπογράμμισε: «Το αστείο τελείωσε. Ο Μακρόν, πολεμώντας τις ίδιες τις θεσμικές δομές, οδηγεί τη χώρα σε μια απίστευτα περίπλοκη κατάσταση».
Η κατάρρευση της κυβέρνησης Λεκορνί αποτελεί την τρίτη αποτυχημένη προσπάθεια του Μακρόν να βρει διέξοδο από την κρίση που ξεκίνησε πέρυσι, όταν προκήρυξε πρόωρες εκλογές και βρέθηκε με ένα κατακερματισμένο Κοινοβούλιο. Σήμερα, το κέντρο του Μακρόν ελέγχει μόλις το ένα τρίτο των εδρών, ενώ η αριστερά και η ακροδεξιά κρατούν τα υπόλοιπα δύο τρίτα, καθιστώντας αδύνατο τον σχηματισμό σταθερής πλειοψηφίας.
Εσωτερική κινητοποίηση της ακροδεξιάς
Στα κεντρικά γραφεία της Εθνικής Συσπείρωσης, τα στελέχη συσκέπτονται για την εκλογική στρατηγική. Όπως ανέφερε ανώτατο στέλεχος, «προετοιμαζόμαστε για διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και πρόωρες κάλπες». Συζητούνται οι τελευταίες εκλογικές περιφέρειες, το υλικό καμπάνιας και οι θέσεις του κόμματος σε οικονομικά ζητήματα.
Η Λεπέν, αν και αντιμετωπίζει πενταετή απαγόρευση συμμετοχής στις εκλογές λόγω καταδίκης για υπεξαίρεση, δεν δείχνει πρόθεση να αποσυρθεί από την ηγεσία. Αντίθετα, ο Μπαρντελά, ο οποίος θεωρείται ο φυσικός διάδοχος για τη θέση του πρωθυπουργού σε ενδεχόμενη νίκη, αναλαμβάνει τον ρόλο πρωταγωνιστή.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η Εθνική Συσπείρωση διατηρεί προβάδισμα με 33%-34%, με τη συμμαχία Μακρόν να υποχωρεί γύρω στο 15%-17%.
«Η προφητεία επαληθεύεται»
Ο βουλευτής Ζαν-Φιλίπ Τανγκί, από τους στενότερους συμμάχους της Λεπέν, περιέγραψε την πολιτική κρίση ως «την πραγματοποίηση μιας προφητείας», προσθέτοντας ότι η Εθνική Συσπείρωση δεν βλέπει τη δυστυχία της χώρας ως ευκαιρία, αλλά ως δικαίωση για όσα προειδοποιούσε εδώ και χρόνια.
Η Λεπέν, από την πλευρά της, κατηγόρησε τους Ρεπουμπλικάνους και τους Σοσιαλιστές ότι «καταστρέφουν τη δική τους αξιοπιστία», κατηγορώντας τους για συνέργεια στο χάος.
Ο αντίκτυπος στην Ευρώπη
Η πολιτική αστάθεια στο Παρίσι έρχεται σε μια περίοδο που η Ευρώπη αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις: την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, την κινεζική βιομηχανική υπεροχή και τις αναταράξεις από τις πολιτικές του Τραμπ στις ΗΠΑ.
Η απουσία σταθερής ηγεσίας στη Γαλλία πλήττει τη συνοχή του λεγόμενου «γαλλογερμανικού άξονα», που ιστορικά κινεί τα νήματα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι η παρατεταμένη κρίση θα δυσκολέψει τις συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και μπορεί να αποσταθεροποιήσει συνολικά την ευρωζώνη.
Την ίδια ώρα, η Λεπέν και ο Μπαρντελά συνδέουν ανοιχτά την άνοδο του κόμματός τους με την πρόθεση να «ανατρέψουν την Ευρώπη του Μακρόν».
Όπως δήλωσε ο Μπαρντελά έπειτα από ψηφοφορία μομφής κατά της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «η Γαλλία απελευθερώνεται από τον μακρονισμό. Ήρθε η ώρα να απαλλαγούμε και από την Ευρώπη του Μακρόν».
Πηγή: Hellasjournal