Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας συναντήθηκε με εκπροσώπους της βουλγαρικής κοινότητας της Βόρειας Μακεδονίας και έθεσε εκ νέου το ζήτημα ως κλειδί για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, επανέφερε με εμφατικό τρόπο την απαίτηση της Σόφιας προς τα Σκόπια, τονίζοντας ότι η ένταξη των Βουλγάρων στο Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας είναι η μόνη οδός για την «σημαντική επιτάχυνση» της πορείας της χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Ράντεφ, μετά από συνάντηση που είχε στη Σόφια με εκπροσώπους 20 οργανώσεων της βουλγαρικής κοινότητας από έξι διαφορετικές πόλεις της Βόρειας Μακεδονίας, εξέφρασε την ελπίδα του να εφαρμοστεί άμεσα ο «ευρωπαϊκός συμβιβασμός» του 2022. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «είναι καθήκον κάθε δημοκρατικής χώρας να προστατεύει αποτελεσματικά τα δικαιώματα όλων των πολιτών της», στέλνοντας σαφές μήνυμα προς τη γειτονική χώρα ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν μπορεί να γίνει «εις βάρος των δικαιωμάτων της βουλγαρικής κοινότητας».
Το Αγκάθι του συμβιβασμού και το «Όχι» του Μίτσκοσκι
Υπενθυμίζεται ότι η Βουλγαρία είχε μπλοκάρει για χρόνια την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας. Ο συμβιβασμός του 2022, τον οποίο είχε προτείνει η ΕΕ, προέβλεπε την άρση του βέτο από τη Σόφια, με αντάλλαγμα τη συνταγματική τροποποίηση στα Σκόπια για τη συμπερίληψη της βουλγαρικής μειονότητας.
Ωστόσο, η τροποποίηση αυτή δεν κατέστη δυνατή να περάσει από τη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς η τότε αντιπολίτευση, το νυν κυβερνών δεξιό κόμμα VMRO-DPMNE του πρωθυπουργού Χρίστιαν Μίτσκοσκι, αρνήθηκε να συναινέσει. Ο Μίτσκοσκι έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η κυβέρνησή του δεν αποδέχεται την πρόταση και δεν πρόκειται να προχωρήσει σε τέτοια συνταγματική αλλαγή, διατηρώντας την ένταση στις διμερείς σχέσεις.
Η «Διχαστική» Απογραφή
Το ζήτημα περιπλέκεται από τις ιστορικές, εθνικές και γλωσσικές διαφορές που διαρκούν δεκαετίες, ενώ η διαφωνία ενισχύεται από τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής του 2021. Σύμφωνα με αυτή, οι Βούλγαροι αποτελούν μόλις το 0,2% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας (περίπου 3.500 άτομα). Η Σόφια αμφισβητεί έντονα αυτά τα στοιχεία, θεωρώντας ότι το ποσοστό είναι κατά πολύ μεγαλύτερο και κατηγορεί τα Σκόπια για αποσιώπηση της ιστορικής βουλγαρικής παρουσίας, ισχυρισμούς που η Βόρεια Μακεδονία απορρίπτει.