Την ώρα που οι επιθέσεις του ισραηλινού στρατού κατά της Χαμάς συνεχίζονται ακατάπαυστα και η ανησυχία για το μέλλον των Παλαιστινίων εντείνεται, έχουν ήδη αρχίσει να εξετάζονται διάφορα σχέδια για το μέλλον, τόσο της Λωρίδας της Γάζας, όσο και της Δυτικής Όχθης.
Ένα από τα σενάρια που έχουν δει το φως της δημοσιότητας αποδίδονται στο σχεδιασμό της ισραηλινής κυβέρνησης, να απαντήσει στους συμμάχους της, που έχουν δηλώσει ότι είναι έτοιμοι να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, το οποίο επικαλείται τις δηλώσεις τριών ισραηλινών αξιωματούχων, το ενδεχόμενο προσάρτησης της Δυτικής Όχθης θα συζητηθεί εκτενέστερα, σήμερα, Κυριακή, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας της χώρας.
Την ίδια ώρα το Γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού διαψεύδει, όλα τα παραπάνω, τονίζοντας: «Το Ισραήλ δεν έχει εδαφικές διεκδικήσεις έναντι των γειτονικών χωρών. Στόχος μας είναι η ειρήνη και η ασφάλεια.»
Εν αναμονή των λεπτομερειών του σχεδίου
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Reuters, δεν είναι σαφές πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί οποιοδήποτε τέτοιο μέτρο και πότε, δηλαδή εάν θα αφορά μόνο τους ισραηλινούς οικισμούς ή ορισμένους από αυτούς, ή εάν θα αφορά συγκεκριμένες περιοχές της Δυτικής Όχθης όπως η Κοιλάδα του Ιορδάνη. Δεν είναι επίσης σαφές εάν τις όποιες συζητήσεις θα ακολουθήσουν συγκεκριμένες κινήσεις, οι οποίες πιθανότατα θα απαιτούν μια μακρά νομοθετική διαδικασία.
Οποιοδήποτε βήμα προς την κατεύθυνση της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης θα προκαλέσει πιθανότατα ευρεία καταδίκη από τους Παλαιστινίους, οι οποίοι επιδιώκουν την απόκτηση του εδάφους για ένα μελλοντικό κράτος, καθώς και από τις αραβικές και δυτικές χώρες. Παραμένει ασαφής η θέση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με το θέμα. Ο Λευκός Οίκος και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν απάντησαν αμέσως σε αίτημα για σχόλιο.
Περί αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους
Υπενθυμίζεται ότι η Γαλλία, η Βρετανία, η Αυστραλία και ο Καναδάς έχουν δεσμευθεί να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος στη σύνοδο κορυφής κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, γεγονός που έχει εξοργίσει το Ισραήλ.
Σημειώνεται ότι το ανώτατο δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών το 2024 δήλωσε ότι η κατοχή παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Δυτικής Όχθης, και οι εποικισμοί του εκεί είναι παράνομοι και πρέπει να αποσυρθεί το συντομότερο δυνατό.
Τι σημαίνει η προσάρτηση των εδαφών της δυτικής όχθης
Η πιθανή προσάρτηση της Δυτικής Όχθης από το Ισραήλ σημαίνει ότι η περιοχή, η οποία από το 1967 βρίσκεται υπό στρατιωτικό έλεγχο, θα θεωρηθεί πλέον επίσημο τμήμα του ισραηλινού κράτους. Αυτό θα σήμαινε την πλήρη εφαρμογή του ισραηλινού δικαίου σε εδάφη όπου κατοικούν κυρίως Παλαιστίνιοι, ενώ ήδη υπάρχουν χιλιάδες Ισραηλινοί έποικοι. Σε αντίθεση με το καθεστώς της κατοχής, που υποδηλώνει προσωρινό έλεγχο, η προσάρτηση αποτελεί νομική και πολιτική πράξη που ενσωματώνει μόνιμα τη γη στο κράτος.
Οι επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης θα ήταν πολλαπλές. Σε διεθνές επίπεδο θα θεωρούνταν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, προκαλώντας έντονη αντίδραση από οργανισμούς όπως ο ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, θα υπονόμευε κάθε προοπτική δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, καθώς τα προσαρτημένα εδάφη αποτελούν βασικό τμήμα της μελλοντικής του επικράτειας. Για τους κατοίκους, ιδιαίτερα τους Παλαιστινίους, θα προέκυπταν ζητήματα πολιτικών δικαιωμάτων και ισότιμης μεταχείρισης, γεγονός που θα μπορούσε να εντείνει την αστάθεια και τη σύγκρουση στην περιοχή.
Το σχέδιο Τραμπ για τη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής»
Πέραν του νέου σχεδίου, το οποίο διέψευσε το Γραφείου του πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου, η Washington Post ανέφερε σε δημοσίευμα της, ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει ετοιμάσει ένα σχέδιο 38 σελίδων που στόχος του είναι η μετατροπή της Γάζας σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα το σχέδιο φέρει τον τίτλο «Gaza Reconstitution, Economic Acceleration and Transformation Trust, ή GREAT Trust» («Ανασύσταση της Γάζας, Οικονομική επιτάχυνση, Καταπίστευμα Μεταμόρφωσης») και αναπτύχθηκε από την GHF.
Συγκεκριμένα, το σχέδιο προβλέπει την αμερικανική διοίκηση του κατεστραμμένου από τον πόλεμο παλαιστινιακού θύλακα για τουλάχιστον μια δεκαετία, την προσωρινή μετεγκατάσταση του πληθυσμού της Γάζας και την ανοικοδόμηση του παράκτιου παλαιστινιακού θύλακα σε ένα τουριστικό θέρετρο και βιομηχανικό κόμβο.
Η αμερικανική εφημερίδα αναφέρει ότι ο πληθυσμός των 2 εκατομμυρίων της Λωρίδας της Γάζας θα φύγει είτε μέσω «εθελοντικών» αναχωρήσεων σε άλλη χώρα, είτε σε ζώνες περιορισμένης πρόσβασης εντός του παλαιστινιακού θύλακα κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης.
Υπενθυμίζεται ότι στις 4 Φεβρουαρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε για πρώτη φορά δημόσια ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να «αναλάβουν» την ισοπεδωμένη και λιμοκτονούσα Λωρίδα της Γάζας, και να την ανοικοδομήσουν σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» αφού επανεγκαταστήσουν τον παλαιστινιακό πληθυσμό αλλού.
Το «ψηφιακό» κουπόνι
Πίσω από το σχέδιο κρύβεται η αμφιλεγόμενη οργάνωση Ανθρωπιστικό Ίδρυμα της Γάζας (GHF), που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, με σκιώδη χρηματοδότηση, η οποία άρχισε να διανέμει βοήθεια τον Μάιο. Στους κατόχους γης θα προσφερεί ένα «ψηφιακό κουπόνι» με αντάλλαγμα τα δικαιώματα ανάπλασης της ιδιοκτησίας τους, σύμφωνα με την Post.
Επιπρόσθετα, σε κάθε Παλαιστίνιο που θα φύγει θα δοθούν 5.000 δολάρια σε μετρητά και επιδοτήσεις για την κάλυψη ενοικίου τεσσάρων ετών. Θα του δοθούν επίσης τρόφιμα για ένα έτος.
Το εποικιστικό σχέδιο του Ισραήλ που κόβει στα δύο τη Δυτική Όχθη
Ένα ακόμα σχέδιο που έχει εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ είναι το σχέδιο οικοδόμησης 3.400 εποικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, το οποίο όμως θα οδηγήσει στην διχοτόμηση των παλαιστινιακών εδαφών καταργώντας οποιαδήποτε εδαφική συνέχεια και ενταφιάζοντας την ιδέα του παλαιστινιακού κράτους.
Ο λόγος για το σχέδιο Ε1, το οποίο είχε παγώσει λόγω των διαφωνιών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρώπης και άλλων δυνάμεων, που θεώρησαν το σχέδιο απειλή για οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία με τους Παλαιστίνιους.
Στην ουσία, το σχέδιο E1 του Ισραήλ θα συνδέσει τον εβραϊκό οικισμό Μααλέ Αντουμίμ με την Ανατολική Ιερουσαλήμ αποκόπτοντας την πόλη που προορίζεται από τους Παλαιστίνιους για πρωτεύουσα του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους από την υπόλοιπη Δυτική Όχθη. Οι εβραϊκοί εποικισμοί στην Δυτική Όχθη και η στρατιωτική κατοχή από το Ισραήλ θεωρούνται παράνομοι από την διεθνή κοινότητα.
Η Βρετανία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία επέβαλαν τον Ιούνιο κυρώσεις κατά του Σμότριτς και του επίσης ακροδεξιού υπουργού Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, κατηγορώντας τους ότι υποκινούν συστηματικά την βία των εβραίων εποίκων κατά των Παλαιστινίων στην Δυτική Όχθη.
Η Βρετανία και άλλες δυτικές χώρες καλούν το Ισραήλ να σταματήσει την επέκταση των εβραϊκών εποικισμών στην Δυτική Όχθη. Παρά ταύτα, τους τελευταίους 22 μήνες, και καθώς μαίνεται ο πόλεμος του Ισραήλ στην Γάζα, οι έποικοι κλιμακώνουν τις επιθέσεις κατά των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, ενώ οι εβραϊκοί εποικισμοί επεκτείνονται αδιάκοπα.