Το Ισραήλ και η Ελλάδα, δύο από τους βασικούς μεσογειακούς εταίρους των ΗΠΑ, ενισχύουν τους αμυντικούς τους δεσμούς, καθώς και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν τη συνεχιζόμενη εχθρότητα της Τουρκίας. Η συνεργασία αυτή περιλαμβάνει την πώληση προηγμένων ισραηλινών όπλων, καθώς και πρόσφατες αεροπορικές και ναυτικές ασκήσεις.
Η βελτίωση των ελληνικών στρατιωτικών δυνατοτήτων και η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ του Ισραήλ και των χωρών της περιοχής μπορούν να συμβάλουν στην αποτροπή της επιθετικής συμπεριφοράς της Τουρκίας. Ορισμένες πωλήσεις αμυντικού εξοπλισμού ενδέχεται να περιλαμβάνουν αμερικανικά εξαρτήματα, οπότε η Ουάσιγκτον ενδέχεται να πρέπει να δώσει την έγκρισή της προτού η Αθήνα και το Τελ Αβίβ μπορέσουν να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους.
Η Τουρκία αναστατώνει την Ανατολική Μεσόγειο
Η αμυντική στάση της Ελλάδας καθορίζεται εδώ και καιρό από τις διαφορές με την Τουρκία, επίσης μέλος του ΝΑΤΟ, σχετικά με τα σύνορα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Στις 18 Νοεμβρίου, τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι σκάφη της ελληνικής ακτοφυλακής πυροβόλησαν προειδοποιητικά, αφού τουρκικά αλιευτικά σκάφη, συνοδευόμενα από την τουρκική ακτοφυλακή, αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Άλλες πρόσφατες τουρκικές προκλήσεις περιλαμβάνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, την είσοδο οπλισμένων F-16 στην Περιοχή Πτήσεων της Αθήνας τον Σεπτέμβριο του 2025 για πρώτη φορά σε διάστημα δύο ετών, καθώς και την είσοδο ενός οπλισμένου F-16 στον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο τον Οκτώβριο του 2025.
Μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, η Άγκυρα ενέτεινε την υποστήριξή της προς την τρομοκρατική οργάνωση. Η Τουρκία έχει προσφέρει ασφαλές καταφύγιο στην ηγεσία της Χαμάς και απειλεί συστηματικά το Ισραήλ. Οι ενέργειες της Τουρκίας έχουν φέρει σταθερά την Ελλάδα και το Ισραήλ πιο κοντά.
Η Ελλάδα αγοράζει ισραηλινά drones και πυραύλους, εξετάζοντας την αγορά πυροβολικού
Η επιθετικότητα της Τουρκίας είναι ένας βασικός παράγοντας που οδήγησε την Ελλάδα να ανακοινώσει τον Απρίλιο του 2025 το σχέδιό της να δαπανήσει περίπου 27 δισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία για τον εκσυγχρονισμό του στρατού της. Η Αθήνα διαπραγματεύεται την αγορά 36 συστημάτων πυροβολικού PULS ισραηλινής κατασκευής. Η Ελλάδα επιθυμεί επίσης ισραηλινά συστήματα για ένα πολυεπίπεδο σύστημα αεροπορικής άμυνας που η Αθήνα ονομάζει «Ασπίδα του Αχιλλέα». Οι διαπραγματεύσεις για τις δύο αγορές θα συνεχιστούν τον επόμενο μήνα. Αυτό ακολουθεί την πρόσφατη προμήθεια ισραηλινών όπλων από την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της μίσθωσης drone Heron μεσαίου υψομέτρου και μεγάλης αντοχής το 2020 και το 2021, καθώς και την αγορά drone Orbiter-3 και πυραύλων SPIKE Non-Line-Of-Sight το 2023.
Η συνεργασία Ισραήλ-Ελλάδας στον τομέα της ασφάλειας εκτείνεται πέρα από τις μεταφορές όπλων. Το 2021, οι δύο χώρες υπέγραψαν συμφωνία ύψους περίπου 1,65 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία περιελάμβανε τη δημιουργία και τη λειτουργία ενός κέντρου εκπαίδευσης για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ χρησιμοποιεί το F-35, ενώ η Ελλάδα έχει παραγγείλει το αεροσκάφος από τις ΗΠΑ, με την αρχική παράδοση να αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, το 2028. Τα F-35 θα προσφέρουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας, η οποία εξακολουθεί να εξαιρείται από το πρόγραμμα λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήματος αεροπορικής άμυνας S-400.
Οι στρατοί του Ισραήλ και της Ελλάδας πραγματοποίησαν επίσης κοινές αεροπορικές ασκήσεις στις 5 Νοεμβρίου και ναυτικές ασκήσεις στις 13 Νοεμβρίου με σκοπό την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας και την «ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας».
Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος είναι εταίροι των ΗΠΑ στην ασφάλεια της Μεσογείου
Η Ουάσιγκτον έχει αυξήσει τη συμμετοχή της στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης της χρήσης ελληνικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων και λιμανιών κατά το παρελθόν έτος. Αυτή η ενίσχυση της αμυντικής στάσης στο νοτιοανατολικό τμήμα του ΝΑΤΟ αποσκοπεί κυρίως στην ενίσχυση της αποτροπής έναντι της Μόσχας, αλλά η Αθήνα ελπίζει πιθανώς ότι θα μειώσει και την επιθετικότητα της Άγκυρας.
Τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην ενεργειακή ασφάλεια της Μεσογείου αυξάνονται. Στις 6 Νοεμβρίου, οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου εξέδωσαν κοινή δήλωση σχετικά με τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας 3+1 για να «επιβεβαιώσουν την κοινή τους δέσμευση για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας». Λιγότερο από δύο εβδομάδες αργότερα, η Ουάσιγκτον διευκόλυνε μια συμφωνία για την προμήθεια αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Ελλάδα στην Ουκρανία, μετά από επανειλημμένες ρωσικές επιθέσεις κατά των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας. Η αυξημένη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτρέψει, να παρακολουθήσει ή να αποτρέψει τυχόν διαταραχές στις ενεργειακές υποδομές της περιοχής.
Για να εξασφαλίσει ότι οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν ικανούς εταίρους, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να επανεξετάσει άμεσα τις πωλήσεις ισραηλινών όπλων στην Ελλάδα, εάν αυτές απαιτούν την έγκριση των ΗΠΑ λόγω της συμπερίληψης αμερικανικών εξαρτημάτων ή τεχνολογιών. Η Ουάσιγκτον θα πρέπει επίσης να συνεργαστεί με την Αθήνα για την επέκταση της στρατιωτικής άσκησης «Ινιοχος» που φιλοξενείται από την Ελλάδα. Το Ισραήλ, η Κύπρος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και άλλες χώρες έχουν συμμετάσχει στο παρελθόν, και οι ΗΠΑ θα πρέπει να ενθαρρύνουν τη Σαουδική Αραβία να αξιοποιήσει τη συμμετοχή της στο παρελθόν.
Επιπλέον, το Πεντάγωνο θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να στείλει τα δικά του αεροσκάφη ανεφοδιασμού KC-46 στην άσκηση, τα οποία το Ισραήλ παρήγγειλε το 2022 και η παράδοσή τους αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι το τέλος του 2026. Πιο ικανά κράτη-μέλη και εταίροι θα μπορούσαν να συμβάλουν στην άμβλυνση της επιθετικής συμπεριφοράς της Τουρκίας και στη μείωση της περιφερειακής αστάθειας.
Πηγή: fdd.org