Η Πορτογαλία βρίσκεται σήμερα, Πέμπτη 11/12, αντιμέτωπη με την πρώτη γενική απεργία των τελευταίων 12 ετών, καθώς τα συνδικάτα αντιδρούν σφοδρά στο προσχέδιο μεταρρύθμισης της εργατικής νομοθεσίας που προωθεί η κυβέρνηση της δεξιάς, υπό τον Πρωθυπουργό Λουίς Μοντενέγκρο.
Η κινητοποίηση, που θεωρείται η σημαντικότερη από την εποχή της σκληρής λιτότητας του 2013, έχει προκαλέσει ευρεία παράλυση, ιδίως στις μεταφορές και τις δημόσιες υπηρεσίες.
Παράλυση στις μεταφορές και δημόσιες υπηρεσίες
Οι επιπτώσεις της απεργίας, την οποία διοργανώνει η μεγαλύτερη συνδικαλιστική συνομοσπονδία CGTP από κοινού με την πιο μετριοπαθή UGT, είναι άμεσα ορατές:
Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί της Λισαβόνας είναι σχεδόν έρημοι, με τα περισσότερα δρομολόγια τρένων να έχουν ακυρωθεί.
Οι σταθμοί του μετρό της πρωτεύουσας παραμένουν κλειστοί.
Η λειτουργία των σιδηρόδρομων και των πορθμείων στον Τάγο πραγματοποιείται στο ελάχιστο των δυνατοτήτων τους.
Πολλές υπηρεσίες αποκομιδής απορριμμάτων έχουν σταματήσει.
Πολλές νοσοκομειακές μονάδες εξυπηρετούν μόνο επείγοντα περιστατικά.
Αναμένεται σημαντική επίδραση στην αεροπορική κυκλοφορία, με τον εθνικό αερομεταφορέα TAP Air Portugal να προβλέπει πραγματοποίηση μόνο του ενός τρίτου των πτήσεών του.
Τα αμφιλεγόμενα μέτρα: «Κανονικοποίηση της επισφάλειας»
Η κυβέρνηση υπεραμύνεται του σχεδίου της, το οποίο περιλαμβάνει περισσότερα από εκατό μέτρα, δηλώνοντας ότι σκοπός είναι να «δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη προκειμένου να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας και να καταβάλλονται καλύτεροι μισθοί».
Ωστόσο, τα συνδικάτα καταγγέλλουν ότι οι προωθούμενες αλλαγές αποτελούν «μια από τις μεγαλύτερες επιθέσεις στον κόσμο της εργασίας» και αποσκοπούν στην «κανονικοποίηση της επισφάλειας» και στη διευκόλυνση των απολύσεων. Τα αμφιλεγόμενα μέτρα περιλαμβάνουν:
Την επιμήκυνση της διάρκειας των συμβάσεων ορισμένου χρόνου.
Την παροχή δυνατότητας στις επιχειρήσεις να προσλαμβάνουν υπεργολάβους έπειτα από απολύσεις.
Την αύξηση της ελάχιστης υπηρεσίας ασφαλείας σε περίπτωση απεργίας.
Τη μείωση του ευέλικτου ωραρίου για θηλάζουσες μητέρες στα δύο χρόνια.
Ο Πρόεδρος της μεγαλύτερης εργοδοτικής συνομοσπονδίας, Αρμίντο Μοντέιρο, κατήγγειλε τη «ριζοσφατική θέση» των συνδικάτων και χαρακτήρισε την απεργία «πρόωρη», ισχυριζόμενος ότι το κυβερνητικό προσχέδιο αποσκοπεί στη διόρθωση μιας ανισορροπίας που προκλήθηκε από τις ευνοϊκές για τους μισθωτούς τροποποιήσεις του 2023 από την προηγούμενη αριστερή κυβέρνηση.
Πολιτικό σκηνικό και κοινή Γνώμη
Η απεργία λαμβάνει χώρα εν μέσω προεκλογικής περιόδου για τις προεδρικές εκλογές του 2026, με τον Πρωθυπουργό Μοντενέγκρο να δηλώνει ότι η κυβέρνηση, παρά τον σεβασμό στο δικαίωμα της απεργίας, έχει μεταρρυθμιστικό πνεύμα και δεν θα σταματήσει να είναι μεταρρυθμιστική. Παρότι η κυβέρνηση δεν διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία, εκτιμάται ότι θα μπορέσει να περάσει τα μέτρα με την υποστήριξη των φιλελεύθερων και της ακροδεξιάς, η οποία έχει καταστεί η δεύτερη πολιτική δύναμη στη χώρα.
Σημειώνεται ότι η Πορτογαλία καταγράφει ανάπτυξη περίπου 2% και ιστορικά χαμηλή ανεργία (περίπου 6%), γεγονός που ο Μοντενέγκρο εκτιμά ότι ευνοεί την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, δημοσκόπηση της Τετάρτης έδειξε ότι το 61% των ερωτηθέντων τάσσονται υπέρ της απεργίας. Η επισφάλεια αποτελεί σοβαρό ζήτημα, με πολλούς εργαζομένους, όπως ο 32χρονος υπάλληλος σε χαρτοπωλείο, να δηλώνουν ότι δεν μπορούν να απεργήσουν επειδή δεν έχουν μόνιμο συμβόλαιο, φοβούμενοι ότι οι αλλαγές αποσκοπούν στην αντικατάσταση μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων με νεότερους, με χαμηλότερους μισθούς.