Υπό το βάρος των πιέσεων να μειώσει το κόστος διαβίωσης για τους Αμερικανούς, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε χθες Παρασκευή εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο εξαιρούνται από τους δασμούς – που ο ίδιος επέβαλε – οι εισαγωγές καφέ, εξωτικών φρούτων και βόειου κρέατος.
«Αποφάσισα ότι ορισμένα γεωργικά προϊόντα δεν θα πρέπει να υπόκεινται στους ανταποδοτικούς δασμούς» που τέθηκαν σε ισύ τον Απρίλιο, εξηγεί ο αμερικανός πρόεδρος στο διάταγμα.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει προϊόντα που οι ΗΠΑ δεν μπορούν να καλλιεργήσουν ή να καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών στη χώρα: όπως καφές, τσάι, μπανάνες κι άλλα εξωτικά φρούτα. Περιλαμβάνει επίσης τις εισαγωγές βόειου κρέατος, του οποίου οι τιμές έχουν εκτοξευθεί σε ιστορικά υψηλά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τον Απρίλιο, ο πρόεδρος Τραμπ επέβαλε «ανταποδοτικούς» δασμούς τουλάχιστον 10% στα περισσότερα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ, με δεδηλωμένο στόχο τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος και την στήριξη της εγχώριας παραγωγής. Αυτοί οι δασμοί εφαρμόστηκαν ακόμη και σε είδη τροφίμων που δεν καλλιεργούνται στη χώρα.
Η δυσφορία των καταναλωτών διογκώθηκε εξαιτίας των υψηλών τιμών στα τρόφιμα οι οποίες, σύμφωνα με οικονομολόγους, οφείλονται εν μέρει στους επιβληθέντες δασμούς και θα μπορούσαν να αυξηθούν περαιτέρω την ερχόμενη χρονιά, αφού οι εταιρείες άρχισαν να μετακυλούν πλήρως το κόστος στις τιμές στα ράφια.
Η κυβέρνηση Τραμπ «σβήνει μια φωτιά που ξεκίνησε η ίδια» και κάνει λόγο για «πρόοδο», σχολίασε ο Δημοκρατικός βουλευτής Ρίτσαρντ Νιλ. «Η κυβέρνηση Τραμπ παραδέχεται επιτέλους δημοσίως αυτό που όλοι γνωρίζαμε εξαρχής: Ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ αυξάνει το κόστος για τους πολίτες», τόνισε ο Νιλ, επισημαίνοντας πως από τότε που τέθηκαν σε ισχύ οι δασμοί «ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί και η μεταποίηση συρρικνώνεται μήνα με τον μήνα».
Δασμοί και ακρίβεια στο μικροσκόπιο Τραμπ μετά τη νίκη Μαμντάνι
Η φράση «It’s the economy, stupid» (Είναι η οικονομία, ηλίθιε) έμελλε να εξελιχθεί σε κορυφαίο σύνθημα της εκστρατείας του Μπιλ Κλίντον στις ΗΠΑ. Τώρα φαίνεται πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί μια ευρεία αναπροσαρμογή της εμπορικής στρατηγικής με τους δασμούς, εστιάζοντας αυτή τη φορά στην άμεση μείωση του κόστους ζωής για τους Αμερικανούς καταναλωτές, καθώς η ακρίβεια στα τρόφιμα χτυπά (και) τις ΗΠΑ με τους περισσότερους Αμερικανούς να μη τα βγάζουν πέρα.
Η κίνηση εκτός από οικονομική έχει και σαφή πολιτική προέκταση μετά την ιστορική εκλογική νίκη στη Νέα Υόρκη του «κομμουνιστή» Ζόχραν Μαμντάνι, όπως τον αποκαλεί ο Τραμπ. Άλλωστε για τους περισσότερους αναλυτές η οργή για την οικονομία μαζί με την υπεράσπιση των φτωχών και των μεταναστών ήταν τα κλειδιά που έδωσαν τη νίκη εν μέσω σκληρής εισοδηματικής ανισότητας στη Νέα Υόρκη, μια μητρόπολη που αποτελεί συνάμα την πολυπληθέστερη πόλη των ΗΠΑ.
Μετά τις πρόσφατες εκλογικές επιτυχίες των Δημοκρατικών σε πολιτειακές και τοπικές αναμετρήσεις όπου κυριάρχησε το ζήτημα της ακρίβειας, σχολιάζουν αναλυτές στους Financial Times ο Λευκός Οίκος δρομολογεί παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν σημαντικές μειώσεις δασμών σε βασικά είδη διατροφής και νέα πλαίσια εμπορικών συμφωνιών με χώρες της Λατινικής Αμερικής, με αιχμή την Αργεντινή του Χαβιέρ Μιλέι.
Η κυβέρνηση παρουσιάζει τις πρωτοβουλίες αυτές ως μέρος μιας πιο «ευέλικτης και πολυδιάστατης» στρατηγικής, επιδιώκοντας να καταδείξει ότι αντιμετωπίζει κατά προτεραιότητα τις πιέσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Ωστόσο, οι κινήσεις αυτές σηματοδοτούν σε μεγάλο βαθμό επαναφορά δασμολογικών ρυθμίσεων στα επίπεδα προ της θητείας Τραμπ, υποστηρίζουν αναλυτές στο Bloomberg.