Η άκρατη φιλοδοξία του Πατριαρχείου της Μόσχας να γίνει η "Τρίτη Ρώμη" και ο Πατριάρχης Κύριλλος θρησκευτικός και πνευματικός όλων των ορθοδόξων τους φέρνει σε σύγκρουση με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο και το Φανάρι
Στην CIA και στη δεκαετία του 1960 αποδίδει τη θεωρία της "Τρίτης Ρώμης" ο υπεύθυνος των διεθνών σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης του Βολοκολάμσκ κ.Ιλαρίων.
Σε νέα κρίση οδηγούνται οι σχέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων με αφορμή την προσπάθεια συνάντησης στο Αμάν της Ιορδανίας για την ενότητα της ορθοδοξίας.