Η «Ασπίδα του Αχιλλέα» δεν είναι απλώς ένα ακόμη εξοπλιστικό πρόγραμμα. Είναι η προσπάθεια να κτιστεί μια κοινή αντιπυραυλική ομπρέλα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο και ταυτόχρονα ένα σαφές μήνυμα στην Άγκυρα, ότι ο αεροδιαστημικός χώρος του ελληνισμού παύει να είναι «μαλακό υπογάστριο». Πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο σύστημα αντιαεροπορικής και αντι-drone άμυνας, ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ, που θα βασίζεται στα ισραηλινά συστήματα David’s Sling, Barak και SPYDER, μαζί με εκτοξευτές PULS, για την αντικατάσταση παλαιών ρωσικών και άλλων συστημάτων.
Η λογική θυμίζει ένα ελληνικό «Iron Dome», δηλαδή στρώματα άμυνας απέναντι σε ρουκέτες, πυραύλους cruise, drones και επανδρωμένα αεροσκάφη, ώστε να απελευθερωθούν Πολεμική Αεροπορία και Πολεμικό Ναυτικό από την αντιαεροπορική άμυνα πρώτης γραμμής.
Η ισραηλινή οπτική
Ισραηλινά μέσα όπως η Israel Hayom παρουσιάζουν την «Ασπίδα του Αχιλλέα» ως συνέχεια μιας στρατηγικής σύγκλισης Ισραήλ–Ελλάδας–Κύπρου, η οποία ενοχλεί ανοιχτά την Άγκυρα. Think tank του Ισραήλ, όπως το Moshe Dayan Center του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, εντάσσουν το πρόγραμμα στο ευρύτερο πλέγμα υποδομών, που συνδέουν τις τρεις χώρες, από τον EuroAsia Interconnector μέχρι τις ενεργειακές και αμυντικές πρωτοβουλίες που στηρίζονται και από την Ουάσιγκτον.
Με άλλα λόγια, για το Ισραήλ η ελληνική αντιπυραυλική ομπρέλα δεν είναι «μια ακόμη εξαγωγή οπλικών συστημάτων», αλλά επένδυση σε έναν ευρωπαϊκό πυλώνα, που μοιράζεται κοινές απειλές και κοινά συμφέροντα σε ενέργεια και θαλάσσιες ζώνες.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα και την Κύπρο
Για την Ελλάδα, η «Ασπίδα του Αχιλλέα» λειτουργεί σε τρία επίπεδα:
- Αποτροπή και αντοχή: Ένα πολυεπίπεδο σύστημα επιτρέπει στη χώρα να αντέξει επιθέσεις κορεσμού με drones και πυραύλους, όπως εκείνες, που αντιμετωπίζει το Ισραήλ. Αυτό μετατρέπει κρίσιμες υποδομές από «ευάλωτους στόχους» σε καλά προστατευμένους κόμβους.
- Ελευθερία κινήσεων για Ένοπλες Δυνάμεις: Εάν η αεράμυνα εδάφους μπορεί να αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος, τότε αεροπορία και στόλος απελευθερώνονται για αποστολές κρούσης, αποτροπής και ελέγχου θαλασσίων ζωνών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
- Πολιτική αναβάθμιση: Μια τόσο βαθιά διασύνδεση με την ισραηλινή αμυντική βιομηχανία ενισχύει ταυτόχρονα τη θέση της Αθήνας στο τρίγωνο ΗΠΑ-Ισραήλ-ΕΕ, σε μια συγκυρία, όπου η Ουάσιγκτον επανεξετάζει όλη την αρχιτεκτονική ασφαλείας της περιοχής.
Η Κύπρος βρίσκεται ήδη ένα βήμα μπροστά, έχοντας προμηθευτεί το ισραηλινό Barak MX και θέτοντας σε λειτουργία ένα νέο σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας τύπου «mini Iron Dome». Αυτό σημαίνει, ότι σταδιακά διαμορφώνεται ένας ενιαίος, έστω άτυπος, αμυντικός χώρος Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, με κοινή τεχνολογία, διαλειτουργικότητα και δυνατότητα ανταλλαγής δεδομένων αισθητήρων και ραντάρ.
Η τουρκική ανησυχία
Από τουρκικής πλευράς, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Αναλύσεις όπως του TurDef, περιγράφουν την «Ασπίδα του Αχιλλέα» ως σημαντική αναβάθμιση της ελληνικής αεράμυνας με καθοριστική ισραηλινή σφραγίδα. Άλλες τουρκικές και φιλοτουρκικές πηγές, όπως το UWIData, μιλούν ανοιχτά για «νέο αντιαεροπορικό άξονα Ελλάδας-Ισραήλ», που στοχεύει να εξισορροπήσει την τουρκική υπεροχή σε πυραύλους και drones.
Η Άγκυρα έχει ήδη αντιδράσει έντονα στην αγορά από την Λευκωσία του Barak MX, απειλώντας, ότι η ανάπτυξη ισραηλινών συστημάτων στην Κύπρο μπορεί να έχει «επικίνδυνες συνέπειες». Τα ίδια επιχειρήματα χρησιμοποιούνται πλέον και για την ελληνοϊσραηλινή συνεργασία, με τουρκικά μέσα να προβάλλουν το σχήμα Ισραήλ-Ελλάδας-Κύπρου ως έναν ιδιότυπο «αντι-τουρκικό συνασπισμό» στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πρακτικά, η Τουρκία βλέπει απέναντί της:
- Ένα πλέγμα ισραηλινών αισθητήρων και πυραυλικών συστημάτων σε Κύπρο και Ελλάδα,
- Στενότερη διασύνδεση των δύο χωρών με Ισραήλ και ΗΠΑ, και
- Έναν αναδυόμενο «δυτικό θύλακα», που συνδέει ενέργεια, υποδομές και αεράμυνα.
Η «Ασπίδα του Αχιλλέα» λειτουργεί ως καταλύτης για να περάσει ο άξονας Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας από το επίπεδο των ασκήσεων και των ανακοινώσεων, στο επίπεδο της σκληρής ισχύος. Μια κοινή, ισραηλινής τεχνολογίας, αντιπυραυλική ομπρέλα, πάνω από τις ίδιες θαλάσσιες ζώνες όπου παίζονται τα ενεργειακά και τα καλώδια ηλεκτρικής διασύνδεσης, αλλάζει δομικά τους συσχετισμούς.
Για Ελλάδα και Κύπρο, είναι η ευκαιρία να θωρακίσουν τον ουρανό τους και ταυτόχρονα να εδραιωθούν ως πυλώνας της δυτικής αρχιτεκτονικής ασφαλείας στην περιοχή. Για την Τουρκία, είναι η επιβεβαίωση, ότι όσο εκείνη απομακρύνεται από τη Δύση, οι γείτονές της επενδύουν σε μια αντιπυραυλική «ασπίδα», που δεν αφήνει πολλά κενά στη γεωπολιτική της πίεσης!
ΠΗΓΗ: tomanifesto.gr