Το κοινοβούλιο της Αλγερίας ενέκρινε ομόφωνα ιστορικό νόμο που χαρακτηρίζει τη γαλλική αποικιοκρατία έγκλημα, απαιτώντας επίσημη συγγνώμη και αποκατάσταση των ζημιών από τη Γαλλία. Παράλληλα, η νομοθεσία ποινικοποιεί κάθε μορφή εξωραϊσμού ή εξύμνησης της αποικιακής περιόδου, η οποία, σύμφωνα με τις αλγερινές αρχές, στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους κατά τον πόλεμο ανεξαρτησίας (1954-1962).
Οι βουλευτές πανηγύρισαν την ψήφιση του νόμου, τυλιγμένοι με τα εθνικά χρώματα και φωνάζοντας συνθήματα υπέρ της Αλγερίας, σε μια κίνηση που σηματοδοτεί δημόσια και θεσμικά την επαναξιολόγηση του αποικιακού παρελθόντος. Το κείμενο αποδίδει στη Γαλλία «νομική ευθύνη» για τις «τραγωδίες που προκάλεσε» και υπογραμμίζει ότι η «πλήρης και δίκαιη» αποζημίωση αποτελεί «αναφαίρετο δικαίωμα» του αλγερινού κράτους και λαού.
Η Γαλλία εισέβαλε στην Αλγερία το 1830 και παρέμεινε έως το 1962, περίοδος που χαρακτηρίστηκε από μαζικές δολοφονίες, συστηματικές διακρίσεις εις βάρος των Αλγερινών μουσουλμάνων, βασανιστήρια και εκτοπίσεις. Αν και ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει αναγνωρίσει στο παρελθόν την αποικιοκρατία ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», δεν έχει προχωρήσει σε επίσημη συγγνώμη, γεγονός που συνεχίζει να προκαλεί τριβές.
Στη Γαλλία, ακροδεξιά κόμματα, όπως ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν, αντιδρούν διαχρονικά στην αναγνώριση των αποικιακών εγκλημάτων, υπερασπιζόμενα το παρελθόν και απορρίπτοντας προσπάθειες συμφιλίωσης με την ιστορική μνήμη. Η συζήτηση αναζωπυρώνεται και από συμβολικές διεκδικήσεις: η Αλγερία ζητά την επιστροφή του ιστορικού πυροβόλου Baba Merzoug του 16ου αιώνα, που μεταφέρθηκε στη Γαλλία το 1830 και σήμερα βρίσκεται στη Βρέστη, ενώ έχει ήδη επιτευχθεί ο επαναπατρισμός λειψάνων αγωνιστών της αντίστασης, τα οποία είχαν μεταφερθεί και εκτεθεί ως «τρόπαια».
Η πρωτοβουλία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο διεθνές κύμα πίεσης προς πρώην αποικιακές δυνάμεις για επιστροφή λεηλατημένων κειμηλίων και καταβολή αποζημιώσεων. Αλγερινοί αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν ότι η αποκατάσταση δεν μπορεί να θεωρηθεί «δώρο ή χάρη», ενώ ιστορικοί επισημαίνουν πως η σημερινή κρίση αντανακλά μια άλυτη σύγκρουση μνήμης, που εξακολουθεί να επηρεάζει βαθιά τις σχέσεις Αλγερίας–Γαλλίας.