Η Τουρκία εκπαιδεύει και παρέχει συμβουλές στις ένοπλες δυνάμεις της Συρίας και τις βοηθά στη βελτίωση της άμυνας της χώρας, ενώ δεν έχει άμεσα σχέδια για την αποχώρηση ή τη μετεγκατάσταση των στρατευμάτων της που σταθμεύουν εκεί, δήλωσε στο Reuters ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ.
Η Τουρκία έχει αναδειχθεί σε σύμμαχο κλειδί της νέας κυβέρνησης της Συρίας, αφότου Σύροι αντάρτες –μεταξύ των οποίων κάποιοι που υποστηρίζονται από την Άγκυρα—ανέτρεψαν τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ τον Δεκέμβριο βάζοντας τέλος σε πέντε δεκαετίες διακυβέρνησης της χώρας από την οικογένειά του.
Η Άγκυρα έχει δεσμευθεί να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της Συρίας αλλά και στην επιστροφή στην πατρίδα τους των εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων. Εξάλλου τον προηγούμενο μήνα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην άρση των κυρώσεων που είχαν επιβάλει η ΕΕ και οι ΗΠΑ στη Συρία.
Η νεοαποκτηθείσα τουρκική επιρροή στη Δαμασκό έχει προκαλέσει ανησυχία στο Ισραήλ και κινδυνεύει να οδηγήσει σε αντιπαράθεση –ή και σε χειρότερη εξέλιξη– μεταξύ των περιφερειακών δυνάμεων.
Σε γραπτές απαντήσεις του προς το Reuters, ο Γκιουλέρ δήλωσε ότι η Τουρκία και το Ισραήλ –το οποίο εξαπέλυσε χθες Τρίτη το βράδυ νέα σειρά αεροπορικών επιθέσεων εναντίον στόχων στη νότια Συρία– συνεχίζουν τις συνομιλίες προκειμένου να αποφευχθεί ένα στρατιωτικό ατύχημα στη χώρα.
Η βασική προτεραιότητα της Τουρκίας στη Συρία είναι η διατήρηση της εδαφικής της ακεραιότητας και ενότητας και η εξάλειψη της τρομοκρατίας, τόνισε ο Γκιουλέρ, ενώ πρόσθεσε ότι η Άγκυρα υποστηρίζει τη Δαμασκό σε αυτές τις προσπάθειες.
«Έχουμε αρχίσει να παρέχουμε στρατιωτική εκπαίδευση και συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενώ λαμβάνουμε μέτρα για να αυξηθεί η αμυντική ικανότητα της Συρίας», εξήγησε ο Τούρκος υπουργός χωρίς να δώσει άλλες διευκρινίσεις.
Ο Γκουλέρ σημείωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να συζητηθεί ενδεχόμενη αποχώρηση ή μετακίνηση των περισσότερων από 20.000 τουρκικών στρατευμάτων που βρίσκονται στη Συρία.
Η Άγκυρα ελέγχει μεγάλες περιοχές στη βόρεια Συρία και έχει δημιουργήσει δεκάδες στρατιωτικές βάσεις εκεί, έπειτα από σειρά διασυνοριακών επιχειρήσεων που πραγματοποίησε τα τελευταία χρόνια εναντίον Κούρδων μαχητών τους οποίους θεωρεί τρομοκράτες.
Αυτό μπορεί «να επανεξεταστεί μόνο όταν η Συρία επιτύχει την ειρήνη και τη σταθερότητα, όταν εξαλειφθεί πλήρως η τρομοκρατική απειλή στην περιοχή, όταν διασφαλιστεί πλήρως η ασφάλεια των συνόρων μας και όταν ολοκληρωθεί η αξιοπρεπής επιστροφή όσων αναγκάστηκαν να φύγουν», υπογράμμισε ο Γκιουλέρ.
Η Τουρκία, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, έχει κατηγορήσει το Ισραήλ ότι υπονομεύει την ειρήνη και την ανοικοδόμηση της Συρίας με τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις εκεί τους τελευταίους μήνες, ενώ από τα τέλη του 2023 ασκεί έντονη κριτική στις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Λωρίδας της Γάζας.
Ωστόσο, οι δύο περιφερειακές δυνάμεις εργάζονται διακριτικά για τη δημιουργία ενός μηχανισμού αποφυγής συγκρούσεων στη Συρία.
Ο Γκιουλέρ χαρακτήρισε τις συνομιλίες αυτές «συναντήσεις σε τεχνικό επίπεδο με στόχο τη δημιουργία μηχανισμού αποφυγής συγκρούσεων προκειμένου να προλάβουμε ανεπιθύμητα γεγονότα» ή μια άμεση σύγκρουση.
«Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο μηχανισμός αποφυγής συγκρούσεων δεν αποτελεί εξομάλυνση», κατέληξε ο Γκιουλέρ.
«Δεν αποτελούμε απειλή», λένε οι αρχές της Συρίας
Η τοποθέτηση έρχεται μετά τον βομβαρδισμό, από το Ισραήλ, του νότιου τμήματος της χώρας, σε αντίποινα για την πυραυλική εκτόξευση κατά των Υψιπέδων του Γκολάν, κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι οι πύραυλοι ήταν οι πρώτοι που εκτοξεύτηκαν από τη Συρία σε ισραηλινό έδαφος, από την πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ τον Δεκέμβριο, με δύο άγνωστες ομάδες να αναλαμβάνουν την ευθύνη.
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι «δύο πύραυλοι εντοπίστηκαν να περνούν από τη Συρία σε ισραηλινό έδαφος και έπεσαν σε ανοιχτές περιοχές». Αργότερα ανέφερε ότι έπληξε «όπλα» που ανήκουν στη συριακή κυβέρνηση σε αντίποινα.
Ο Υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ θεώρησε τον ηγέτη της Συρίας «άμεσα υπεύθυνο».
Η Συρία καταδίκασε τον ισραηλινό βομβαρδισμό ως «κατάφωρη παραβίαση της συριακής κυριαρχίας» που «επιδεινώνει τις εντάσεις στην περιοχή».
«Η Συρία δεν ήταν ποτέ και δεν θα αποτελέσει ποτέ απειλή για κανέναν στην περιοχή», ανέφερε το Υπουργείο Εξωτερικών, σε ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων SANA.
Το Υπουργείο αρνήθηκε την ευθύνη και δήλωσε ότι δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει εάν εκτοξεύτηκαν πύραυλοι προς το Ισραήλ, κατηγορώντας «πολλά μέρη... που προσπαθούν να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή».
Δεν υπήρξαν αναφορές για θύματα ή ζημιές από την ισραηλινή πλευρά από τους πυραύλους, οι οποίοι, σύμφωνα με τον στρατό, ενεργοποίησαν σειρήνες αεροπορικής επιδρομής στα νότια Υψίπεδα του Γκολάν, μια περιοχή που το Ισραήλ κατέλαβε από τη Συρία το 1967 και προσάρτησε το 1981.
Ο ΥΠΑΜ του Ισραήλ ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «θεωρούμε τον Πρόεδρο της Συρίας ως άμεσα υπεύθυνο για οποιαδήποτε απειλή ή πυρά που στρέφονται κατά του κράτους του Ισραήλ».
Μετά την ανατροπή του Άσαντ, το Ισραήλ μετέφερε τις δυνάμεις του στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη που περιπολείται από τον ΟΗΕ στα Γκολάν και έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων στη Συρία.
Το Ισραήλ λέει ότι οι επιθέσεις στοχεύουν να εμποδίσουν τα προηγμένα όπλα να φτάσουν στις νέες αρχές της Συρίας, τις οποίες θεωρεί τζιχαντιστές.
Μια ομάδα με την ονομασία «Ταξιαρχίες Μάρτυρα Μοχάμεντ αλ-Ντέιφ», που πήρε το όνομά της από τον διοικητή της Χαμάς που σκοτώθηκε από το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, δημοσίευσε ένα βίντεο που, όπως είπε, δείχνει τη στιγμή που οι πύραυλοι προσγειώθηκαν στα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν.
Μια δεύτερη ομάδα, γνωστή ως «Ισλαμικό Μέτωπο Αντίστασης στη Συρία», ανέλαβε την ευθύνη για την εκτόξευση των δύο πυραύλων προς το Ισραήλ. Η ομάδα δημιουργήθηκε πριν από λίγους μήνες και ζήτησε δράση κατά του Ισραήλ από τη νότια Συρία.
Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) δεν μπόρεσε να επαληθεύσει την αυθεντικότητα των ισχυρισμών τους.
Το πρακτορείο SANA ανέφερε ισραηλινούς βομβαρδισμούς «που στόχευαν τη λεκάνη Γιαρμούκ, στα δυτικά της επαρχίας Νταράα».
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι βομβαρδισμοί έπληξαν γεωργικές εκτάσεις στην επαρχία, χωρίς να αναφέρει θύματα.
Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Μπάσαμ αλ-Σουλεϊμάν αυτοί που επωφελούνται από την κλιμάκωση είναι «το Ιράν και οι πολιτοφυλακές του», πρώην σύμμαχοι του Άσαντ, με παρελθούσα παρουσία στη Συρία.
Μια ισχυρή κυβέρνηση στη Δαμασκό «προφανώς αντιφάσκει με το ισραηλινό όραμα για τη Συρία» ως έναν αδύναμο γείτονα, είπε.
Οι επαναλαμβανόμενοι βομβαρδισμοί των υποδομών του συριακού στρατού από το Ισραήλ «εμποδίζουν την εμφάνιση μιας δύναμης ικανής να ελέγξει ολόκληρη τη Συρία», πρόσθεσε ο Σουλεϊμάν.