Στις 13 του περασμένου Φεβρουαρίου, ο Ναρέντρα Μόντι, ο συντηρητικός πρωθυπουργός της Ινδίας, επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο για συνομιλίες με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Το κλίμα της συνάντησης ήταν εγκάρδιο.
Παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ είχε συμπεριλάβει την Ινδία στις χώρες των οποίων τα εξαγόμενα προϊόντα θα πλήττονταν από αμερικανικούς δασμούς ύψους 25%, οι συνομιλίες ολοκληρώθηκαν με εκατέρωθεν δεσμεύσεις για διπλασιασμό του όγκου των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών, σε 500 δισ. δολάρια μέχρι το 2030.
Ανακοινώθηκε επίσης μείζων συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας σε βάθος δέκα ετών. Επιπροσθέτως, η Ινδία δεσμεύτηκε, ότι θα αυξήσει τις εισαγωγές αμερικανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Πώς ξεκίνησαν οι τριγμοί
Τους μήνες όμως που ακολούθησαν, η Ινδία εξακολούθησε να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο. Το γεγονός προκάλεσε την οργή του Τραμπ ο οποίος, την περασμένη Τετάρτη, ανακοίνωσε ότι διπλασιάζει τους δασμούς στα εισαγόμενα ινδικά προϊόντα, που ανέρχονται πλέον σε 50%, προκειμένου να τιμωρήσει το Δελχί επειδή αρνείται να διακόψει την αγορά πετρελαίου από τη Ρωσία. Ο Τραμπ κατηγορεί την Ινδία ότι αγοράζοντας ρωσικό πετρέλαιο, βοηθά τη Μόσχα να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τη σύρραξη με την Ουκρανία, την οποία ο ίδιος επιδιώκει να τερματίσει.
Η ινδική κυβέρνηση απάντησε ότι το φθηνό ρωσικό πετρέλαιο είναι απαραίτητο προκειμένου να καλύψει τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της ταχύτατα αναπτυσσόμενης οικονομίας της. Το Δελχί χαρακτήρισε την αμερικανική απόφαση άδικη, αδικαιολόγητη και παράλογη, υπογραμμίζοντας ότι τιμωρείται για μια πρακτική που εφαρμόζουν και άλλες χώρες.
Η Κίνα, ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, και η Τουρκία, δύο χώρες που έχουν ενισχύσει τις ενεργειακές τους συναλλαγές με τη Μόσχα από την αρχή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, δεν αντιμετωπίζουν αντίστοιχα «τιμωρητικά» μέτρα.
Ο κρίσιμος ρόλος της Ινδίας
Η σκληρή τακτική του Τραμπ κινδυνεύει να υπονομεύσει μια από τις σημαντικότερες στρατηγικές σχέσεις της Ουάσιγκτον στην Ασία. Είναι δύσκολο, ανέφεραν οι New York Times, να υπολογιστεί με ακρίβεια τί θα χάσουν οι ΗΠΑ αν ψυχρανθούν οι σχέσεις τους με την Ινδία, η οποία αποτελεί πολύτιμο στρατηγικό εταίρο για την Ουάσιγκτον καθώς λειτουργεί ως αντίβαρο στην Κίνα.
Η Ινδία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο και για πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις, ανάμεσά τους και ο τεχνολογικός κολοσσός Apple, ο οποίος έχει μεταφέρει μέρος της παραγωγής του από την Κίνα στην Ινδία.
Ο Ατζάι Σριβαστάβα, αναλυτής του ινδικού think tank Global Trade Research Initiative εκτιμά ότι η αμερικανική πρωτοβουλία «θα ωθήσει την Ινδία να επανεξετάσει τον στρατηγικό της προσανατολισμό, ενισχύοντας τους δεσμούς της με τη Ρωσία, την Κίνα και πολλές ακόμη χώρες».
Η δύσκολη θέση του Μόντι
Για την Ινδία, το τίμημα της ρήξης με τις ΗΠΑ, ενδέχεται να αποδειχθεί ακόμη βαρύτερο. Η κίνηση του Τραμπ φέρνει τον ινδό πρωθυπουργό Μόντι σε δύσκολη θέση: η Ρωσία καλύπτει το 45% των εισαγωγών πετρελαίου της χώρας. Αν η Ινδία υποκύψει στον Τραμπ, σταματήσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου και αποδεχθεί υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές και τη βιομηχανία, το πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση Μόντι θα είναι σημαντικό.
Αν αγνοήσει την απειλή του Τραμπ και εξακολουθήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, το πλήγμα στην οικονομία θα είναι ακόμη πιο βαρύ. Οι υψηλοί δασμοί των ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειώσουν στο ήμισυ τις εξαγωγές της Ινδίας προς τις ΗΠΑ, οι οποίες υπερβαίνουν τα 86 δισ. δολάρια. Σημειωτέον ότι οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας.
Οι αμερικανικοί δασμοί στην Ινδία αναμένεται να τεθούν ισχύ στις 27 Αυγούστου. Οι NYT πάντως εκφράζουν επιφυλάξεις για το αν τελικώς θα εφαρμοστούν. Όπως και να έχει, ο Μόντι εμφανίζεται διατεθειμένος να πληρώσει το βαρύ τίμημα με το οποίο απειλούν την Ινδία οι ΗΠΑ. Για έναν ακόμη λόγο: πέραν του ρωσικού πετρελαίου, ένα από τα μεγαλύτερα σημεία τριβής στις σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών είναι, όπως επεσήμανε ο Guardian, η πίεση των ΗΠΑ προς την Ινδία να επιτρέψει την εισαγωγή γενετικά τροποποιημένων προϊόντων στη χώρα και να μην επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές αμερικανικών αγροτικών και γαλακτοκομικών προϊόντων.
Η προστασία όμως των εκατοντάδων εκατομμυρίων αγροτών της Ινδίας, οι οποίοι συγκροτούν ισχυρό λόμπι, αποτελεί ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα για την κυβέρνηση Μόντι. Ο ινδός πρωθυπουργός ήταν κατηγορηματικός: «Η Ινδία δεν θα κάνει ποτέ συμβιβασμούς στα συμφέροντα των αγροτών, των κτηνοτρόφων και των ψαράδων της», τόνισε σε ομιλία του μετά την ανακοίνωση του διπλασιασμού των αμερικανικών δασμών.
Πηγή: tovima.gr