Η κατάσχεση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην παρούσα φάση δεν είναι πολιτικά ρεαλιστική επιλογή δήλωσε το Σάββατο η ύπατη εκπρόσωπος του μπλοκ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας, μετά την ολοκλήρωση του άτυπου συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στην Κοπεγχάγη.
Η Κάλας πρόσθεσε ωστόσο ότι η ΕΕ θα εξετάσει τρόπους για το πώς θα χρησιμοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της ουκρανικής άμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.
Σημειώνεται ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν παγώσει ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στο μπλοκ αξίας περίπου 210 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία και ορισμένες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Πολωνίας, έχουν δηλώσει ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία πρέπει να κατασχεθούν τώρα και να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη του Κιέβου. Οι εκκλήσεις αυτές έχουν ενταθεί καθώς η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα χρηματοδοτικό κενό δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ μόνο για το επόμενο έτος.
Ωστόσο, ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η Γαλλία και η Γερμανία -μαζί με το Βέλγιο, το οποίο έχει παγώσει τα περισσότερα από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία- έχουν απορρίψει αυτό το ενδεχόμενο.
Οι εν λόγω χώρες αμφισβητούν τη νομιμότητα μιας τέτοιας κίνησης και επισημαίνουν τον πιθανό αντίκτυπό της στο ευρώ, ενώ σημειώνουν ότι τα κέρδη από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Μιλώντας μετά από συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, η Κάλας δήλωσε πως όλοι οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως είναι «αδιανόητο η Ρωσία να ξαναδεί αυτά τα χρήματα, εκτός αν αποζημιώσει πλήρως την Ουκρανία» για τις ζημιές που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου.
«Δεν τους βλέπουμε να πληρώνουν για τις ζημιές. Επομένως, πρέπει να έχουμε μια στρατηγική εξόδου» για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων όταν τελειώσει ο πόλεμος, δήλωσε η Κάλας.
Τα περισσότερα από τα περιουσιακά στοιχεία διακρατούνται στη Euroclear, το αποθετήριο τίτλων στο Βέλγιο, του οποίου ο υπουργός Εξωτερικών, Μαξίμ Πρεβό, δήλωσε ότι οποιαδήποτε κατάσχεση είναι προς το παρόν εκτός συζήτησης.
«Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία προστατεύονται αυστηρά από το διεθνές δίκαιο», δήλωσε σε δημοσιογράφους στην Κοπεγχάγη. «Η κατάσχεσή τους θα προκαλούσε συστημική οικονομική αστάθεια και θα διαβρώσει επίσης την εμπιστοσύνη στο ευρώ».
Ο Πρεβό απέρριψε επίσης τις εκκλήσεις για αλλαγή της επενδυτικής στρατηγικής για τα κέρδη από αυτά τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, με στόχο την εξασφάλιση υψηλότερων αποδόσεων. Τόνισε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ επικίνδυνο, οικονομικά και νομικά.
Πέρυσι, η Ομάδα των Επτά (G7) -καθώς και η ΕΕ- συμφώνησε να χρησιμοποιήσει τα κέρδη που αποφέρουν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτήσει ένα δάνειο ύψους 50 δισ. δολαρίων για την Ουκρανία.
«Το Βέλγιο και πολλές άλλες χώρες δεν είναι διατεθειμένες να συζητήσουν (τη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων) επί του παρόντος... αλλά όλοι συμφωνούν... ότι η Ρωσία πρέπει να πληρώσει τις ζημιές, όχι οι φορολογούμενοί μας», δήλωσε η Κάλας.
Η Ρωσία έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να συμφωνήσει στη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων για την ανοικοδόμηση στην Ουκρανία, αλλά θα επιμείνει ότι μέρος των χρημάτων θα δαπανηθεί σε περιοχές της χώρας που ελέγχουν οι δυνάμεις της, δήλωσαν πηγές στο Reuters τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους.
Ενίσχυση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας σημείωσε πάντως ότι οι υπουργοί Εξωτερικών του μπλοκ συμφώνησαν να εντείνουν την πίεση στη Ρωσία, δηλαδή να επιβληθούν περισσότερες και στοχευμένες κυρώσεις, οι οποίες, όπως τονίστηκε, έχουν ήδη δείξει αποτελέσματα, «στερώντας από τη Ρωσία δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση του πολέμου».
Επιπλέον, πρόσθεσε ότι εξετάζονται νέες απαγορεύσεις εισαγωγών και δασμοί σε ρωσικά προϊόντα, καθώς και δευτερογενείς κυρώσεις, ενώ στο τραπέζι μπήκαν και τα κρυπτονομίσματα.
Στην άτυπη σύνοδο συζητήθηκαν ακόμη ζητήματα της Μέσης Ανατολής. Αναφορικά με το Ιράν, όπως είπε η κ. Κάλας «η μπάλα είναι στην πλευρά της Τεχεράνης» και εξήγησε ότι εξακολουθεί να έχει την ευκαιρία να συνεργαστεί πλήρως με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας και να επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για το πυρηνικό της πρόγραμμα, με την ΕΕ να είναι έτοιμη να υποστηρίξει διπλωματικές προσπάθειες.
Για την κατάσταση στη Γάζα, δήλωσε ότι κατάσταση στον παλαιστινιακό θύλακο ανησυχεί σοβαρά τους Ευρωπαίους υπουργούς, καθώς η ανακοίνωση του Ισραήλ για την πόλη της Γάζας ως «ζώνη μάχης» απειλεί να επιδεινώσει περαιτέρω την ανθρωπιστική κατάσταση.
«Στη Δυτική Όχθη, η απόφαση του Ισραήλ για τη συνέχιση των εποικισμών θεωρείται παράνομη και επικίνδυνη για την επίλυση της σύγκρουσης, καθώς υπονομεύει τη λύση των δύο κρατών», όπως τόνισε η Κάγια Κάλας. Η ίδια τόνισε ότι ΕΕ έχει υποβάλει μια σειρά από προτάσεις, ωστόσο η συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών παραμένει δύσκολη.
Με πληροφορίες από Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ