Λίγες μέρες μετά την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και τις προκλητικές του δηλώσεις, ανοιχτή χαρακτήρισε τη συζήτηση για τον τρόπο ανάδειξης του Μουφτή ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, υπογραμμίζοντας ότι αυτό δεν αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά τους Έλληνες μουσουλμάνους πολίτες. Τις κυβερνητικές προθέσεις είχε δημοσιοποιήσει, με συνέντευξή του, ο Υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, με τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά να σημειώνει πως δεν συζητάμε με τους γείτονες τέτοια θέματα.
Από τις Βρυξέλλες, ο κ. Τσίπρας σημείωσε πως η συζήτηση για τον τρόπο ανάδειξης μουφτήδων έχει ανοίξει προ πολλού στο εσωτερικό της κυβέρνησης και πρέπει να γίνει και δημόσια. Πρέπει να κάνουμε συζήτηση για το ότι ένα τμήμα της μειονότητας δεν αναγνωρίζει τον θρησκευτικό ηγέτη που διορίζει το ελληνικό κράτος. Η συζήτηση πρέπει να γίνει με τους πολίτες μουσουλμανικής πίστης και να καταλήξει το συντομότερο δυνατό, ώστε να υπάρξει και η κατάλληλη νομοθέτηση. Δεν αφορά αυτό τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας, για να συμπληρώσει πάντως πως ό,τι είναι να γίνει θα γίνει σε βάθος χρόνου: «Οχι τις αμέσως επόμενες ημέρες» τόνισε.
ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΓΙΑ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΟ
Νωρίτερα, τον απόηχο των σχετικών με το ζήτημα, πρόσφατων δηλώσεων Ερντογάν κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο κ. υποστήριξε επίσης, ότι υπάρχει «ασυμμετρία» μεταξύ των διαδικασιών ανάδειξης του Οικουμενικού Πατριάρχη και των . Ο υπουργός Παιδείας σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Κανάλι της Βουλής και θα προβληθεί σήμερα στις 21:00 τάχθηκε υπέρ της εκλογής Μουφτή υπό προϋποθέσεις, τονίζοντας ότι:
«Θα πρέπει να αρχίσει μια πολλή σοβαρή συζήτηση, με την ίδια τη μειονότητα ως προς το θέμα της ορθολογικοποίησης της εκλογής μουφτήδων» ενώ σε άλλο σημείο υποστήριξε «Το σοβαρό ζήτημα που πρέπει να συζητηθεί και νομίζω πρέπει να εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα που υπάρχει για συζητήσεις, είναι ο προσδιορισμός του εκλεκτορικού σώματος», επισημαίνοντας ότι «τον Πατριάρχη δεν τον εκλέγει η ρωμαίικη κοινότητα στην πόλη, δεν τον εκλέγουν καν ιερείς, τον εκλέγουν τα μέλη της Ιεράς Συνόδου. Άρα υπάρχει πάντα στην εκλογή των θρησκευτικών ηγετών, ένα ειδικό εκλεκτορικό σώμα».
Η θέση Κοτζιά
Μιλώντας σε διπλωματικούς συντάκτες στη Βουλή ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σχολίασε πως «δεν συζητάμε τέτοια θέματα», εννοώντας πως δεν μπορεί να είναι αντικείμενο διμερούς διαλόγου με την Άγκυρα. Αργότερα πηγές του ΥΠΕΞ σημείωναν ότι το θέμα είναι «κύριας αρμοδιότητας του Υπ. Παιδείας».
Τι είχε πει ο Ερντογάν
Υπενθυμίζεται ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας, κατά την διάρκεια της κοινής με τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα συνέντευξης Τύπου στο μέγαρο Μαξίμου είχε πει σχετικά:
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
«Υπάρχει, επίσης, το θέμα της Μουφτίας. Ο αρχιμουφτής βλέπουμε ότι είναι ένας διορισμένος δημόσιος υπάλληλος. Η Συνθήκη της Λωζάνης προβλέπει ότι ο επικεφαλής Μουφτής πρέπει να εκλέγεται. Στην Τουρκία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης εκλέγεται από την Ιερά Σύνοδο. Και η Ιερά Σύνοδος πρέπει να έχει συγκεκριμένο αριθμό μελών για να μπορεί να εκλέξει τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Και όταν υπήρξε μείωση του αριθμού των μελών της Ιεράς Συνόδου, έστειλα μήνυμα προς τον Πατριάρχη και του είπα «υποδείξτε μου ονόματα ιερωμένων, στους οποίους θα δώσουμε την τουρκική ιθαγένεια, ούτως ώστε να αποτελέσουν μέλη της Ιεράς Συνόδου». Από επτά που ήταν, ύστερα από τις υποδείξεις του Οικουμενικού Πατριάρχη, η Ιερά Σύνοδος έχει τώρα 17 μέλη, δηλαδή μπορεί να εκλέξει νέο Πατριάρχη». Και ο κ. Ερντογάν, μετά από γενικότερες επισημάνσεις του κ. Τσίπρα (σχετικές και με ζητήματα βιοτικού επιπέδου της μειονότητας) πως τα θέματα είναι εσωτερικά της χώρας μας, συμπλήρωσε αφήνοντας ευθέως να εννοηθεί ότι ζητεί από την ελληνική κυβέρνηση να προβεί σε αλλαγές του υφιστάμενου πλαισίου, ώστε ο Μουφτής να εκλέγεται:
«Πριν από όλα, στη Δυτική Θράκη, στο ζήτημα του αρχιμουφτή, του αν είναι εκλεγμένος ή διορισμένος. Κατά τη γνώμη μου συνιστά μια σοβαρή πληγή και πιστεύω ότι ο αξιότιμος Πρωθυπουργός θα μεριμνήσει για την επίλυση και τη διευθέτηση του συγκεκριμένου ζητήματος. Βεβαίως αυτό είναι σαφές ότι αποτελεί ένα εσωτερικό θέμα της χώρας, δεν διαφωνούμε. Αλλά αν μας δίνεται η άδεια, προφανώς και μπορούμε να διατυπώσουμε την παράκλησή μας. Διότι εμείς εμπιστευόμαστε τη γείτονα χώρα και γι΄ αυτό δείχνουμε το ενδιαφέρον μας για το εσωτερικό της Δίκαιο».
Δριμεία κριτική από τη ΝΔ
Δριμεία κριτική στην κυβέρνηση για το ζήτημα των μουφτήδων της Θράκης ασκούν μέσω κοινή δήλωσή τους οι τομεάρχες Εξωτερικών και Παιδείας της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος και Νίκη Κεραμέως.
Όπως αναφέρουν, λίγες ημέρες μετά την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, ανοίγει θέμα εκλογής μουφτήδων και χαρακτηρίζουν ανησυχητικό τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση διαχειρίζεται σημαντικά ζητήματα.
Ειδικότερα η κοινή δήλωση αναφέρει:
«Λίγες μόνο ημέρες μετά την επίσκεψη Ερντογάν, η κυβέρνηση σπεύδει να ανοίξει θέμα εκλογής των Μουφτήδων της Μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη.
Το θέμα ανακίνησε ο Υπουργός Παιδείας κ. Κ. Γαβρόγλου, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι πριν από ένα μήνα είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της τουρκικής κυβέρνησης κ. Χακάν Τσαβούσογλου χωρίς τότε να ανακοινωθεί το περιεχόμενό της.
Σε άλλο μήκος κύματος, ο Υπουργός των Εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιάς δηλώνει σήμερα ότι “δεν συζητάμε τέτοια θέματα με την Τουρκία”, ενώ και ο ίδιος στις 24 Οκτωβρίου μετά τη συνάντησή του με τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επέτρεψε με τις δηλώσεις του να εκληφθεί ως ζήτημα διμερούς διαπραγμάτευσης ένα θέμα αποκλειστικής ευθύνης της ελληνικής Πολιτείας.
Και τώρα, μετά τη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν, έρχεται και ο ίδιος ο πρωθυπουργός να επιβεβαιώσει ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο της εκλογής Μουφτήδων.
Η εικόνα που εκπέμπει η κυβέρνηση δεν είναι μόνο λυπηρή. Προκαλεί εύλογη ανησυχία για τον τρόπο με το οποίο διαχειρίζεται τόσο σημαντικά ζητήματα».