Μειώσεις φόρων, εισφορών, επιδόματα, ενισχύσεις, φοροαπαλλαγές που κοστίζουν δισεκατομμύρια αλλά το πόσο επηρεάζουν αυτά τα μέτρα τις ζωές των πολιτών το ξέρουν λίγοι. Οι επιπτώσεις των μέτρων υπάρχουν στις διάφορες εκθέσεις και τα προσχέδια ή σχέδια προϋπολογισμών αλλά συνήθως περνάνε στα ...ψιλά.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2026 που έστειλε στην Κομισιόν, το Υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει το όφελος των μέτρων που έχει εξαγγείλει.
Στο σενάριο 1 μετρά την επίδραση των μέτρων που έρχονται στο τέλος Νοεμβρίου, δηλαδή της επιστροφής ενός ενοικίου και του επιδόματος 250 ευρώ στους συνταξιούχους κάτω των 65 με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Τα 2 μέτρα έχουν κόστος 590 εκατ. ευρώ.
Στο σενάριο 2 υπολογίζονται η φορολογική μεταρρύθμιση, η νέα κλίμακα για τα εισοδήματα από ενοίκια και οι αυξήσεις στις συντάξεις, τον κατώτατο μισθό και τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Κόστος μέτρων για το 2026 λίγο πάνω από τα 2,1 δισ. ευρώ.
Οι υπολογισμοί του ΥΠΟΙΚ λένε ότι στα μέτρα του πρώτου σεναρίου το ποσοστό της φτώχειας (το ποσοστό των ατόμων των οποίων το ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα πέφτει κάτω από το 60% του διάμεσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος) που για το 2025 ήταν στο 16,9% μειώνεται κατά 0,6 μονάδες ενώ όταν μπουν και τα μέτρα του 2026 έχουμε μια επιπλέον, τριπλάσια, μείωση 1,8 μονάδων.
Η προσομοίωση δείχνει επίσης ότι τα μέτρα βοηθούν περισσότερο τους πιο ηλικιωμένους να ξεφύγουν από το όριο της φτώχειας στο πρώτο σενάριο ενώ στο δεύτερο οι ηλικίες 25-64 ετών είναι οι μεγάλοι ριγμένοι:
ΗΛΙΚΙΑ ΒΑΣΗ 2025 Σενάριο 1 Σενάριο 2
0 - 14 18,4% -0,1 -2
15 - 24 22% -0,4 -2,2
25 - 49 15,7% -0,3 -1,4
50 - 64 16,3% -0,1 -0,8
65 - 79 14,8% -1,5 -2,2
80+ 19% -2,2 -4,4
Ως προς τη σύνθεση των νοικοκυριών ποσοστιαία ευνοούνται περισσότεροι ενήλικες άνω των 65 χωρίς παιδιά το οποίο είναι μάλλον προβληματικό αφού η στόχευση των μέτρων στο σενάριο 2 είναι να αντιμετωπίσει ΚΑΙ το δημογραφικό και κάποιος θα περίμενε ότι στην πρώτη θέση θα ήταν όσοι έχουν 3 ή περισσότερα τέκνα. Επίσης, θα περίμενε ότι όσοι έχουν ένα ή δύο παιδιά θα ευνοούνταν περισσότερο από αυτόν που δεν έχει κανένα.
ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΟΙΚΟΥΡΙΟΥ ΒΑΣΗ 2025 Σενάριο 1 και 2
1 ενήλικας <65 19,4% -0,7 & -1,2
1 ενήλικας >65 24,8% -3,5 & -5,5
1 ενήλικας με παιδιά 32,6% -0,5 & -1
2 ενήλικες <65 13,7% -0 & -0,6
2 ενήλικες 1 παιδί 13,9% -0,2 & -1,6
2 ενήλικες με 2 παιδιά 15% -0,4 & -1,5
2 ενήλικες με τουλάχιστον 24,8% 0 & -3,3
3 παιδιά
Χωρίζοντας το διαθέσιμο εισόδημα (αφού αφαιρεθούν άμεσοι φόροι και εισφορές και προστεθούν πιθανές κοινωνικές μεταβιβάσεις, δηλαδή επιδόματα και συντάξεις) των πολιτών σε δεκατημόριο, η προσομοίωση δείχνει ότι ποσοστιαία τη μεγαλύτερη βελτίωση θα δουν όσοι βρίσκονται στην πιο χαμηλή κατηγορία εισοδημάτων και τη μικρότερη όσοι βρίσκονται στην πιο υψηλή τόσο στο πρώτο σενάριο. Ενδεικτικά:
ΣΕΝΑΡΙΟ 1
Δεκατημόριο Βάση 2025 Απόλυτη μεταβολή %
1 3.959€ 75€ 1,88
2 6.397€ 96€ 1,5
3 7.805€ 108€ 1,39
4 9.150€ 106€ 1,15
5 10.494€ 94€ 0,89
6 11.902€ 96€ 0,8
7 13.599€ 89€ 0,66
8 15.671€ 72€ 0,46
9 18.785€ 34€ 0,18
10 31.055€ 11€ 0,04
Στο Σενάριο 2 η εικόνα αλλάζει καθώς η θετική επίπτωση είναι μεγαλύτερη στα υψηλότερα εισοδήματα:
ΣΕΝΑΡΙΟ 2
Δεκατημόριο Βάση 2025 Απόλυτη μεταβολή %
1 3.959€ 152€ 3,83
2 6.397€ 258€ 4,03
3 7.805€ 363€ 4,65
4 9.150€ 396€ 4,33
5 10.494€ 496€ 4,72
6 11.902€ 493€ 4,13
7 13.599€ 606€ 4,46
8 15.671€ 726€ 4,64
9 18.785€ 794€ 4,23
10 31.055€ 1520€ 4,9
Συμπερασματικά, υπάρχει σαφής επίδραση των μέτρων στην αύξηση των εισοδημάτων και την μείωση της φτώχειας αν και δεν λείπουν οι...ανορθογραφίες....Πηγή: skai.gr