«Οι χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία αντιμετωπίζουν εδώ και χρόνια μορφές υβριδικού πολέμου, μεταξύ των οποίων και παρεμβολές στο σήμα GPS», προειδοποίησε το Βίλνιους, λίγες μόλις ημέρες μετά την αναφορά ότι το GPS στο αεροσκάφος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μπλοκαρίστηκε πάνω από τον εναέριο χώρο της Βουλγαρίας.
«Ανάμεσα στις πολλές εχθρικές δραστηριότητες, η απειλή σε αεροσκάφος που μετέφερε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η πιο σαφής απόδειξη του κινδύνου», δήλωσε ο Λιθουανός υπουργός Εξωτερικών Κεστούτις Μπούντρις. «Δεν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, αλλά για συστηματικές ενέργειες που θέτουν σε κίνδυνο την πολιτική αεροπορία, τη ναυσιπλοΐα και τις χερσαίες μεταφορές, καθώς και κρίσιμες υποδομές, κατά παράβαση των διεθνών δεσμεύσεων της Ρωσίας».
Παρά τις αντικρουόμενες ανακοινώσεις από τις αρχές της Σόφιας και των Βρυξελλών για το τι ακριβώς συνέβη με το αεροσκάφος της φον ντερ Λάιεν την Κυριακή, με αρκετούς να δείχνουν τη Μόσχα, η Λιθουανία τονίζει ότι τα γειτονικά στη Ρωσία κράτη ζουν χρόνια τώρα υπό καθεστώς υβριδικού πολέμου.
Ο Λιθουανός πρέσβης στην ΕΕ, Νεριγιούς Αλεξέιγιουνας, ανέφερε ότι υπήρξαν περιπτώσεις όπου μεγάλα πλοία αρνήθηκαν να εισέλθουν στο λιμάνι της Κλαϊπέντα για λόγους ασφαλείας, ενώ πιλότοι έχουν βρεθεί υπό «έντονο στρες», αναγκάζοντας τις αρχές να προσφέρουν πρόσθετη εκπαίδευση για προσγειώσεις σε τέτοιες συνθήκες.
Ακόμη και αγρότες διαμαρτύρονται για ζημιές και οικονομικές απώλειες, καθώς οι παρεμβολές στο GPS διαταράσσουν τη λειτουργία συνδεδεμένων εργαλείων, όπως τα συστήματα αποστράγγισης.
Μόνο τον Αύγουστο, περισσότερα από 1.000 αεροσκάφη και 33 πλοία στη Λιθουανία αντιμετώπισαν προβλήματα στο σήμα πλοήγησης, σύμφωνα με την εθνική ρυθμιστική αρχή επικοινωνιών (RRT).
Ωστόσο, το ζήτημα ξεπερνά τα όρια της Βαλτικής. «Βλέπουμε ότι η Ρωσία επενδύει ολοένα και περισσότερο σε αυτή τη δραστηριότητα», σημείωσε ο Αλεξέιγιουνας, επισημαίνοντας ότι οι πηγές spoofing από τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ αυξήθηκαν από τρεις τον Φεβρουάριο σε 29 τον Αύγουστο. «Οι πηγές αυτές έχουν μεγάλη εμβέλεια, έως και 400 χλμ., κάτι που σημαίνει ότι ακόμη και το Βερολίνο μπορεί να τεθεί υπό απειλή».
Κατά τον ίδιο, η παρεμβολή και η παραποίηση σήματος GPS συνιστούν ευρωπαϊκό πρόβλημα, όχι απλώς βαλτικό: «Η Ρωσία αναπτύσσει τεχνολογίες που θα στραφούν εναντίον μας. Όχι μόνο εναντίον της Λιθουανίας, της Λετονίας ή της Εσθονίας, αλλά εναντίον της Ευρώπης».
Με την υποστήριξη και άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, η Λιθουανία έθεσε το θέμα στην ατζέντα της ΕΕ τον περασμένο Ιούνιο, ζητώντας κοινή δράση. «Δεν αρκεί να το αντιμετωπίζει μία περιοχή της Ευρώπης. Χρειάζεται συλλογική απάντηση», τόνισε ο Λιθουανός αξιωματούχος.
Πιθανές λύσεις περιλαμβάνουν καλύτερη παρακολούθηση, εκπαίδευση, επενδύσεις και συντονισμένη διπλωματική πίεση, ώστε να υποχρεωθεί η Ρωσία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να απαντήσει αποφασιστικά: να επιβάλει σκληρές κυρώσεις, να κινητοποιήσει διεθνείς μηχανισμούς μέσω της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών και να επιταχύνει τις επενδύσεις σε ανθεκτικές τεχνολογίες», κατέληξε ο Μπούντρις.