Μια εξαντλημένη – αλλά κάθε άλλο παρά ηττημένη – Ουκρανία κοιτάζει προς το 2026 με ελάχιστες ευνοϊκές στρατιωτικές επιλογές, παρά τη συμφωνία για δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως επισημαίνει ο The Guardian, η χρηματοδότηση αυτή επαρκεί για να διατηρηθεί η σημερινή ένταση της ουκρανικής άμυνας έως τα τέλη του 2027, χωρίς όμως να μεταβάλλει ριζικά τις ισορροπίες στο πεδίο της μάχης.
Στο χερσαίο μέτωπο, το μοτίβο των τελευταίων δύο ετών αναμένεται να συνεχιστεί. Η Ρωσία διατηρεί την πρωτοβουλία από το 2024, ωστόσο καταγράφει αργές και δαπανηρές εδαφικές προελάσεις, βασιζόμενη στη μαζική ρίψη προσωπικού στην πρώτη γραμμή. Κατά τη διάρκεια του 2025, η ρωσική προέλαση έφτασε κατά μέσο όρο τα 176 τετραγωνικά μίλια τον μήνα έως τα τέλη Νοεμβρίου, με εκτιμώμενο κόστος 382.000 νεκρούς και τραυματίες.
Στο διπλωματικό επίπεδο, ο Λευκός Οίκος φέρεται να υποστήριξε σε πρόσφατες ειρηνευτικές επαφές ότι η Ουκρανία κινδυνεύει να χάσει το υπόλοιπο 22% της επαρχίας Ντόνετσκ, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων-οχυρών Κραματόρσκ και Σλαβιάνσκ. Με τον σημερινό ρυθμό προέλασης, η κατάληψη αυτών των περιοχών θα απαιτούσε τουλάχιστον έναν ακόμη χρόνο και εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον ρωσικές απώλειες – ένα κόστος που το Κίεβο δηλώνει διατεθειμένο να επιβάλει.
Παρά ταύτα, παραμένουν σοβαρά ερωτήματα για τη μεσοπρόθεσμη ανθεκτικότητα της ουκρανικής άμυνας. Τρεις φορές μέσα στους τελευταίους έξι μήνες σημειώθηκαν τοπικές υποχωρήσεις: ανατολικά της Ντομπροπιλίας στο Ντόνετσκ, βόρεια του Κουπιάνσκ στην επαρχία Χαρκόβου και ανατολικά του Χουλιαΐπολε στη Ζαπορίζια. Σε αρκετές περιπτώσεις, μικρές ρωσικές ομάδες κατάφεραν να διεισδύσουν, παρακάμπτοντας την ουκρανική άμυνα με drones, ακόμη και μέσω υπόγειων αγωγών φυσικού αερίου.
Οι απώλειες στη Ζαπορίζια ήταν περιορισμένες σε έκταση, ωστόσο υπογράμμισαν το βασικό πρόβλημα: η εκτεταμένη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών δεν μπορεί να υποκαταστήσει την έλλειψη πεζικού ή την κόπωση των μονάδων πρώτης γραμμής.
Στο ζήτημα της στρατολόγησης, ο οικονομολόγος Γιάνις Κλούγκε εκτιμά ότι η Ρωσία συνεχίζει να στρατολογεί περίπου 30.000 στρατιώτες τον μήνα, αριθμός επαρκής για αναπλήρωση απωλειών αλλά όχι για αποφασιστική ανατροπή της κατάστασης. Η Ουκρανία στρατολογεί λιγότερους, ενώ οι απώλειές της – σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι – εκτιμώνται σε περίπου 10.000 τον μήνα, με περισσότερους τραυματίες παρά νεκρούς.
Στο εσωτερικό της Ουκρανίας αυξάνονται οι ανησυχίες ότι η έντονη χρήση αντεπιθέσεων τα τελευταία δύο χρόνια – από την εισβολή στο Κουρσκ έως τις επιχειρήσεις γύρω από το Ποκρόβσκ – εξάντλησε πολύτιμα αποθέματα. Ο Μπόχνταν Κρότεβιτς, πρώην επιτελάρχης της ταξιαρχίας Αζόφ, τάσσεται υπέρ μιας «δυναμικής άμυνας» για τουλάχιστον έξι μήνες, με στόχο τη δημιουργία εφεδρειών.
Παρά το στρατιωτικό αδιέξοδο, το Κίεβο επιχειρεί να πλήξει τη Ρωσία οικονομικά, στοχεύοντας διυλιστήρια πετρελαίου και τον «σκιώδη στόλο» δεξαμενόπλοιων της Μόσχας. Τα έσοδα από το πετρέλαιο – βασική πηγή χρηματοδότησης του Κρεμλίνου – μειώθηκαν κατά 34% τον Νοέμβριο. Ωστόσο, η ρωσική οικονομία εξακολουθεί να αναπτύσσεται, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να προβλέπει ρυθμό 0,6% για το 2025.
Στο πολιτικό σκέλος, πολλά θα εξαρτηθούν από τη στάση των ΗΠΑ και του Ντόναλντ Τραμπ. Η πιο ρεαλιστική επιλογή για την Ουκρανία φαίνεται να είναι η διατήρηση του σημερινού αδιεξόδου, ελπίζοντας σε μελλοντική μεταβολή των συσχετισμών. Όσο όμως ο Βλαντιμίρ Πούτιν θεωρεί ότι μπορεί να αποσπάσει οφέλη μέσω διαπραγματεύσεων, δεν αντιμετωπίζει άμεση πίεση για τερματισμό των συγκρούσεων.