8 Δεκεμβρίου 1912: Η απελευθέρωση της Λέσβου

 
8 Δεκεμβρίου 1912: Η απελευθέρωση της Λέσβου

Πηγή Φωτογραφίας: lesvosnews.net

Ενημερώθηκε: 08/12/25 - 20:54

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 8 Δεκεμβρίου 1912 πραγματοποιήθηκε η απελευθέρωση του μεγαλύτερου νησιού του Βορείου Αιγαίου, της Λέσβου, από τον Ελληνικό Στόλο και Στρατό, που για αιώνες κατεχόταν από τους Οθωμανούς Τούρκους.

Περίπου ένα μήνα μετά την είσοδο της Ελλάδος στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο (5 Οκτωβρίου 1912) ο Στόλαρχος Υποναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, πρότεινε προς την κυβέρνηση και η πρότασή του έγινε αμέσως αποδεκτή, όπως καταληφθεί η Λέσβος, το μεγαλύτερο νησί του Βορείου Αιγαίου, και το οποίο – μαζί με τη Λήμνο – έλεγχε τον είσπλου και έκπλου από τα στενά των Δαρδανελλίων.

Στο πλαίσιο αυτό, στις 7 Νοεμβρίου 1912, στα ανοιχτά του νησιού κατέπλευσε ισχυρή μοίρα του Ελληνικού Στόλου από τη Λήμνο, που ήταν το «μόνιμο» ορμητήριό της, με επικεφαλής το εύδρομο «Γ.ΑΒΕΡΩΦ» και δύο επίτακτα επιβατηγά, επί των οποίων μεταφερόταν η προς αποβίβαση στρατιωτική δύναμη.

Οι διαπραγματεύσεις για την άμεση παράδοση του νησιού και της Οθωμανικής φρουράς του δεν ευοδώθηκαν, για να ακολουθήσει αμέσως μετά η αποβίβαση της Ελληνικής δυνάμεως (περίπου 1400 άνδρες), που κατέλαβε την πόλη της Μυτιλήνης, πρωτεύουσας του νησιού, χωρίς να συναντήσουν την παραμικρή αντίσταση, καθώς ο Οθωμανικός στρατός είχε αποσυρθεί στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού, όπου είχαν οργανωθεί οχυρές θέσεις από τη διάρκεια του πρόσφατου (1911) ιταλοτουρκικού πολέμου. Οι οχυρώσεις αυτές βρίσκονταν γύρω από τον οικισμό «Κλαπάδος».

Μετά τις εξελίξεις αυτές δεν σημειώθηκε κάποια πολεμική δράση, καθώς οι μεν Έλληνες προέβησαν στην αντικατάσταση του συνόλου των Οθωμανικών αρχών του νησιού με ελληνικές (Τελωνείο, Χωροφυλακή κλπ) με την πολιτική Διοίκηση να ανατίθεται στον Διπλωμάτη Ξενοφώντα Στελλάκη και τη στρατιωτική στον Υποπλοίαρχο Κωνσταντίνο Μελά, αδελφό του Ήρωος Μακεδονομάχου Ανθυπολοχαγού Παύλου Μελά, μετέπειτα πολιτικό και εκ των δημιουργών του Προσκοπισμού στην Ελλάδα.

Στο μεταξύ οι Ελληνικές – χερσαίες – δυνάμεις έφταναν συνεχώς στο νησί για να ενισχύσουν την αρχική δύναμη, Μεταξύ των ενισχύσεων αυτών ήταν και ένας λόχος από 210 Λέσβιων εθελοντών, οι οποίοι ήταν μετανάστες στις ΗΠΑ, και είχαν αφήσει την εκεί ασφάλεια προκειμένου να συμμετάσχουν στην προσπάθεια απελευθερώσεως του νησιού τους. Όταν ολοκληρώθηκε η άφιξη των ενισχύσεων τότε ξεκίνησε η επιχείρηση για την ολοκληρωτική κατάληψη του νησιού.

Στις 3 Δεκεμβρίου 1912, δύο φάλαγγες κινήθηκαν υπό τις διαταγές του Αντισυνταγματάρχη Απολλόδωρου Συρμακέζη, με κατεύθυνση προς τα υψώματα Σκοτεινό Βουνό και Πετσοφά, αντιστοίχως, όπου συνάντησαν τις πρώτες Οθωμανικές δυνάμεις στις οχυρωμένες θέσεις τους γύρω από το «Κλαπάδος». Την ασθενή ανταλλαγή πυρών διέκοπταν απόπειρες διαπραγματεύσεων, έως ότου, περί το μεσονύκτιο της 7ης Δεκεμβρίου, ο Οθωμανός Διοικητής και οι αξιωματικοί του ζήτησαν εγγράφως να παραδοθούν στις Ελληνικές δυνάμεις.

Το πρωί της επομένης, 8 Δεκεμβρίου 1912, υπογράφτηκε το σχετικό πρωτόκολλο παραδόσεως. Οι Ελληνικές δυνάμεις αιχμαλώτισαν περίπου 1500 οπλίτες και αριθμό αξιωματικών, και ακολούθως οδηγήθηκαν στο φρούριο του Μολύβου και από εκεί μεταφέρθηκαν με πλοία στον Πειραιά. Οι απώλειες από ελληνικής πλευράς στη διάρκεια της σύντομης αυτής χερσαίας επιχειρήσεως ανήλθαν σε 15 νεκρούς, μεταξύ των οποίων και ένας αξιωματικός, ο Ανθυπολοχαγός Μενουδάκος, καθώς και σε 81 τραυματίες.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ