Στις 7 Μαρτίου 1948, μέσα σε κλίμα πολύ μεγάλης συγκινήσεως πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο η τελετή της επισήμου ενσωματώσεως των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα
Ως γνωστό, τα Δωδεκάνησα, μετά την Οθωμανική κατοχή, βρίσκονταν υπό ιταλική κατοχή από το 1912, με πληθυσμό που έφτανε τότε τα 143.482 άτομα, από τους οποίους οι 131.332 ήταν Έλληνες, και η ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα έγινε δυνατή μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (Β’ΠΠ) και την ήττα της Ιταλίας, η οποία είχε συνθηκολογήσει και παραδοθεί στους Συμμάχους από το Σεπτέμβριο του 1943.
Η Ελλάδα, ως μία από τις νικήτριες συμμαχικές χώρες του Β’ΠΠ, διεκδικούσε – διά στόματος του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, την προσάρτηση της Βορείας Ηπείρου, της Κύπρου, των Δωδεκανήσων και τη διευθέτηση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων στον εθνικό κορμό. Τελικώς, από τις προαναφερθείσες εθνικής διεκδικήσεις υλοποιήθηκε μόνο η προσάρτηση των Δωδεκανήσων, μετά από την Συνθήκη Ειρήνης που υπογράφηκε μεταξύ της Ελλάδος και της Ιταλίας στο Παρίσι στις 10 Φεβρουαρίου 1947, συμφώνως με την οποία τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεωνόταν σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων (εποχής) προς τη χώρα μας.
Στις 31 Μαρτίου 1947 πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, η τελετή παραδόσεως των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα, με πρώτο Διοικητή τον τότε Αντιναύαρχο Περικλής Ιωαννίδης ΒΝ.
Στις 7 Μαρτίου 1948, μία μέρα δηλαδή σαν σήμερα πριν από 76 χρόνια, πραγματοποιήθηκε, επίσης στη Ρόδο, η επίσημη τελετή της ενσωματώσεως των Δωδεκανήσων, ενώ το 1955 τα Δωδεκάνησα έγιναν νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.
Σήμερα ο συνολικός πληθυσμός του Νομού Δωδεκανήσων φτάνει τους 190.071 κατοίκους και έχει έκταση 2.665,26 τετραγωνικά χιλιόμετρα (νησιά, νησίδες, βραχονησίδες), ενώ τον Οκτώβριο του 2006 τα κατοικημένα νησιά και νησίδες της Δωδεκανήσου έφταναν τα 28 στο σύνολό τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ως προελέχθη, πρωτεύουσα του νομού είναι η Ρόδος, ενώ Κως και Πάτμος έχουν ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Τα υπόλοιπα εννέα νησιά είναι: Αστυπάλαια, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Λέρος, Νίσυρος, Σύμη, Τήλος και Καστελλόριζο. Κατοικημένα νησιά είναι επίσης και το Αγαθονήσι, οι Λειψοί και η Χάλκη, ενώ δεν πρέπει να ξεχνούμε και την ύπαρξη νησιών στα Δωδεκάνησα, όπως για παράδειγμα η Στρογγύλη, η Ρω, το Φαρμακονήσι, και άλλες) που έχουν σε μόνιμη βάση στρατιωτική φρουρά.
Διαδικασία της ενσωματώσεως των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα
Στις 27 Ιουνίου 1946, στη διάρκεια του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών των τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων του Β’ΠΠ, αποφασίζεται να περιέλθουν τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.
Στις 10 Φεβρουαρίου 1947, υπογράφεται στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ των συμμάχων και των συνασπισμένων Δυνάμεων, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, από τη μία πλευρά και της Ιταλίας από την άλλη. Συμφώνως με την προαναφερθείσα συνθήκη η Ιταλία εκχωρεί στην Ελλάδα με πλήρη κυριαρχία τα νησιά της Δωδεκανήσου «και τις παρακείμενες νησίδες», όπως σημειώνεται χαρακτηριστικώς.
Στις 31 Μαρτίου 1947, ο Βρετανός Διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων Κατοχής Δωδεκανήσου Ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ, παραδίδει τη Στρατιωτική Βρετανική Διοίκηση στον Αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη ΒΝ, πρώτο Έλληνα Διοικητή των Δωδεκανήσων, ξεκινώντας έτσι τη μεταβατική περίοδος της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοικήσεως Δωδεκανήσου.
Στις 9 Ιανουαρίου 1948, με το άρθρο 1 του Νόμου 518 «Περί προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα» της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων ορίζεται ότι: «Αι νήσοι της Δωδεκανήσου Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη, Κως και Καστελλόριζον, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28 Οκτωβρίου 1947». Τυπικώς, με τον προαναφερθέντα νόμο, που αποτελεί τη ληξιαρχική πράξη της ενσωματώσεως της Δωδεκανήσου στον εθνικό κορμό, ενώ ταυτοχρόνως τερματίζεται το μεταβατικό στάδιο της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοικήσεως.
Στις 7 Μαρτίου 1948 πραγματοποιείται η πανηγυρική τυπική ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα, παρουσία του τότε Βασιλέως Παύλου.
Το διάγγελμα του Βασιλέως των Ελλήνων Παύλου προς το λαό της Δωδεκανήσου, που εκφώνησε τη μέρα αυτή στην Πλατεία Διοικητηρίου στη Ρόδο έχει ως εξής.
«Κατά την χαρμόσυνον αυτήν στιγμήν φέρω εις τους Έλληνας της Δωδεκανήσου τον αδελφικόν χαιρετισμόν του Ελληνικού Λαού.
Η σημερινή αγία ημέρα, κατά την οποίαν ικανοποιείται ο ζωηρότερος παλμός της Ελλάδος, είναι η ευτυχεστέρα ημέρα της ζωής μου. Ευχαριστώ τον Θεόν διότι έλαχεν εις εμέ η τιμή να περιβάλω με την ενεργόν στοργήν μου την Δωδεκάνησον και να ίδω κυματίζουσαν την Κυανόλευκον εις τον Ελληνικόν ουρανόν της.
Η σημερινή ημέρα επληρώθη με πολύ αίμα και πολλά δάκρυα, αλλά μόνον με αίμα και δάκρυα γράφονται ιστορίαι, όπως η Ελληνική.
Η Δωδεκάνησος υπήρξεν εις των λαμπροτέρων αστέρων εις τον ουρανόν του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού. Υπήρξεν πάντοτε ένδοξον προπύργιον των αγώνων της Φυλής και μήτηρ υπερηφάνων και ανδρείων τέκνων.
Υπήρξε πάντοτε πηγή ακτινοβολίας Ελληνικού πνεύματος. Η Δωδεκάνησος δεν είναι μόνον Ελληνική, είναι Ελλάς.
Είμαι ευτυχής και συγκεκινημένος. Αισθάνομαι να πτερυγίζουν χαρμοσύνως γύρω μας αι ψυχαί των νεκρών αδελφών μας του τελευταίου ενδόξου πολέμου και η σκέψις μου την στιγμήν αυτήν στρέφεται προς τον Μέγαν Απόντα, τον αείμνηστον αδελφόν μου Βασιλέα Γεώργιον, τον νικητήν του Πολέμου της Αλβανίας.
Εν ονόματι της ικανοποιήσεως των ιερωτέρων ανθρωπίνων δικααιωμάτων,
Εν ονόματι της ενδόξου Ελληνικής Ιστορίας,
Ενώπιον της αιωνίας Ελλάδος και ενώπιον του Παντοδυνάμου Θεού
Κυρώνω την προσάρτησιν της Δωδεκανήσου εις την μητέρα Πατρίδα».