«Θέλω οι άνθρωποι να ξέρουν ότι είμαι Καναδός, όχι Αμερικανός», λέει ο Τομ Μπέρναρντ στο Variety καθώς ετοιμάζει τα πράγματά του για να ταξιδέψει στο Φεστιβάλ των Καννών αυτό το μήνα. «Πηγαίνω στις Κάννες από το 1985 και όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά στον κόσμο, το νιώθεις. Αλλάζει η ατμόσφαιρα», λέει αναφερόμενος στους δασμούς των ΗΠΑ στον κινηματογράφο.
Ο Μπέρναρντ μπορεί να είναι Καναδός στην καταγωγή, αλλά όπως πολλοί άλλοι στον χώρο των ανεξάρτητων ταινιών, βγάζει τα προς το ζην στις ΗΠΑ και η ανακοίνωση-βόμβα του Τραμπ στις 4 Μαΐου στο Truth Social ότι θεσπίζει δασμούς 100% σε όλες τις ταινίες «που παράγονται σε ξένα εδάφη» έχει σπείρει τον τρόμο μεταξύ των παραγωγών εκτός Αμερικής.
«Οι δασμοί είναι το κατεξοχήν μακροοικονομικό πράγμα που συμβαίνει αυτή τη στιγμή, αλλά υπάρχουν τόσες πολλές μετατοπίσεις που είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πώς θα είναι σε τρεις ή τέσσερις μήνες, πόσο μάλλον τον επόμενο χρόνο»
Οι φετινές χολιγουντιανές παρουσίες στις Κάννες
Ωστόσο, υπάρχουν πολλά για να αποσπάσουν την προσοχή από τη γεωπολιτική αμηχανία. Το φετινό φεστιβάλ θα προσφέρει μια εκθαμβωτική επίδειξη δύναμης σταρ. Ο Τομ Κρουζ, που εθεάθη τελευταία φορά στις Κάννες να ατενίζει από τα σκαλιά του Παλαί την ώρα που μαχητικά αεροσκάφη διέσχιζαν τον ουρανό ως φόρος τιμής στο «Top Gun: Maverick», επιστρέφει με την ταινία «Mission: Impossible – The Final Reckoning». Η ταινία λειτουργεί ως το «αντίο» του Κρουζ στο κατασκοπευτικό franchise, το οποίο χρησιμοποιούσε ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Βενετία, το Παρίσι και η Βιέννη, ως σκηνικά για τα μεγαλύτερα σκηνικά δράσης του.
Επιπλέον,οι Χάρις Ντίκινσον και Σκάρλετ Γιόχανσον θα περπατήσουν στο κόκκινο χαλί για να παρουσιάσουν μια διαφορετική πλευρά του εαυτού τους – το ζευγάρι κάνει το ντεμπούτο του στη σκηνοθεσία μεγάλου μήκους με τις ταινίες «Urchin» και «Eleanor the Great», αντίστοιχα. Ενώ, ο Γουές Άντερσον θα φέρει στις Κάννες την τελευταία του ταινία, «The phoenician scheme». Η νέα ensemble ταινία του δημιουργού ουσιαστικά στενάζει κάτω από το βάρος των πρωταγωνιστών της Α-list, όπως οι Μπενίσιο ντελ Τόρο, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Ριζ Άχμεντ, Τζέφρι Ράιτ και Τομ Χανκς.
Πόσο «πάνε» οι Κάννες;
Η πραγματοποίηση μιας πρεμιέρας στις Κάννες είναι μια δαπανηρή υπόθεση. Οι μικρότερες ανεξάρτητες ταινίες με μεγάλα αστέρια θα δαπανήσουν εξαψήφια ποσά για ιδιωτικά ταξίδια, μακιγιέρ και στυλίστες, καθώς και για την ασφάλεια. Το ποσό αυτό ξεπερνά το 1 εκατομμύριο δολάρια για ένα σύνολο ηθοποιών σε μια ταινία του στούντιο όπως το «Mission: Impossible», η οποία πρέπει επίσης να έχει μαζί της δημοσιογράφους και μάνατζερ. Είναι μια επιταγή που οι περισσότεροι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν, καθώς η θέση των Καννών ως «γευσιγνώστη» επιβεβαιώθηκε αφού φιλοξένησε πρόσφατους υποψήφιους για Όσκαρ, όπως η «Emilia Pérez» και η περσινή νικήτρια καλύτερης ταινίας, «Anora». Η ικανότητά της να δημιουργεί προσοχή για τις ταινίες που κάνουν πρεμιέρα στο φεστιβάλ δικαιολογεί τα έξοδα για τη μεταφορά των αστέρων και της συνοδείας τους στη Ριβιέρα.
«Οι Κάννες σηματοδοτούν την έναρξη της κούρσας των βραβείων», λέει ο Μπέρναρντ. «Είναι ιδανικές για την εκκίνηση μιας ταινίας, επειδή είναι δύσκολο να βρεις πολλά άλλα φεστιβάλ όπου η προσοχή των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης επικεντρώνεται σε ένα μέρος».
Οι επιπτώσεις σε κόστος παραγωγής και επιτόκια
Παρ’ όλη τη λάμψη που κάνει τις Κάννες μια τόσο μοναδική εμπειρία, υπάρχει αισθητή αγωνία καθώς το φεστιβάλ ετοιμάζεται να ξεκινήσει την 78η διοργάνωσή του. Πολλά στελέχη φοβούνται ότι οι δασμοί του Τραμπ θα θέσουν σε κίνδυνο τις επιχειρήσεις τους. Υπάρχει διάχυτη σύγχυση σχετικά με το πώς θα διαχειριστούν οι δασμοί στις ταινίες που κατασκευάζονται στο εξωτερικό. Εάν τεθούν σε ισχύ, απειλούν να διαλύσουν ένα δίκτυο ξένων επιδοτήσεων στο οποίο βασίζονται τα στούντιο και οι ανεξάρτητες εταιρείες για να χρηματοδοτήσουν τις ταινίες τους.
Οι ευρύτεροι δασμοί έχουν ήδη τη δυνατότητα να αυξήσουν το κόστος παραγωγής, καθώς τα υλικά για σκηνικά και κοστούμια που αποστέλλονται από χώρες όπως η Κίνα φορολογούνται σε μεγάλο βαθμό. Εάν τα επιτόκια αυξηθούν ή παραμείνουν στα σχετικά υψηλά τους επίπεδα, αυτό αυξάνει το κόστος κεφαλαίου, καθιστώντας δυσκολότερη την εξασφάλιση της χρηματοδότησης που απαιτείται για την παραγωγή ταινιών. Η πτώση της αξίας του δολαρίου, επίσης, σημαίνει ότι τα γυρίσματα ταινιών στο εξωτερικό θα είναι πιο ακριβά.
Για να μην αναφερθούμε στις δευτερογενείς επιπτώσεις των δασμών, όπως το ενδεχόμενο παγκόσμιας ύφεσης. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται αυτοί οι δασμοί -ανοίγουν, κλείνουν-, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατο τον προγραμματισμό για τις εταιρείες.
«Οι δασμοί είναι το κατεξοχήν μακροοικονομικό πράγμα που συμβαίνει αυτή τη στιγμή, αλλά υπάρχουν τόσες πολλές μετατοπίσεις που είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πώς θα είναι σε τρεις ή τέσσερις μήνες, πόσο μάλλον τον επόμενο χρόνο», λέει ο Γκλεν Μπάσνερ, ιδρυτής της FilmNation.
«Μεγάλη ανησυχία στην Ευρώπη»
Ο Γκαετάν Μπρουέλ, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Κινηματογράφου της Γαλλίας, λέει ότι οι θέσεις της κυβέρνησης Τραμπ «δημιουργούν μεγάλη ανησυχία στην Ευρώπη». Εάν οι δασμοί που επικεντρώνονται στην κινηματογραφική βιομηχανία προχωρήσουν, προβλέπει ότι «όλοι θα χάσουν, ξεκινώντας από την ίδια την αμερικανική βιομηχανία. Η Ευρώπη, και ιδίως η Γαλλία, είναι σημαντικές αγορές για τα αμερικανικά έργα». Οι ταινίες από τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% του περιεχομένου που καταναλώνουν οι άνθρωποι στην Ευρώπη.
Η Σάρα Λίμπατς, ανώτερη αντιπρόεδρος πωλήσεων και διανομής της Protagonist Pictures, δεν πιστεύει ότι οι αγοραστές θα απομακρυνθούν από τις αμερικανικές ταινίες σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Είναι συγκρατημένα αισιόδοξη ότι οι καλύτερες ιστορίες θα βρουν διανομή σε όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από τον τόπο παραγωγής τους.
Αν ο κόσμος πέσει σε ύφεση, τα διεθνή σύνορα δεν θα είναι αρκετά για να αντέξουν το οικονομικό πλήγμα- όλοι θα επηρεαστούν. Τι θα σημαίνει αυτό για τον κινηματογράφο; Ο κινηματογράφος εξακολουθεί να είναι μια προσιτή μορφή ψυχαγωγίας. Ένα εισιτήριο για το τελευταίο blockbuster κοστίζει ένα κλάσμα των εξόδων που ξοδεύουν οι άνθρωποι για να πάνε σε μια συναυλία ή σε έναν αγώνα μπάλας. Η ελπίδα είναι ότι, αν η οικονομία αρχίσει να καταρρέει, το κοινό θα εξακολουθεί να πληρώνει για να δει τις ταινίες που κάνουν πρεμιέρα στις Κάννες ή που πωλούνται στους διανομείς ως πακέτα (η ορολογία της βιομηχανίας για ένα σενάριο που συνοδεύεται από σκηνοθέτη και ηθοποιούς) στην αγορά που συνοδεύει το φεστιβάλ.
«Αυτό που νομίζω ότι θα ισχύει πάντα είναι ότι ο κόσμος θέλει να πηγαίνει σινεμά αν υπάρχει καλό υλικό εκεί έξω», λέει ο Σκοτ Σούμαν, επικεφαλής του IFC Entertainment Group.
«Όλοι θα χάσουν, ξεκινώντας από την ίδια την αμερικανική βιομηχανία. Η Ευρώπη, και ιδίως η Γαλλία, είναι σημαντικές αγορές για τα αμερικανικά έργα»
Η πανδημία και οι εισπράξεις
Όταν η πανδημία υποχώρησε, οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που κάποτε αγόραζαν εισιτήρια για πιο παράξενες, πρωτότυπες ταινίες δεν επέστρεψαν στους ίδιους αριθμούς με τους νεότερους θεατές. Αλλά τον τελευταίο περίπου χρόνο, τα ανεξάρτητα στούντιο σημείωσαν μεγάλες επιτυχίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ανακάτεψαν τα προγράμματά τους προς όφελος περισσότερων ταινιών του είδους και λιγότερων οσκαρικών δολωμάτων.
Αυτό λειτούργησε με το «Late Night With the Devil» και το «Longlegs», ταινίες τρόμου που κυκλοφόρησαν από το IFC και το Neon και αγκαλιάστηκαν από το κοινό. Αλλά και δράματα και κωμωδίες όπως το «Anora», το «Conclave» και το «The Brutalist» σημείωσαν εντυπωσιακές εισπράξεις, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει ακόμα κοινό για το είδος των έργων με γνώμονα τον δημιουργό που αγκαλιάζουν οι Κάννες, ειδικά αν προσφέρουν κάτι ξεχωριστό από τις γενικές ταινίες δράσης και τις περιπέτειες κόμικς που παράγουν τα μεγάλα στούντιο.
Μια επιχείρηση σχέσεων
Η κινηματογραφική βιομηχανία είναι μια επιχείρηση σχέσεων. Αυτές οι σχέσεις σφυρηλατούνται με τα χρόνια που περνούν ταξιδεύοντας από το ένα φεστιβάλ στο άλλο, ελέγχοντας ένα παγκόσμιο δίκτυο επιχειρηματιών και δημιουργικών ταλέντων για να αξιολογήσουν την υγεία μιας μορφής τέχνης που αγαπούν.
Πολλά στελέχη πιστεύουν ότι αυτοί οι δεσμοί είναι αρκετά ισχυροί για να αντέξουν τις πολιτισμικές εντάσεις που προκλήθηκαν από τις ενέργειες της κυβέρνησης Τραμπ. Επιπλέον, οι φιλελεύθερες πολιτικές του Χόλιγουντ αποκλίνουν από εκείνες του προέδρου, γεγονός που τα στελέχη πιστεύουν ότι τους παρέχει κάλυψη.
Παρόλο που το Χόλιγουντ μπορεί να μην είναι ιδεολογικά ευθυγραμμισμένο με τον Τραμπ, πολλές διασημότητες και στελέχη έχουν επιλέξει να κρατήσουν τις αντιρρήσεις τους για τον εαυτό τους καθώς ξεκινά η δεύτερη θητεία του, ίσως φοβούμενοι τις επιπτώσεις στην καριέρα τους που θα μπορούσαν να υποστούν, αναφέρει το Variety.
«Αν θέλεις να αποτίσεις φόρο τιμής στον βασιλιά, αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να το κάνεις»
Η επιστροφή του «βασιλιά»
Η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία και η προθυμία του να τη χρησιμοποιήσει για να τιμωρήσει τους εχθρούς του είχε ανατριχιαστικά αποτελέσματα όσον αφορά την παραγωγή πιο αμφιλεγόμενων ταινιών. Το 2004, οι Κάννες απένειμαν το κορυφαίο βραβείο τους, τον Χρυσό Φοίνικα, στην ταινία «Fahrenheit 9/11», τη σφοδρή εξέταση του Μάικλ Μουρ για την απόφαση του Τζορτζ Μπους να εισβάλει στο Ιράκ. Σήμερα, τα πολιτικά φορτισμένα ντοκιμαντέρ, ιδίως αυτά που στοχεύουν τον σημερινό πρόεδρο, αποτελούν είδος προς εξαφάνιση.
«Η ανησυχία για την κυβέρνηση που χρησιμοποιεί τα όπλα που έχει στη διάθεσή της εναντίον ανθρώπων που γυρίζουν ταινίες με μηνύματα που δεν τους αρέσουν έπληξε την αγορά των ντοκιμαντέρ κοινωνικού ενδιαφέροντος», παραδέχεται ένας πράκτορας πωλήσεων στο Variety.
Αλλά υπάρχει και μια άλλη πλευρά σε αυτό το νόμισμα. Ο πράκτορας σημειώνει ότι οι ταινίες που υμνούν τον πρόεδρο και τον στενό του κύκλο, όπως το επερχόμενο ντοκιμαντέρ του Μπρετ Ράτνερ για τη Μελάνια Τραμπ, το οποίο πωλήθηκε στην Amazon έναντι 40 εκατομμυρίων δολαρίων, δεν ήταν ποτέ πιο περιζήτητες.
«Αν θέλεις να αποτίσεις φόρο τιμής στον βασιλιά, αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να το κάνεις», λέει ο πράκτορας.
Πηγή: in.gr