Κύπρος – 51 χρόνια μετά: Οι φωτογραφίες που μαρτυρούν το έγκλημα και η σιωπή που το καλύπτει

 
Κύπρος – 51 χρόνια μετά: Οι φωτογραφίες που μαρτυρούν το έγκλημα και η σιωπή που το καλύπτει

Ενημερώθηκε: 13/08/25 - 15:04

του Γιάννη Μιχελάκη

Σαν σήμερα, στις 13 Αυγούστου 2009, ο Τούρκος φωτογράφος Εργκούν Κονούκσεβερ, ο άνθρωπος που έζησε την εισβολή του «Αττίλα» από την «πρώτη γραμμή», κατέθεσε στη Διακοινοτική Επιτροπή Αγνοουμένων (CMP) μια από τις πιο συγκλονιστικές μαρτυρίες για το κυπριακό δράμα. Δεν ήταν Ελληνοκύπριος, δεν ήταν θύμα της εισβολής… Ήταν από τη τουρκική πλευρά... Κι όμως, η μαρτυρία του ξεσκέπασε το ψέμα της… «ειρηνευτικής επιχείρησης»!!! Περιέγραψε, πώς πέντε Ελληνοκύπριοι εθνοφρουροί, (είναι η κεντρική φωτογραφία του θέματος), αιχμάλωτοι πολέμου, παραδόθηκαν από τον τουρκικό στρατό στην, ελεγχόμενη από την Άγκυρα, παραστρατιωτική τουρκοκυπριακή οργάνωση ΤΜΤ, (Türk Mukavemet Teşkilatı), και δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ στο Τζιάος, (κατεχόμενο, σήμερα, χωρίο της Αμμοχώστου). Η φωτογραφία τους, τη στιγμή της παράδοσης, έγινε ντοκουμέντο-σύμβολο. Τα οστά τους βρέθηκαν σε πηγάδι 35 χρόνια αργότερα, το 2009, επιβεβαιώνοντας την αλήθεια, που τόσοι ήθελαν να ξεχάσουν.

Η υπόθεση αυτή δεν είναι μεμονωμένη. Χιλιάδες Κύπριοι βρέθηκαν στον κατάλογο των αγνοουμένων μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά, στρατιώτες και άμαχοι εξαφανίστηκαν, πολλοί εκτελέστηκαν, άλλοι φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν ή θάφτηκαν σε μαζικούς τάφους. Οι παραβιάσεις των Συνθηκών της Γενεύης από την Τουρκία δεν είναι απλώς καταγεγραμμένες σε μαρτυρίες… Είναι αποτυπωμένες σε οστά, που επιστρέφονται μετά από μισό αιώνα στις οικογένειες. Κι όμως, καμία διεθνής δικαστική διαδικασία δεν έφερε προ των ευθυνών του τον Τούρκο εισβολέα.

Η τουρκική εισβολή του Ιουλίου και Αυγούστου 1974 έγινε σε δύο φάσεις. Η πρώτη, με την κωδική ονομασία «Αττίλας 1», ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου και οδήγησε στην κατάληψη περίπου του 3% του κυπριακού εδάφους. Η δεύτερη φάση, «Αττίλας 2», πραγματοποιήθηκε στις 14 Αυγούστου, λίγες μέρες μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη και έφερε υπό τουρκικό έλεγχο το 38% της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην πορεία αυτή, δεκάδες χωριά εκκενώθηκαν βίαια, χιλιάδες άμαχοι εκτοπίστηκαν και εκατοντάδες συνελήφθησαν. Πολλοί από αυτούς δεν γύρισαν ποτέ.

Η μοίρα των αγνοουμένων αποτέλεσε για δεκαετίες ανοιχτή πληγή για την κυπριακή κοινωνία. Η Διακοινοτική Επιτροπή για τους Αγνοουμένους ιδρύθηκε το 1981 με τη στήριξη του ΟΗΕ, αλλά ουσιαστική πρόοδος έγινε μόνο μετά το 2006, όταν ξεκίνησαν οι εκταφές και οι επιστροφές λειψάνων. Μέχρι σήμερα, εκατοντάδες οικογένειες έχουν παραλάβει τα οστά των αγαπημένων τους, αλλά περίπου 770 Ελληνοκύπριοι. Οι μαρτυρίες όπως αυτή του Κονούκσεβερ ρίχνουν φως σε σκοτεινά κεφάλαια της εισβολής και αποδεικνύουν, ότι πολλά εγκλήματα πολέμου δεν ήταν αποτέλεσμα «χαοτικών συνθηκών μάχης», αλλά οργανωμένες πράξεις εν ψυχρώ δολοφονίας.

Η σφαγή στο Τζιάος δεν ήταν η μόνη. Υπάρχουν μαρτυρίες και για άλλα περιστατικά, όπως οι εκτελέσεις αμάχων στην Αλόα, στη Μαράθα και στη Σανταλάρη, καθώς και βασανιστήρια κρατουμένων σε αυτοσχέδιες φυλακές. Παρά την τεράστια τεκμηρίωση, η Τουρκία ουδέποτε λογοδότησε για αυτές τις πράξεις… Αντιθέτως, διατηρεί μέχρι σήμερα την ίδια πολιτική ατιμωρησίας και άρνησης.

Σήμερα, η Τουρκία συνεχίζει ατιμώρητη την ίδια πολιτική ισχύος. Οι παραβιάσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο εντείνονται. Οι απειλές κατά της Κύπρου και της Ελλάδας γίνονται καθημερινότητα, ενώ στο Κυπριακό η Άγκυρα έχει σκληρύνει περαιτέρω τη στάση της, απαιτώντας «δύο κράτη» και απορρίπτοντας κάθε προοπτική δίκαιης λύσης. Η γραμμή είναι ξεκάθαρη: Κατοχή επ’ αόριστον, εκβιασμός των γειτόνων, επεμβάσεις όπου της επιτρέπεται.

Η τουρκική αδιαλλαξία δεν εκδηλώνεται μόνο με λόγια. Από την ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983 μέχρι την πρόσφατη επέκταση των στρατιωτικών υποδομών στα Κατεχόμενα, η Άγκυρα ενισχύει την παρουσία της στην Κύπρο σαν να πρόκειται για μόνιμη επαρχία της. Η αναβάθμιση του παράνομου αεροδρομίου στην Τύμπου, οι τουρκικές ασκήσεις εντός κυπριακής ΑΟΖ και οι μονομερείς ενέργειες στα Βαρώσια, δείχνουν ξεκάθαρα, ότι η κατοχή, όχι μόνο δεν τερματίζεται, αλλά εδραιώνεται!

Και απέναντι σε όλα αυτά; Οι Ευρωπαίοι, που αυτές τις μέρες -με αφορμή τη συνάντηση Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα- δηλώνουν ότι «τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας» και προειδοποιούν να μην «νομιμοποιηθεί» η ρωσική κατοχή ουκρανικών εδαφών, εδώ και σχεδόν μισό αιώνα κάνουν ότι δεν βλέπουν τη βίαιη αλλαγή συνόρων στην Κύπρο. Δεν βλέπουν την παράνομη κατοχή του 38% της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους-μέλους της ΕΕ, από τον Αττίλα. Δεν βλέπουν, ότι ο ίδιος εισβολέας, που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο στη Μεγαλόνησο, απειλεί καθημερινά και τα νησιά της Ελλάδας.

Η αλήθεια είναι πικρή: Οι αρχές και τα ιδανικά έχουν για αυτούς αξία μόνο όταν εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους. Εισβολέας είναι όποιος δεν τους είναι χρήσιμος! Για τους άλλους, κάνουν τα στραβά μάτια..! Η Τουρκία παραμένει το πιο τρανό παράδειγμα αυτής της υποκρισίας. Από την Κύπρο μέχρι τη Συρία, από τη Λιβύη μέχρι το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το δίκαιο υποχωρεί μπροστά στα παζάρια.

Η 13η Αυγούστου μας υπενθυμίζει, ότι η μνήμη είναι όπλο. Οι φωτογραφίες του Κονούκσεβερ, η γη, που κρύβει ακόμη αταύτιστα οστά, οι οικογένειες, που δεν πήραν ποτέ απαντήσεις, είναι η ζωντανή απόδειξη, ότι η τουρκική κατοχή δεν είναι παρελθόν, είναι παρόν! Και όσο η διεθνής κοινότητα συνεχίζει να σιωπά, το έγκλημα θα συνεχίζει να διαπράττεται κάθε μέρα..!

ΠΗΓΗ: tomanifesto.gr

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ