Η Βρετανία προχωρά στη δημιουργία νέου προγράμματος εθελοντικής στρατιωτικής θητείας για νέους κάτω των 25 ετών, προσφέροντας σύντομη στρατιωτική εκπαίδευση χωρίς την υποχρέωση μόνιμης κατάταξης στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Η πρωτοβουλία αποσκοπεί στην ενίσχυση της στελέχωσης του στρατεύματος και στην αύξηση της ετοιμότητας της κοινωνίας απέναντι στις αυξανόμενες γεωπολιτικές προκλήσεις, ενώ παράλληλα φιλοδοξεί να εφοδιάσει τους συμμετέχοντες με δεξιότητες που θα αποδειχθούν χρήσιμες στην επαγγελματική τους πορεία.
Η στρατολόγηση αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάρτιο του 2026, αρχικά με πιλοτικό σχήμα 150 νέων, με στόχο να επεκταθεί σταδιακά σε περισσότερους από 1.000 συμμετέχοντες ετησίως. Το πρόγραμμα θα είναι αμειβόμενο, αν και το ύψος των αποδοχών δεν έχει ακόμη καθοριστεί.
Κεντρικός στόχος είναι η προσέγγιση της γενιάς Ζ, η οποία, σύμφωνα με έρευνες κοινής γνώμης, εμφανίζεται σε μεγάλο βαθμό απρόθυμη να συμμετάσχει σε πολεμικές επιχειρήσεις για τη χώρα της.
Ο υπουργός Άμυνας Τζον Χίλι χαρακτήρισε το πρόγραμμα ευκαιρία απόκτησης «εξαιρετικών δεξιοτήτων και εκπαίδευσης», καλώντας τις οικογένειες να συζητήσουν τις δυνατότητες αυτές κατά την περίοδο των εορτών. Παράλληλα, μίλησε για την είσοδο σε μια «νέα εποχή» στον τομέα της άμυνας, υπογραμμίζοντας ότι η συγκεκριμένη πρωτοβουλία εντάσσεται σε μια συνολική προσέγγιση που αφορά το σύνολο της κοινωνίας.
Η απόφαση λαμβάνεται σε μια περίοδο αυξημένων διεθνών υποχρεώσεων για τον βρετανικό στρατό, ο οποίος δραστηριοποιείται σε αποστολές του ΝΑΤΟ κοντά στα ρωσικά σύνορα, σε ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ στην Αφρική, ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο ανάπτυξης δυνάμεων στην Ουκρανία μετά από πιθανή εκεχειρία.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το πρόγραμμα θα έχει διαφορετική δομή ανά κλάδο. Στον στρατό ξηράς θα διαρκεί δύο χρόνια και θα περιλαμβάνει βασική εκπαίδευση 13 εβδομάδων, πριν από την εξειδίκευση σε συγκεκριμένο αντικείμενο. Στο πολεμικό ναυτικό προβλέπεται ετήσιο πρόγραμμα με εκπαίδευση για υπηρεσία σε πλοία και ευρύτερη επαγγελματική εμπειρία, ενώ στην πολεμική αεροπορία τα σχέδια βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο.
Η ανακοίνωση προκάλεσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση. Ο σκιώδης υπουργός Άμυνας των Συντηρητικών, Τζέιμς Κάρτλιτζ, χαρακτήρισε το εγχείρημα επικοινωνιακό, υποστηρίζοντας ότι ένας αρχικός αριθμός 150 συμμετεχόντων δεν συνιστά ουσιαστική απάντηση στις αμυντικές ανάγκες της χώρας.
Από την πλευρά του, ο πρώην αρχηγός του στρατού λόρδος Ρίτσαρντ Ντάνατ εκτίμησε ότι το πρόγραμμα θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο απέναντι στη ρωσική απειλή, αλλά θα μπορούσε να συμβάλει, έστω και σε μικρό βαθμό, στη στρατολόγηση και στην εξοικείωση των νέων με την πειθαρχία των ενόπλων δυνάμεων.
Η πρωτοβουλία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανησυχιών για την αμυντική ετοιμότητα της χώρας. Ανώτατοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένο για ενδεχόμενη σύγκρουση, ζητώντας περισσότερες και πιο ευέλικτες μορφές στρατολόγησης, χωρίς ωστόσο να τίθεται ζήτημα υποχρεωτικής στράτευσης.