Στρατηγική διπλωματική εκστρατεία με στόχο τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει θέσει σε εφαρμογή η Ελλάδα, οικοδομώντας σταδιακά έναν πολιτιστικό συνασπισμό κρατών που στηρίζουν το αίτημα της επιστροφής της κλεμμένης πολιτιστικής της κληρονομιάς.
Όπως αποκάλυψε πρόσφατα η ιστοσελίδα artnet, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, είχε συνάντηση με τον Ιταλό ομόλογό της, Αλεσάντρο Τζούλι, ο οποίος δεσμεύθηκε για την επίσημη στήριξη της Ιταλίας στις ελληνικές προσπάθειες.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η κίνηση αυτή «σηματοδοτεί την αυξανόμενη διεθνή δυναμική πίσω από την ελληνική εκστρατεία, την ώρα που οι διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο προσεγγίζουν ένα πιθανό σημείο καμπής και η διεθνής κοινή γνώμη συνεχίζει να μετατοπίζεται υπέρ της επιστροφής».
Ιταλική στήριξη με πράξεις και κοινές πρωτοβουλίες
Η στήριξη της Ιταλίας δεν περιορίστηκε σε λόγια. Η ιταλική πλευρά ανακοίνωσε τον επαναπατρισμό 145 αρχαίων νομισμάτων στην Ελλάδα, ενώ οι δύο χώρες συμφώνησαν στην υλοποίηση κοινών πολιτιστικών δράσεων. Μεταξύ αυτών, μια έκθεση με έργα των σύγχρονων Ελληνοϊταλών καλλιτεχνών Τζόρτζιο ντε Κίρικο και Αλμπέρτο Σαβίνιο, τα οποία θα παρουσιαστούν δίπλα σε αρχαιότητες που ενέπνευσαν τη δημιουργία τους.
Παράλληλα, Ελλάδα και Ιταλία προχωρούν σε ανταλλαγή εκθέσεων, με τις θεματικά συγγενείς διοργανώσεις «Κυκλαδίτισσες: Ανείπωτες ιστορίες» και «Πώς να είσαι γυναίκα στην Πομπηία» να αποτελούν εμβληματικά παραδείγματα πολιτιστικού διαλόγου.
Όπως σημειώνει το artnet, η ελληνοϊταλική συμμαχία αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης διπλωματικής στρατηγικής της Αθήνας για την ανάκτηση του αρχαιοελληνικού θησαυρού που εκλάπη από τον Λόρδο Έλγιν τον 19ο αιώνα.
Διπλωματικά ανοίγματα και προς τις ΗΠΑ
Στο ίδιο πλαίσιο, η Λίνα Μενδώνη πραγματοποίησε επαφές και με την Ουάσινγκτον, συναντώντας φέτος αξιωματούχους του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν σε δυνατότητες προβολής και προστασίας της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, με επίκεντρο μια πιθανή έκθεση αρχαίων ελληνικών θησαυρών κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028 στο Λος Άντζελες.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον Daren Beattie, υφυπουργό Δημόσιας Διπλωματίας επί Τραμπ, ο οποίος —σύμφωνα με τη Μενδώνη— εξέφρασε «ένθερμη στήριξη» και επιθυμία να διευρυνθεί η συνεργασία των δύο χωρών. Αν και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα δεν αναφέρθηκαν ρητά, η συνάντηση κατέληξε σε μια συμβολική αλλά σημαντική εξέλιξη: την επιστροφή στην Ελλάδα μιας χάλκινης κεφαλής γρύπα του 7ου αιώνα π.Χ. από το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, όπου βρισκόταν από το 1972.
Το διχασμένο στρατόπεδο του Ηνωμένου Βασιλείου
Η ελληνική κινητικότητα συμπίπτει χρονικά με σημαντικές ανακατατάξεις στο βρετανικό εσωτερικό μέτωπο.
Όπως αναφέρει η αρθρογραφία, το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών έχει διχάσει το Ηνωμένο Βασίλειο:
- Το Βρετανικό Μουσείο, με τη στήριξη λίγων αλλά ισχυρών συμμάχων, εμμένει στην άρνηση, ζητώντας ως αντάλλαγμα δάνεια αρχαιοελληνικών έργων και άλλες εγγυήσεις.
- Αντιθέτως, η βρετανική κοινωνία τάσσεται υπέρ της επιστροφής, θεωρώντας πως η διατήρηση των Γλυπτών στο Ηνωμένο Βασίλειο βλάπτει τις διεθνείς σχέσεις της χώρας.
- Η νέα Εργατική κυβέρνηση τηρεί ουδέτερη στάση, σε αντίθεση με τους Συντηρητικούς, οι οποίοι υποστήριζαν ανοικτά τη διατήρηση των Γλυπτών στο βρετανικό μουσείο.
Ενδεικτικά, ο πρώην πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ είχε χαρακτηρίσει τα Γλυπτά «τεράστιο περιουσιακό στοιχείο» για τη χώρα του και είχε υποσχεθεί ότι θα προστατεύσει την παραμονή τους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, η νομική κατάσταση παραμένει περίπλοκη, καθώς νόμος του 1963 απαγορεύει την οριστική απομάκρυνση αντικειμένων από τις συλλογές του Βρετανικού Μουσείου, ενώ η Ελλάδα απορρίπτει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο «δανεισμού», που θα συνιστούσε έμμεση αναγνώριση κυριότητας εκ μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου.
Αισιοδοξία και προοπτικές επαναπατρισμού
Παρά τα εμπόδια, το κλίμα παραμένει αισιόδοξο. Ο καθηγητής σύγχρονης αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Dan Hicks, σε δήλωσή του στον ελληνικό Τύπο, τόνισε:
«Τα Γλυπτά θα επιστρέψουν στην Αθήνα μέχρι το τέλος της δεκαετίας, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, και φαίνεται ότι είμαστε σε καλό δρόμο για αυτό το χρονοδιάγραμμα».
Πηγή: tomanifesto.gr